г)
Түйін
д)
Күлдіреу
е)
Торсылдақ
ж)
Қабық
з)
Жара
и)
Тыртық
25 сурет.
Терінің бірінші және екінші реттегі морфологиялық элементтері.
Төмпешік (tubегсulum, бұдыр)
– сау теріден бөлінген қатты, қуыссыз, терінің
бетінен шығып тұратын, мөлшері 5—10 мм құрам. Дермада қабынулы гранулеманың
пайда болуына байланысты шығады. Сипағанда папуладан қатаңдау болады, әрі еттенеді
де, кейін тыртық немесе жара пайда болады. Тері туберкулезінде, алапесте (лепрада),
терінің саңырауқұлақтармен зақымдалуында байқалады.
Түйін (Nodus)
– терінің деңгейінен шығып тұратын немесе қабатында орналасатын
мөлшері 10 мм-ден артық қатты құрам. Шел майында және өзіндік дермада клеткалық
инфильтраттың жиналуынан пайда болады. Кері дамығанда жара пайда болып, қыртыста-
нады. Сипалап қарағанда ауыратын үлкен көкшіл-қызыл түйіндер –
түйінді эритема
деп
аталады. Қабынбаған түйіндер терінің қатерлі ісіктерінде (фиброма, липома) кездеседі.
Күлдіреу (Uptіса)
– терінің бетіне шығып тұратын, қатты қышитын, жедел қабыну-
лы элемент ретінде көрінетін жалпақ құрам. Элементтің формасы дөңгелек немесе дұрыс
емес (қисық), мөлшері бұршақтың дәнінен адам алақанындай және одан да үлкен болады.
Түсі қызыл немесе бозғылт-қызғылт. Ортасында бозғылт, кейде ақ түсті, шетке қарай
өсуге икем болып келетін кіндігі бар. Күлдіреудің пайда болу себебі дерма қабатында тез
пайда болатын ісікке байланысты. Бұл ісік қалай тез пайда болса, солай тез қалдықсыз
жойылып кетеді. Әдеттегі, күлдіреуілер қалақаймен күйгенде, сонымен қатар, әртүрлі
тағамға және дәрі-дәрмекке аллергиялық реакциялардың белгілері ретінде байқалады.
Достарыңызбен бөлісу: 
