Басқару экономикасы

Бұл анықтамада «дайын» деген сөз мынаны түсіндіреді: тұтынушылар тауарды немесе қызметті сатып ала алады және оларды сатып алғысы келеді (яғни олар осы тауар немесе қызметті артығырақ көреді предпочитают) және осылай істеуге қабілетті (яғни олардың табысы қалағанын сатып алуға мүмкіндік береді). Сұранысты мысалмен түсіндіруге болады.

Әр адам алдына келесі сұраққа: «Бір апта барысында қанша самасны келесі бағалармен: 300, 225, 150, 75, 7,5 теңгемен сатып алуға дайынсыз?» жауап беруді өтінейік. Әрқайсымыз өзімізше жауап береміз. Мысалы, үш студент былайша жауап берді делік: Каждый читатель ответит по-своему. Предположим, что три читателя ответили следующим образом:

2.1 кесте. Самсаға деген нарық сұранысы

Үш адамның қосынды жауабы самсаға деген жиынтық нарық сұранысын (), яғни жеке сұраныстардың қосындысын құрайды. Нарық сұранысын қарапайым сандық функциясымен суреттеуге болады, оны төменгі 2.2 кестеде көрсетілген (самсаға деген сұраныс ойдан алынған).

2.2 кесте. Самсаға деген нарық сұранысы

Баға {бір самсаның), теңге
1000	0
900	100
750	200
600	300
450	400
300	500
150	600
0	700

Самсаға деген баға 1000 теңгеден нөлге төмендеген сайын, осы нарықтағы тұтынушылар сатып алатын самсаның саны нөлден 700-ге дейін өседі. Баға мен самсаға деген сұраныс көлемінің арасындағы кері қатынасты сұраныс заңы деп аталады.

Кейде тұтынушылар өздерін орынсыз «иррационалды» ұстайды, баға көтерілгенде көбірек және баға төмендегенде аз сатып алады. Өйткені олар бағаны сапамен байланыстырады. Сұранысты экономикалық талдағанда тұтынушылар бағаны сапамен байланыстырмайды деп ұйғарылады, сондықтан олар сұраныс заңына бағынады.

Сұраныс заңын келесі қисық сызықпен көрнекі көрсетуге болады:

1150

1000

900

750

600

450

300

150

• 
  
  

0 100 200 300 400 500 600 700 800 Q

жүктеу/скачать 1,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: