Бактериялық тыңайтқыштар – құрамында өсімдікке пайдалы топырақ микроорганизмдері бар тыңайтқыш заттар. Бактериялық тыңайтқыштарды топыраққа енгізгенде ондағы биохимикалық процестер күшейіп, өсімдіктің тамырлары арқылы қоректенуі жақсарады.
Бактериялық тыңайтқыштар – құрамында өсімдікке пайдалы топырақ микроорганизмдері бар тыңайтқыш заттар. Бактериялық тыңайтқыштарды топыраққа енгізгенде ондағы биохимикалық процестер күшейіп, өсімдіктің тамырлары арқылы қоректенуі жақсарады.
Бактериалық тынайткыштар топырақты тиiстi микроорганизмдермен байытады. Пайдалы микроорганизмдер санын молайтудын негiзгi жолы агротехникалык тәсiлдер көмегімен олардын топыракта тiршiлiк жағдайларын өзгерту.
Бактериалық тыңайтқыштардың тиiмдi әрекеті, әсіресе топырақ түрі мен агротехникалық шараларға тығыз байланысты. Бактериалық тыңайткыштарды дайындауда жергiлiктi жердiн топырағынан немесе сол жерде өсетін өсімдік тамырынан бөлініп алынған микроорганизмдердi қолданғанда жаксы нәтиже береді.
Бактериалық тыңайтқыштардың тиiмдi әрекеті, әсіресе топырақ түрі мен агротехникалық шараларға тығыз байланысты. Бактериалық тыңайткыштарды дайындауда жергiлiктi жердiн топырағынан немесе сол жерде өсетін өсімдік тамырынан бөлініп алынған микроорганизмдердi қолданғанда жаксы нәтиже береді.
Бактериялық тыңайтқыштар түрлері
Нитрагин
Азотобактерин
Фосфоробактерин
АМБ бактериялы тыңайтқыштар
Нитрагин - бұл Rhizobium туысына жататын түйнек бактериясынын таза культурасы. Түйнек бактериясы - аэробты, майда спора түзбейтін талшықтар. Белгілі бактериялардың штамдары симбиозда өсiмдiктермен атмосфералык азоттың активтілігін игерумен ерекшеленедi (активті, азырак активті, активсіз), қоректік ортада өсу жылдамдығы (тез әсетін және баяу өсетін) және басқа да белгiлерiмен Rhizobium туысының анықталған бактериясының түрi атмосфералык азотты фиксациялау бойынша кейбір белгiлi өсiмдiк иелерiмен симбиозда активтілігін көрсетеді.
Нитрагин - бұл Rhizobium туысына жататын түйнек бактериясынын таза культурасы. Түйнек бактериясы - аэробты, майда спора түзбейтін талшықтар. Белгілі бактериялардың штамдары симбиозда өсiмдiктермен атмосфералык азоттың активтілігін игерумен ерекшеленедi (активті, азырак активті, активсіз), қоректік ортада өсу жылдамдығы (тез әсетін және баяу өсетін) және басқа да белгiлерiмен Rhizobium туысының анықталған бактериясының түрi атмосфералык азотты фиксациялау бойынша кейбір белгiлi өсiмдiк иелерiмен симбиозда активтілігін көрсетеді.
Фосфорбактерин
Фосфорбактерин
Топырақта фосфор көбінесе есімдіктер мен жануарлар қалдыктары арқылы және химиялық тыңайтқыштардың құрамына енiп жатады. Тiрi организмде ол тотыкқан, ягни фосфат куйінде болады.Жалпы топырақта фосфордын ушырауы екi процестен тұрады. Онын бiрiншiсi органикалык фосфордын минерал қосылысқа айналуын да, екiншiсi фосфор қышқыл тұздарының ерiмейтiн қосылыстан еритiн күйге ұшырауы.Фосфордын органиқлық формалары түрлі микроорганизмдер көмегімен ыдырайды.Органикалык фосфордын микроорганизмдер көмегімен ыдырауы мына сызба нұска бойынша журеді:Нуклепротеид - нуклеин - нуклеин кышкылы - куклеотидтер → фосфор кышкылы. Органикалык фосфор ыдыраганда олардын біраз мөлшерi микроорганизмдер клеткасында қалып кояды. Ал қалган бөлiктерi топыракта кездесетiн баска элементтермен байланысып, өсiмдiктерге сiңiмсiз күйге айналуы мүмкін.
Басқа бактериялық тыңайтқыштар тәрiздi фосфоробактерин де ауыл шаруашылығы дақылдарының өнiмiн арттырып қана қоймайды, сонымен бірге өнімнің сапасын да жақсартады. Ол өсiмдiктегi белок мөлшерiн арттырады. Ал, картоптын крахмалын жарты процентке көтеруге мумкіндік береді.
Басқа бактериялық тыңайтқыштар тәрiздi фосфоробактерин де ауыл шаруашылығы дақылдарының өнiмiн арттырып қана қоймайды, сонымен бірге өнімнің сапасын да жақсартады. Ол өсiмдiктегi белок мөлшерiн арттырады. Ал, картоптын крахмалын жарты процентке көтеруге мумкіндік береді.
Азотобактердiң барлығы аэробты бактериялар. Азот көзi ретiнде аммоний тұздарын, нитраттарды, нитриттердi және амин қышкылдарын қолданады.
Азотобактердiң барлығы аэробты бактериялар. Азот көзi ретiнде аммоний тұздарын, нитраттарды, нитриттердi және амин қышкылдарын қолданады.
Азотобактер препараты Azotobacter chroococcum микроорганизмiн құрайды, ол атмосфералык азотты фиксациялауға мүмкіндігі бар препарат. Azotobacter бактериялары - аэробты, спора түзбейдi, топырақта еркiн тiршiлiк етеді.