Басќару еѕбепніѕ МЈдениеті мен этиќасы 1
- Басшы жумысын жоспарлау
жүктеу/скачать 90,5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Әдебиеттер тізімі 1 Ахметов Қ .Ғ. Менежмент негізі. Алматы -1993ж
| 3- Басшы жумысын жоспарлау
Жоспарлау — адам қызметінің ажырамас бөлгісі Қарл Маркс лен Фридрих Энгельс былай деп жазған болатым: «...сц н;І-шар деген сәулетшінің бал арасынан айырмашылығы сонда, ол балауыздан үя салар алдында, оны әуелі басында ойластырып алады. Өзінің едбек әрекетін жоспарлау аркылы жұмысты белгілі бір жүйеге келтіріп, ең басты, кезек күттірмеитін мәселелерді шешуге жұмылдырады» С. Н. Архангельский былайша атап көрсетеді: «...психологиялық, көзқарас түрғысынан алғанда адамның болашақ іс-әректін жоспарлауынын мәні сол, ол белгілі бір іс-әрекетті орындаудық жолдарын, амалдары мен күралдарын ой елегінен өткізеді де, түпкі мақсатка жетуді ойластырады». Сондықтанда басқару аппаратыиын, тиімді қызметі жоспарлануы тиіс. Ол үшін дербес жұмыс күнінін тәртібі, кәсіпорын жұмысынын жалпы тәртібі, адамдарды өзара алмастыру графигі, жеке творчестволық жоспары т. б. жасалады. Дербее жұмыс күннін тәртібі белгілі бір жүйемен жүзеге асырылады. Әуелі жекелеген қызмет түрлері енбек операцияларына бөлініп, жұмыс уақытының құрылымы ойластырылады. Сараптам (экспсрттік) бағалау арқылы жекелеген жұмыс түрлеріп орындауға жұмсалатын қажетті жүмыс уақыты анықталады. Жұмыс күннін қолайлы, қүұрылымын және нақдылы калыптасқан жұмыс күні тәртібін ескере отырып дербес жүмыс графигі жасалады. Әрбір басшының дербес жұмыс күні тәртібіне ең алдымен атқарылатын жалпы жұмыстар (мәжілістерге, нарядтарға катысу), содан кейін кәсіпорын басшысына қатысты басқа жұмыстар енгізілуі тиіс. Жұмыс күні тәртібінін, негізгі міндеттері: бір жұмыс күніндегі, аптадағы, ай ішіндегі басшылар мен мамандардын. жұмысын ретке кслтіру, баскару аппараттарынын жалпы үйлесімділігі мен үйрарьімдьілырын белгілееу. кәсіпорын жүмысынын. үйғарымдылығы мн ырғақтылығына қол жеткізу максатында өндірісті басқарудын, оперативтілігін арттыру. Негізгі күн тәртібі кәсіпорын басшысының жүмыс графигі болып саналады. Бұл құжатта өндіріс объектілерін аралау, қол астындағылармен кездесу, күнделікті және болашақ мәселелерді шешу, қоғамдык, тапсырманы орындау, басқа үйымдарға бару, әр түрлі мәжілістерге қатысу жоспарланады. Орынбасарларының бас мамандардың күн тәртібімен танысады- Басшылар мен мамандардың дербес жұмыс күні тәртібіне, бірінші кезекте кәсіпорынның негізгі қызметі бойынша басқару жүмыстарын орындауға тиісті уакыт белгіленеді. Сондықтанда баскару аппаратынын жүмыс күні тәртібінің негізі белгілі бір бөлімшелердегі технологиялық бірізділік сақталатын жүмыс процесін орындау уақыты болуы тиіс. Жұмыс күнінің регламенті ауыл шаруашылыры «өдірісіндегі маусымдылық ескеріле отырып жасалады. Қажет болған жағдайда жылдың қауырт науқанды кезендеріне (егіс, жиын.те-рін т. б.) арнап жеке жүмыс кунінің тортібі белгіленеді- Әр-бір басшы мси маманнын жұмыс күнінің тәртібі клсіпорындағы жалпы жұмыс күнінін тәртібімеи үйлесуі тиіс. Бұл құжатта жұмыстин. басталуы мен аяқталуы, түскі үзіліс адамдарды жеке мәселслері бойынша кабылдау уакытьі, впдірістік мәжілістерді, жиналыстардьі, конфсрснцннларды, дііспстчерлік сакаттарды агрозоотехникалык. және экономчкалык, окуларды, коғамдык, шараларды, сырткы үйымдармсн байланысу уақыттарын көрсстеді. Бұл құжатты кәсіпорын басшысы бекітеді. Басшылар мен мамандардыцң жұмысынын, тәртібі белгілеуіне сәйкес келуі үшін, олардың уақыт аралықтары бойынша, сондай-ак, аудандық. өкімшілік пен қонамдық. ұйымдардық жүмыс регламент боиынша соәикес келуі, еңбек заңдарынын талаптарына сай болуы тиіс. Ең маңыздысы, басты қызметкерлер дербес уақытын дүрыс жоспарлауы, тынылатын күндерін және демалысын үдай ы пайдаланып түруы тиіс. Осы максатта ауыл шаруашылыны кәсіпорындарында демалыс күндерінін, тіс басындағы кауырт жұмыс ксзіндегі кезекшіліктін және мереке күндерінің ауыспалы графиктері паидалаиіялады. Жекелей творчестволық жоспарға өндіріс техннкалары мен технологияларын жетілдіру, оны ұйымдастыру мен басқару, қызметкерлерінің еңбек жағдайың жақсарту, осынын негізінде өндіріетің экономикалық тиімділігін арттыру жөнінде нақты шараларды жүзеге асыру көзделеді. Айрықша қажеттісі: — ой еңбегінде өзінің жұмысын жолға кою. Егер алғашқы сағаттарда жұмыс ойдағыдай істелстін болса: - ауелі ең киын жұмысты қолға алған жөн; - жұмысқа кіріскенде бір минутты да босқа жіберме, сонда жұмысын өнімді болады; - қиын жұмыстан жеңіл жұмысқа, жағымсыз жұмыстан жағымды жұмысқа, тартымсыз жұмыстан тартымды жұмыска бірте-бірте ауыс. Егер жұмыс аяғында ісің жақсы жұрстін болса: - ен женіл жұмысты алғашкы кезекке қалдыр; - әуелі жұмыска кажетті нәрселерінді мұқият әзірлеп ал әуелі жүріс-түрысты көп қажет ететін шаруаларды тындыр, күнделікті міндеттерді күнделігіне жазып қой», цифр деректерін есепте; - жеңіл еңбектен ауырына, тартымды еңбектен тартымсызына бірте-біртс ауыс. И. В. Ревелскийдіцой еңбегінің түпнүсқасы жөніндегі ұсынысы ерекше көңіл аударарлық: 1 Еңбек етуді тынығумен мұқнят,әрі дұрыс алмастыр 2. Қатты шаршама. 3. Дұрыс демала біл. 4. Жиі тыиық және белгіленген күні еркін серуендеп демал. 5. Жұмыс күнінде толық бір сағаттық демалыс уакытын белгіле. 6. Ои еңбегі мен дене еңбегінді дұрыс үилсстіре біл. 7. Күн сайын бірнеше сагат жұмыс істеуге дағдылан. Үзақ сурылып жұмыс істеу зиян. 8. Жұмысқа бірте-бірте кұлшына кіріс. 9. Әз жұмысықнын үиреншікті қарқынын тездетуге де, байулатуға да болмайды. 10 Ой еңбегінде үзілісті тым жиілстуге болмайды. 11. Күні бүрын енжарлыққа салынба. 12. Зейініңе бөгет жасайтын, мазалайтын жайттарды барынша азайтуға тырыс. 13. «Ешен кеш жақсы» дегеи халық мақалы есіңізде болсып. 14. Бір ісмен уақ с уакыт шүғылданба. 15. Зерттелетін заттармен түрақты байланыс орнат. 16. Толып жатқан цифр деректері мен анықтамалық сипаттағы нақты материалдарды есіне сақтап, басыңды ауыртпа. 17. Істоптін жүмысыңнын мақсаты анқындалғанда және оның паидалы екендігіне көз жеткенде ғана қолға ал. 18. Уақытында тамақтанып отыр. 19. Кезіңді сақта. Уақыт тапшылығын азайту, «өзіңнің мақсаткерлігіңді, ұйымдастыршылығыңды арттыру үшін ноеміс маманы Л. 3. Заивертй Пндік мепеджментті ұсынады. Өзіндік меиеджменттің басты міндеті — өз мүмкіндігінді барынша пайдалану, тіршілігінің бағыт бағарын саналы түрде меңгеру, сыртқы жағданды меңгеру, оның өзі кәсіптік және өмірлік мақсаттарыңа жетуге- уақытты үнемдсй отырып, жұмысты тиянақты орындауға, еңбекті жақсы ұйымдастыруга, әрі асығыстыққаа, әбігерлікке салынбай-ақ жоғары нәтижеге жеттуге ықпал етеді, Жұмысты— уақытты пайдалануды талдаудан бастайды, ол үшіи өзің басшы ретінде қатысатын барлық жұмыс түрлерінің тізімі жасалып, оның деректерін кестеге түсіреді. —жұмысты орындау тиімді, Г—жүмысты орындау үшін белгіленген уақыт аралығы дүрыс алынған. Тиісті күнгі жұмыстын жалпы ұзақтыгы (ЖЖҰ) және онын әрбір колонкадакы үзақтығы «жок» жауабына түсіріп (ИА. ИБ, ИВ, ИГ), теріс жауап үлсін анқтаңыз (ИА:ЖЖҰх 100 т. б.)- Егер А колоикасындағы үлесі 100 %-тен асса, онда сіздің іс-әрекетіңіз болғаны. Өз билігіңінді жүргізе алмаған, сыз колоикасында 10 %,тен кем—демек уақыт шығыны тым көп сопдықтап сіз мұның себептерін анықтап, оны жою шараларың іздестіргеніңіз жөн В колонкасы бойынша істі жоспарлауға, ұйымдастыруға, рационализаторлықты жетілдіруге ерекше көңіл бөлу қажт; Г колонкасы боиынша: 10 % жағдайда жұмысты орндау сәті жедел ойластырылғандықттан, сіз өз уақытыңызды нашар жоспарлайсыз. Әр күнгі кемшілік аралығына. оның кашан пайда болғаның, қанша уақытқа созылғандығын, сондай-ақ оның себептерін көрсетіңіз. Уакыт исырабыиың накты себептеріне жататыны: мақсаттың дұрыс қойылмауы, міндеттер туралы нақлы түсініктін, және оларды шешу жолдарының жоқтығы, бір жолы тым көп орындауға әуест«көпшілік, приоритеттін, жоқтығы, істі акы-рына деиін тиянақтай білмеушілік, енбек күнін нашар жоспарлау, жеке басычның жинақы еместігі, мәліметтін толық еместігі немесе кешеуілдеп келуі, қарсы түруға қабілетсіздігін. Өзіндік менеджмечттің функциясы: максат кою, уақытты жоспарлау, шсшім кабылдау, оны жүзеге асыру жане үйымдастыру, бақылау. 4. Қелушілерді қабылдау және әңгімелесу Басшылар жұмыс уақытының көпшілік бөлігін өзінің қарамағындағы адамдармен әқгімелесуге, жұмыстын, орындалуын бакылауға, келушілерді қабылдап, жаңа мәліметтер алуға арнайды. Мұның өзі кездесуді үйымдастырғанда, біріншіден, жұртшылықтын сеніміне ие болу үшін, екіншіден, әңгімелесушімен қолаилы, әрі түсінікті формада оған қажетті мәліметтерді беру, өз жұмыс тәжірибесін көрсету, пайдалы қолдау үшін іскерлік танытуды қажет етеді. Басшы жекелеген кездесудің. көпшілігін қызмет үстінде қабылдау кезіндс жүзеге асырады. Қабылдау мәнері боиынша басшылар 3 топқа бөлінеді: 1 топ -- мүндай басшыларға барлығы тәрбимен келсді, жалған демократ. Егер басшының қарамағында жиырма шақты кызметшілері болса, онда «Ашық есік саясаты» дүрыс деп саналады. II топ—мұндай басшыға кіру де, оны орнынан табу да өте қиын. III топ —мүндай басшының қабылдау тәртібі болады, кезектілік пен регламент сақталады, бұл ұнамды тип. Қабылдауды екі түрге бөлуге болады: басшының инициативасы (шак,ыруы) бойынша кабылдау және қол астындағылардың өтініші бойынша қабылдау. Басшы қол астындарыларды кабылдаура шақырғанда қоятын мақсаты, олармен танысу, жүмысын ауыстыру, тапсырма беру немесе жаза қолдану. Басшы кол астындагыларды әңгімеге тарта білуі, өзіне сендіре білуі тиіс. Егер қол астындарылар өз мәселесін басшысыз шешуге тырысатын болса, онда мүндай басшыга сенім болмайды. Қездесудің бастапқы сәті бірнеше түрге бөлінсді: 1. Басшы ориынан түрманды, бірақ келген кісіге қарайды. 2. Орнында отырып амандасады. 3. Орнынан түрып амандасады. 4. Келушіні карсы алып амандасады. орын ұсынады. Тиімді қабылдау үшін қажеттісі: - кызмет мәселелерінің және тікелей өзі қабылдантын адамдардын тізімін белгілейді; - кезек күттірмейтін мәсолелер бомынша қабылдау уақытын дәл белгілеу, мүндайда қабылдау бағыныштының баяидамасы немесо милімдсмесі түрінде өтеді Кезек күттірмеитін шаруалар бойынша кабылдағанда басшылар, олардың орынбасарлары, көмекшілері, қатыстырылады. Басқадам қызмет мәселелері бойынша қабылдауды дербес. әңгімелесу түрінде өткізеді. Өзіңнің ой-пікірінді. позицияцды жеткізудің, осыған көз жеткізудң ең қолайлы жолы жылы жүзді әңгімелесу. Әңгімелесу жиі өткізіле берметіпіндіктен, әсіресе кездесуге әр түрлі мамандар мен басшылар қатысатын болса жәнеде епор әцгіме өткізу иннциативасы қызметі жоғар адамдар тарапынан болған жағдайда мүндам кездесуде барлық мүмкіндікті иайдалану қажет.. Әдебиеттер тізімі 1 Ахметов Қ .Ғ. Менежмент негізі. Алматы -1993ж жүктеу/скачать 90,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|