Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9



Pdf көрінісі
бет119/387
Дата10.12.2023
өлшемі28,1 Mb.
#135579
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   387
11.15-сурет


11.17-сурет
электр өрісінің пайда болуын туғызады. Бұл физикалык кұбылыс Холл эф­
ф е к т а деп аталады.
Ux
кернеуі (Холл кернеуі) иондардын козғалыс о жылдамдығына тәуелді, 
яғни канның жылдамдығына [(11.19) караныз]. Сондықтан бұл кернеуді өл- 
шей отырып, қанның жылдамдығын аныктауға мүмкіндік туады. Тамырдың 
S
кимасын біле отырып канның көлемдік жылдамдығын есептеу киындық ту- 
ғызбайды (м
3
/с):
Q = \ S .
(11.20)
Практикада бұл әдісті колданудың тиімділігі айнымалы магнит өрісін кол- 
дануға болады (11.17-сурет). Бұл содан кейін күшейетін және өлшенетін айны­
малы 
Ux
холл кернеуінің пайда болуына әкеледі.


ТЕПЕ-ТЕҢ ЖӘНЕ ТЕПЕ-ТЕҢ
ЕМЕС ТЕРМОДИНАМИКА.
БИОЛОГИЯЛЫҚ
МЕМБРАНАДАҒЫ
ДИФФУЗИЯЛЫҚ ҮДЕРІСТЕР


Бұл тарауда көптеген молекулалардан тұратын табиғаттың әртүрлі дене- 
лерінің бей-берекет қозғалысымен туындайтын құбылыстар карастырылды. 
Бұл кұбылыстарды зерттеуде негізгі екі әдіс колданылады. Біріншісі, термо- 
динамикалык әдіс, ол термодинамика басы деп аталады (зандар, принциптер) 
негізгі тәжерибелік зандарға негізделген. Бұл әдісте заттың ішкі кұрылымы ес- 
керілмейді.
Екінші әдіс — молекулалы-кинетикалық әдіс, бұл заттың молекуласының 
кұрылымына негізделген. Заттардағы молекулалардың көп санын ескеріп ық- 
тималдыктеориясын колдана отырып, кейбір зандылыктарды аныктайды.
Бұл тарауда әртүрлі деңгейде екі әдіс те колданылады.
Дәрігерлер үшін бұл мәселелер ағзаның энергетикасын, биологиялык жүй- 
енін ортамен жылу алмасуын, биологиялык мембраналарда болып жаткан фи- 
зикалык үдерістерді түсінуге мүмкіндік береді.


12-тарау


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   387




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет