29
бағалау
оқушылардың үлгерімін бағалау. Формативті бағалау оқушыларға
өздерінің үлгерімдерін білуге, бақылауға және мұғалімнің көмегімен
келесі қадамдарды жоспарлауға мүмкіндік береді. Ф. бағалау белгілі бір
сызбалар бойынша жүзеге асырылады және оқу үдерісінің дұрыс
бағыты мен тиімділігін қамтамасыз етеді, оқушылардың оқу
қажеттіліктерін зерттеуге мүмкіндік береді, оқушылардың оқу
саласындағы жетістіктерін бақылауды қамтамасыз етеді. Ф. бағалаудың
келесі әдістері бар:
- бақылау;
- оқушылардың ауызша жауаптары;
- оқушылардың жазбаша жұмыстары;
- тесттік тапсырмалар.
Ф. бағалау екі сызба бойынша жүзеге асырылады: тұтас (холистикалық)
бағалау сызбасы – оқу үдерісінің мақсаттары бойынша анықталған
қабілеттерді бір-бірінен бөлек бағалау арқылы қысқа мерзімде және
оқушының даму деңгейінің жалпы түрінде жылдам бағалау.
Аналитикалық бағалау - белгілі бір ұзақ уақыт аралығында оқушыларға
белгілі бір қабілеттерді дәйекті бақылау және бағалау.
"Қара жәшік"
- мекеме құрылымымен шектелген жағдайды білдіретін сыныпқа
қатысты метафора. Ғылым мен технология саласынан алынған, мұнда
"қара жәшік" - бұл тек ішкі құрылғы туралы түсініксіз, енгізу, шығару
және беру сипаттамалары тұрғысынан қарастыруға болатын құрылғы,
жүйе немесе нысан, яғни оны қолдану "мөлдір емес" (қара). Кез келген
затты (құбылысты) қара қорап деп атауға болады: транзистор, алгоритм
немесе адамның ақыл-парасаты.
Білім
- болашақ ұрпаққа адам өмірінің мағынасын түсінудің тиімді
әдістерінің бірі. Білім беру құндылықтары:
- білім құндылықтары мемлекеттік құндылық ретінде,
- қоғамдық құндылық ретінде,
- жеке құндылық ретінде.
Білім берудің алғашқы екі құндылығы осы мәдени құбылыстың
ұжымдық, топтық маңыздылығын көрсетеді. Соңғы уақытта білім
берудің жеке құндылығына, адамның білім деңгейі мен сапасына жеке-
дара негізделген, тәуелді көзқарасына басымдық берілді. Білім берудің
жеке тұлғаға бағытталған құндылығын тану мен білім беруді адамның
өмір бойы жалғасатын үздіксіз үдеріс ретінде түсіну тенденциясы
арасында тығыз байланыс бар. Білім қоғамның құндылықтарын,
әлеуметтік құндылықтарын тиісті деңгейде ұстап қана қоймай, оларды
байытып, дамыта алады.
Құндылықтар жеке адамдар мен топтардың
мінез-құлқына үлкен әсер етеді және әртүрлі жағдайларда негізгі
нұсқаулық ретінде қызмет етеді.