Байдуллаева Қазақтіліне аударғандар Н. М. Алмабаева, Г. Е. Байдуллаева, К. Е. Раманқұлов Мәскеу и з д а т е л ь с к а я г р у п п а «гэотар-медиа» 1 9
жүктеу/скачать 28,1 Mb. Pdf көрінісі
|
| 29.4-сурөт
молекулааралык өзара әсерлесуді сипаттайтым параметр, ерітінділсрдегі мак- ромолекулалардың өлшемі, коллоидты ерітінділердсгі бөлінск, >мульсия, аэ розол туралы акпараттарды береді. Осындай акпараттарды жарыктын шашырауын зерттеу аркылы алу одісін нефелометрия деп, ал ол күралдарды нефе.юметр.іер де 11 аталады. 29.4. ОПТИКАЛЫҚ АТОМДЫҚ СПЕКТРЛЕР Атомдык спектрлер деп, еркін немесе әлсізәсерлесуіис агомдардыңдеңгей- лерінің арасындағы квантты ауысу кезінде пайда болатын шыіару жонс жүту спектрлерін айтады. Оптикалық атомдык спектр леи сырткы электрондардың деңгейлерінің арасындағы бірнеше электрон вольт энергиилы фотонның өтуі- мен болатын спектрді айтамыз. Бұған спектрдің ультракүлі інді, ко не корінер және жакын инфракызыл (микрометрге дейін) аймагы жатады. Ең кызыктыратыны козған атомдардан алынатын оптикалык атомды піы- ғару спектрі. Атомдардың козуы газ разрядынан, заттарды газ жаіныштмң жа- лынымен кыздырудан, электрлі доғадан және үшкыннан сәулелснусіз квантты ауысуды жасау аркылы болады. §29.1 атом спектрлері туралы жалпы түжырымдамалар жасалды. Пакты атомдардын спектрлері жөнінде мәлімет спектроскопияға арналған арнайы аныкгамаіардан алуға болады. Карапайым мысал үшін сутегі атомының және сутегітектес иондардын спектрлерін қарастырайык. (28.24) және (29.1) формулаларынан сутегі атомы (Z = 1) шыгаратын немесе жүтатын жарыктын жиілігін алуға болады: me4 v = — ^— 8 б 2 0 h 2 (29.15 Бүл формула квант механикасы күрылмай тұрып тәжірибе аркылъ И.Я. Бальмер және теория жүзінде Бор алған болатын (§28.7 караңыз); і және к — өзара квантты ауысу болатын денгейлердін реттік саны. Спектрдеғ спектрлік серияіар деп аталатын сызыктар тобын бөліп карауға болады. Әрбір серия әртүрлі денгейден бір ғана сонғы деңгейге ауысатын шыгар' спектріне ко.тданылады (29.5-сурет). |