ДӘРІС № 7
Аррениус теңдеуі. Активтендіру энергиясы. Активтендірілген комплекс. Максвелл-Больцман таралуы. Катализ. Қайтымды реакциялар. Тепе-теңдік константасы. Ле-Шателье принципі.
3. Активтендіру энергиясы.
Заттар бір-бірімен әрекеттесу үшін олар соқтығысуы қажет. Бірақ олардың бәрі өзара әрекеттесе бермейді. Реакцияға түсуге тек бойында артық энергия қоры бар яғни активтенген молекулалар реакцияға түседі. Бойында орташа энергия қоры бар молекуланы актив күйге келтіру үшін энергияны активтендіру энергиясы дейді. Ол үшін қыздырады, сәуле түсіреді, ерітеді, т.б. қолданады.
H2 + J2 = 2HJ
H J H – J H – J аралық қосылыс
| + | + теориясы
H J H …J H – J түсіндіріледі
активтелген
Қайтымды реакцияның энергетикалық схемасы FHJ – шыққан заттардың бойындағы энергия 9 Н?тұз Fa т.р. – тура реакцияны активтендіруге кететін энергия. Еа – кері реакция, ыдырау реак. жылдам. 2HJ H2 + J2
C – химиялық байланыстағы атомдардың е бултт-ң өзара тебісуінен туатын тосқауыл (барьер) энергия. Реакцияның жылдамдығын активтендіру энегриясын шамасына тікелей тәуелді болады. Ол кіші болса реакция жылдамдығы артады; үлкен болса реакция жәй жүреді. Активтендіру энергиясы Еa<40 кДж/моль болса аз болса реакция жылдамдығы жоғары болады.
Е егер Е а < 40 кДж/моль жоғары Na+ + Cl- = NaCl
40 < Ea < 120кДж/мольорташа Na2 S2O3 + H2 SO4= Na2SO4+S+SO2
Ea > 120кДж/мольтөмен N2 + H2 = 2NH3
Химиялық реакция жылдамдығына әсер ететін факторлар.
Заттардың табиғатына әсері.
Х.р. жылдамдығына концентр. әсері.
Температура әсері.
Катализатордың әсері.
40>
Достарыңызбен бөлісу: |