10. Смирнова Е.О. Психология ребенка. – М., 1997.
11. Грейс Крайг. Психология развития.- М., 1997.
12. Райс.Ф. Психология подросткого и юношеского возраста. – СПб., 2000.
13. Хрестоматия по возрастной и педагогичесеой психологии \ под.ред. И.П.Ильясова, В.Я.Ляудис. – М., 1980.
14. Аверин В.А. Психология детей и подростков. Уч.посбие 2- е изд.Спб 1998.
Әдістемелік ұсыныс: Жас өспірімнің негізгі әрекеті оқу мен еңбек. Еңбектің неше түрлері мен соның ішінде мектептің жұмысымен айналысады. Жас өспірімнің көпшілігі 11 жылдық мектепте оқыса кей біреулері техникумдарда оқиды. Бұндай оқу орындарын да оқитын жас өспірім мектептердің жас өспірімдеріне қарағанда ерте есейеді. Себебі мұнда оқитындардың негізгі мақсаты белгілі маман иесі болу. Олар осы жөнінде үнемі ойланып өз бетімен туған туысқандардың көмегісіз өмір сүру, ешкімге бағынышты болғысы келмейді. Жас өспірім жеткіншекке қарағанда жауапкершілік қасиеті көбейеді.
1. Қоғамдық мәні бар ірі тапсырмаларды орындап осының нәтижесінде өзінің кім екенің біліп өздерінің жағдайымен де санасуға үйренеді.
2. Жас өспірім мектеп тарапынан жауапты тапсырмаларды орындауға қатысып және төменгі сыныптарға көмектесіп отырады.
