«Көркем еңбек» пәнін меңгеру нәтижелері критериалды бағалауды қолдану арқылы жүзеге асырылады.
Критериалды бағалау оқыту, оқу және бағалаудың өзара тығыз байланысына негізделген. Критериалды бағалау нәтижелері білім беру процесін тиімді жоспарлау және ұйымдастыру мақсатында пайдаланылады.
Критериалды бағалау қалыптастырушы және жиынтық бағалаудан тұрады.
Қалыптастырушы бағалау үздіксіз өткізіледі, білім алушымен оқытушы арасындағы кері байланысты қамтамасыз етеді және оқу процесін дер кезінде түзетуге мүмкіндік береді.
Жиынтық бағалау белгілі оқу мерзімінде оқу блогын оқып бітіргенде өткізіледі, оқушыларға кері байланысты қамтамасыз ету үшін, пән бойынша тоқсандық және жылдық бағаларды қою үшін колданылады.
5-тарау. «Көркем еңбек» пәнінің мазмұнын ұйымдастыру
Әр сыныпқа арналған оқу жүктемесі:
1) 1-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында 33 сағат;
2) 2-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;
3) 2-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат;
4) 2-сыныпта – аптасына 1 сағат, оқу жылында 34 сағат.
Әр түрлі жұмыстарды орындау барысында еңбек гигиенасы ережелері мен қауіпсіздік техникасын сақтау қажет.
Оқу пәнінің мазмұны:
1) 1-бөлім «Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту» - қазақ халқының және басқа халықтардың дәстүрі мен мәдениетін меңгеріп, қоршаған ортада әртүрлі материалдарға зерттеу жасау процесінде, зерттеу дағдыларын және шығармашылық елестету қабілеттерін дамыту бағытында өз идеяларын жасайды;
2) 2-бөлім «Шығармашылық жұмысты жасау және дайындау» -әртүрлі жұмыс техникаларын меңгеріп және өзінің іс-әрекетін жоспарлап, әртүрлі материалдармен жүргізіп, қоршаған ортаның бейнелеу дағдыларының тәжірибелерін дамытуға бағытталған;
3) 3-бөлім «Презентация, талдау және бағалау» комуникативтік және сөйлеу дағдыларын дамытуға бағытталған, соның аясында өзінің және басқалардың жұмысын бағалайды, презентациялайды және түсіндіреді.
1-сыныпта оқу пәнінің базалық мазмұны:
1) Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту: қоршаған ортаны білу және түсіну. Табиғи әлемнің визуалды сипаттамасы (түс, пішін, өлшем, фактура). Жасанды әлемнің визуалды сипаттамасы (түс, пішін, өлшем, фактура). Өнер, мәдениет пен дәстүрді білу және түсіну. Бейнелеу өнерінің негізгі түрлері мен жанрлары. Қазақ халқының қолданбалы өнері. Ою-өрнектер. Шығармашылық идеяларды дамыту. Шығармашылық идеяларды жасау. Шығармашылық идеяларды жүзеге асыру. Өнердің суреттеу құралдары арқылы көркем бейнелер (образдар) мен сезімдерін (көңіл-күйін, мінезін) көрсету;
2) Шығармашылық жұмысты жасау және дайындау: Қоршаған ортаны бейнелеу. Әр түрлі көркем материалдармен табиғаттың мәнерлік бейнелерін (қар, жапырақтың түсуі) жасау. Флора мен фаунаның өкілдерін бейнелеу. Шығармашылық жұмысты орындау материалдары мен техникалары. Көркемдік материалдар мен құралдар. Шығармашылық жұмысқа арналған табиғи және жасанды материалдар. Шығармашылық жұмысқа арналған дәстүрлі емес материалдар. Әр түрлі материалдармен (көкемдік, табиғи және жасанды) және техникалармен (мысалы: монотипия, кляксография, баспа …) эксперименттер жүргізу. Дайындау технологиясы. Өлшемдік құралдармен жұмыс. Қарапайым тәсілдермен материалдар мен компоненттерді біріктіру. Көлемді пішіндерді жасау. Сомдау техникасы. Қағаз пластикасы. Қазақ ұлттық мәдениетінің элементтері бар шығармашылық жұмыстар. Қауіпсіздік техникасын сақтау. Қауіпсіздік техника ережелері;
3) Презентация, талдау және бағалау: Презентация. Шығармашылық жұмыстардың көрсетілімі. Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау.
42. 2-сыныптағы оқу пәнінің базалық білім мазмұны:
1) Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту: Қоршаған ортаны білу және түсіну. Табиғи әлемнің (түс, пішін, өлшем, фактура) визуалды сипаттамасы. Жасанды әлемнің (түс, пішін, өлшем, фактура) визуалды сипаттамасы. Өнер, мәдениет пен дәстүрді білу және түсіну. Бейнелеу өнерінің негізгі түрлері мен жанрлары. Қазақстан халықтарының қолданбалы өнері (ою-өрнектер, бұйымдар, ұлттық киімдер). Шығармашылық идеяларды дамыту. Шығармашылық идеяларды жасау. Шығармашылық идеяларды жүзеге асыру. Өнердің суреттеу құралдарымен көркем бейнелер (образдар) мен сезімдерді (көңіл-күйін, мінезін) көрсету. Ақпарат көздерімен жұмыс. Жоспарлау. Жұмыс барысын жоспарлау.
2) Шығармашылық жұмысты жасау және дайындау: Қоршаған ортаны бейнелеу. Әр түрлі көркем материалдармен табиғаттың мәнерлік бейнелерін (қар, жапырақтың түсуі) жасау. Флора мен фаунаның өкілдерін бейнелеу. Шығармашылық жұмысты орындау материалдары мен техникалары. Көркемдік материалдар мен құралдар. Шығармашылық жұмысқа арналған табиғи және жасанды материалдар. Шығармашылық жұмысқа арналған дәстүрлі емес материалдар. Әр түрлі материалдармен (көкемдік, табиғи және жасанды) және техникалармен (мысалы: монотипия, кляксография, баспа …) эксперименттер жүргізу. Дайындау технологиясы. Өлшемдік құралдармен жұмыс. Қарапайым тәсілдермен материалдар мен компоненттерді біріктіру. Көлемді пішіндерді жасау. Сомдау техникасы. Қағаз пластикасы. Қазақ ұлттық мәдениетінің элементтері бар шығармашылық жұмыстар. Қауіпсіздік техникасын сақтау. Қауіпсіздік техника ережелері.
3) Презентация, талдау және бағалау: Презентация. Шығармашылық жұмыстардың көрсетілімі. Өнердегі тәсілдерді талдау. Әртүрлі өнер туындыларын талдау, бағалау сараптамасы. Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау.
43. 3-сыныптағы оқу пәнінің базалық білім мазмұны:
1) Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту: Қоршаған ортаны білу және түсіну. Табиғатпен жаратылған сәндік өрнектер (ою өрнектер) және формалар. Табиғи формаларды интерпретациялау. Өнер, мәдениет пен дәстүрді білу және түсіну. Отандық және әлемдік өнердің әртүрлі шығармалары. Қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнері (ою-өрнектер, бұйымдар, ұлттық киімдер). Шығармашылық идеяларды дамыту. Шығармашылық идеяларды жасау. Шығармашылық идеяларды жүзеге асыру. Өнердің суреттеу құралдарымен көркем бейнелер (образдар) мен сезімдерін (көңіл-күйін, мінезін) көрсету. Ақпарат көздерімен жұмыс. Жоспарлау. Жұмыс барысын жоспарлау. Жұмыс орнын ұйымдастыру.
2) Шығармашылық жұмысты жасау және дайындау: Қоршаған ортаны бейнелеу. Әр түрлі көркем материалдармен табиғаттың мәнерлік бейнелерін (қар, жапырақтың түсуі) жасау. Флора мен фаунаның өкілдерін бейнелеу. Шығармашылық жұмысты орындау материалдары мен техникалары. Көркемдік материалдар мен құралдар. Шығармашылық жұмысқа арналған табиғи және жасанды материалдар. Шығармашылық жұмысқа арналған дәстүрлі емес материалдар. Әртүрлі материалдармен (көкемдік, табиғи және жасанды) және техникалармен (мысалы: монотипия, кляксография, баспа …) эксперименттер жүргізу. Дайындау технологиясы. Өлшемдік құралдармен жұмыс. Қарапайым тәсілдермен материалдар мен компоненттерді біріктіру. Көлемді пішіндерді жасау. Сомдау техникасы. Қағаз пластикасы. Қазақ ұлттық мәдениетінің элементтері бар шығармашылық жұмыстар. Қауіпсіздік техникасын сақтау. Қауіпсіздік техника ережелері.
3) Презентация, талдау және бағалау: Презентация. Шығармашылық жұмыстардың көрсетілімі. Өнердегі тәсілдерді талдау. Әр түрлі өнер туындыларын талдау, бағалау сараптамасы. Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау.
44. 4-сыныптағы оқу пәнінің базалық білім мазмұны:
1) Шығармашылық идеяларды зерттеу және дамыту: Қоршаған ортаны білу және түсіну. Табиғатпен жаратылған сәндік өрнектер (ою өрнектер) және формалар. Табиғи формаларды интерпретациялау. Өнер, мәдениет пен дәстүрді білу және түсіну. Отандық және әлемдік өнердің әртүрлі шығармалары. Қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнері (ою-өрнектер, бұйымдар, ұлттық киімдер). Шығармашылық идеяларды дамыту. Шығармашылық идеяларды жасау. Шығармашылық идеяларды жүзеге асыру. Өнердің суреттеу құралдарымен көркем бейнелер (образдар) мен сезімдерін (көңіл-күйін, мінезін) көрсету. Ақпарат көздерімен жұмыс. Жоспарлау. Жұмыс барысын жоспарлау. Жұмыс орнын ұйымдастыру.
2) Шығармашылық жұмысты жасау және дайындау: Қоршаған ортаны бейнелеу. Әртүрлі көркем материалдармен табиғаттың мәнерлік бейнелерін (қар, жапырақтың түсуі) жасау. Флора мен фаунаның өкілдерін бейнелеу. Шығармашылық жұмысты орындау материалдары мен техникалары. Көркемдік материалдар мен құралдар. Шығармашылық жұмысқа арналған табиғи және жасанды материалдар. Шығармашылық жұмысқа арналған дәстүрлі емес материалдар. Әртүрлі материалдармен (көкемдік, табиғи және жасанды) және техникалармен (мысалы: монотипия, кляксография, баспа …) эксперименттер жүргізу. Дайындау технологиясы. Өлшемдік құралдармен жұмыс. Қарапайым тәсілдермен материалдар мен компоненттерді біріктіру. Көлемді пішіндерді жасау. Сомдау техникасы. Қағаз пластикасы. Қазақ ұлттық мәдениетінің элементтері бар шығармашылық жұмыстар. Қауіпсіздік техникасын сақтау. Қауіпсіздік техника ережелері.
3) Презентация, талдау және бағалау: Презентация. Шығармашылық жұмыстардың презентациясы. Өнердегі тәсілдерді талдау. Әртүрлі өнер туындыларын талдау, бағалау сараптамасы. Шығармашылық жұмыстарды талқылау және бағалау.
45. Мұғалімдер тараулар мен бөлімдерді тараудың және тиісті тоқсанның аясында оқу ретін өз бетімен анықтауға құқылы. Бірнеше мақсатқа жетуге бағытталған тапсырмаларды құрастыруға құқылы. Мұғалімдер тақырыпқа, оқу мақсатына берілген сағат санын өз бетімен анықтауларына құқылы. Бұл шешім оқу-әдістемелік бірлестігінде қабылданады. Жоспарлағанда мұғалімдер бекіту және қайталау сабақтарын ескеруге тиісті.
46. Бағдарлама мазмұны әр түрлі көркем-шығармашылық әрекетті қарастырады. Сабақ барысында іске асырылатың шығармашылық әрекетті көркем еңбек мұғалімдері өз еріктерімен таңдауға және анықтауға құқылы. Ең бастысы оқу жылында көркем-шығармашылық әрекеттің негізгі үш түрі, құрылымдауды, бейнелеуді және сәндеуді іске асырулары қажет.
47. Оқыту мақсатының мазмұны пәннің мінездемелік білімін білуі және білімі ғана емес, сонымен қатар, оны нақты тәжірибеде қолдану, АКТ-ны пайдалану, пәнаралық және сабақаралық байланысты іске асырады, коммуникативті дағдыларды және сөйлеу белсенділіктерінің түрлерін дамытуды қарастырады.
48. Бағдарламада «Оқу мақсаттары» қолдануға, мониторинг жасауға тиімді болу үшін төрт саннан тұратын кодтық белгімен белгіленді. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім және бөлімше ретін, төртінші сан оқу мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 1.2.1.4. кодында «1» - сынып, «2.1» - екінші бөлімнің бірінші бөлімшесі, «1» - оқу мақсатының реттік саны.
49. Оқу мақсаттарының жүйесі:
1) 1-бөлім «Шығармашылық идеяны зерттеу және дамыту»:
Білім алушылар білуі тиіс:
Бөлімшелер
1-сынып
2-сынып
3-сынып
4-сынып
1.1 Қоршаған ортаны білу және түсіну
1.1.1.1 -
Қоршаған ортамен танысу барысында нысандар мен құбылыстардың визуалды сипаттамасын (түс, пішін, өлшем, фактура) анықтау
2.1.1.1 -
Қоршаған ортамен танысу барысында нысандар мен құбылыстардың визуалды сипаттамасын (түс, пішін, өлшем,фактура) суреттеу және түсіндіру
3.1.1.1 -
Табиғатпен жасалған сәндік өрнектер (ою-өрнек) мен формаларды анықтау және тану, оларды өз жұмыстарында интерпретациялау
4.1.1.1 -
Табиғатпен жасалған сәндік өрнектер (ою-өрнек) мен формаларды анықтау және тану, оларды өз жұмыстарында интерпретациялау
1.2 Өнер, мәдениет және дәстүрлерді білу және түсіну
1.1.2.1 -
Бейнелеу өнерінің негізгі түрлері мен жанрларын анықтау
2.1.2.1 -
Бейнелеу өнерінің түрлері мен жанрларын анықтау және олардың айырмашылық ерекшеліктерін (сипаттамасын) суреттеу
3.1.2.1 -
Отандық және әлемдік өнердің әртүрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін (жанры, орындау техникасы, көңіл-күйі) түсіндіру
4.1.2.1 -
Отандық және әлемдік өнердің әртүрлі шығармаларын білу және олардың ерекшеліктерін (жанры, орындау техникасы, көңіл-күйі) түсіндіру
1.1.2.2 -
Қазақ халқының қолданбалы өнерінің негізгі элементтерін (ою-өрнектері, түстер, материалдар) анықтау
2.1.2.2 -
Қазақстан халқытарының қолданбалы өнерінің негізгі элементтерін (ою-өрнектері, түстер, материалдар) анықтау
3.1.2.2 -
Қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және суреттеу
4.1.2.2 -
Қазақ халқының және әлем халықтарының қолданбалы өнерінің ұлттық ерекшеліктерін анықтау және суреттеу
1.3 Шығармашылық идеяларды дамыту
1.1.3.1 -
Шығармашылық идеялары мен сезімдерін (көңіл-күйі, мінезі) өнердің суреттеу құралдармен көрсету
2.1.3.1 -
Шығармашылық идеялары мен сезімдерін (көңіл-күйі, мінезі) өнердің суреттеу құралдармен көрсету
3.1.3.1 -
Орындау техникасын негіздеп таңдай отырып шығармашылық идеялар мен сезімдерін (көңіл-күйі, мінезі) көрсету
4.1.3.1 -
Әртүрлі орындау техникасын үйлестіре отырып шығармашылық идеялары мен сезімдерін (көңіл-күйі, мінезі) көрсету
3.1.3.2 -
Шығармашылық идеяларды дамыту үшін әртүрлі дерек көздерінен ақпарат жинау
4.1.3.2 -
Шығармашылық идеяларды дамыту үшін әртүрлі дерек көздерінен (АКТ –ны қосқанда) ақпаратты іріктеп алу
1.4 Жоспарлау
2.1.4.1 -
Шығармашылық жұмысты орындаудың реттілігін анықтау
3.1.4.1 -
Жұмыс орынын дұрыс ұйымдастыру және жұмыс барысын жоспарлау
4.1.4.1 -
Жұмыс орынын дұрыс ұйымдастыру және жұмыс барысын жоспарлау
2) 2-бөлім «Шығармашылық жұмысты жасау және дайындау»:
Білім алушылар білуі тиіс:
Бөлімшелер
1- сынып
2-сынып
3-сынып
4-сынып
2.1 Қоршаған ортаны бейнелеу
1.2.1.1 -
Қоршаған ортадағы белгілі бір визуалды элементтерді қарапайым тәсілдермен бейнелеу
2.2.1.1 -
Қоршаған ортадағы белгілі бір визуалды элементтерді әртүрлі тәсілдер және құралдармен бейнелеу
3.2.1.1 -
Қоршаған ортаның визуалды элементтерін әртүрлі тәсілдермен құралдарды үйлестіре отырып бейнелеу
4.2.1.1 -
Қоршаған ортаның визуалды элементтерін әртүрлі тәсілдермен құралдарды үйлестіре отырып бейнелеу
2.2 Шығармашылық жұмысты орындау материалдары мен техникалары
1.2.2.1 - Қарапайым әдістер мен тәсілдерді пайдаланып, материалдарды (көркемдік, табиғи және жасанды) және құралдарды қолдану, эксперимент жүргізу
2.2.2.1 -
Әртүрлі әдістер мен тәсілдерді пайдаланып, материалдарды (көркемдік, табиғи және жасанды) және құралдарды қолдану, эксперимент жүргізу
3.2.2.1 -
Аса күрделі әдістер мен тәсілдерді пайдаланып, материалдарды (көркемдік, табиғи және жасанды) және құралдарды қолдану, эксперимент жүргізу
3.2.2.2
Жұмысты орындау үшін әртүрлі әдістер мен материалдарды ұсыну
4.2.2.1 -
Әртүрлі әдістер мен тәсілдерді пайдаланып, өзідігімен таңдалған материалдарды (көркемдік, табиғи және жасанды) және құралдарды қолдану, эксперимент жүргізу
4.2.2.2
Жұмысты орындауда және материалдарды қолдануда тиімді шешімдер қабылдайды
2.3 Дайындау технологиялары
1.2.3.1 - Қарапайым тәсілдермен материалдарды және компоненттерді өлшеу, белгілеу, қию, формасын келтіру, жинақтау, қосу және біріктіру
2.2.3.1 -
Әртүрлі тәсілдермен материалдарды және компоненттерді өлшеу, белгілеу, қию, формасын келтіру, жинақтау, қосу және біріктіру
3.2.3.1 -
Нақты дәлдігіне жетіп материалдарды және компоненттерді өлшеу, белгілеу, қию, формасын келтіру, жинақтау, қосу және біріктіру
4.2.3.1 -
Тиімді тәсілдермен анықталған материалдарды және компоненттерді нақтылықты сақтай отырып өлшеу, белгілеу, қию, формасын келтіру, жинақтау, қосу және біріктіру
1.2.3.2 - Айқындалған материалдармен (ермексаз, қолданыстан шыққан, қағаз материалдары) қарапайым көлемді пішіндерді жасау
2.2.3.2 -. Айқындалған тәсілдермен және материалдармен (ермексаз, қолданыстан шыққан, қағаз материалдары) қарапайым көлемді пішіндер жасау
3.2.3.2 -.
Әртүрлі тәсілдермен және материалдармен (ермексаз, қолданыстан шыққан, қағаз материалдары) көлемді пішіндер жасау
4.2.3.2 -.
Әртүрлі тәсілдермен, және үйлестірілген материалдармен (ермексаз, қолданыстан шыққан, қағаз материалдары) көлемді пішіндер жасау
1.2.3.3 - Шығармашылық жұмыстарды дайындау барысында қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2.2.3.3 - Шығармашылық жұмыстарды дайындау барысында қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
3.2.3.3 - Шығармашылық жұмыстарды дайындау барысында қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
4.2.3.3 -
Көркем жұмысты орындау үшін, әдіс-тәсілдерді өздігінен таңдау
4.2.3.4 - Шығармашылық жұмыстарды дайындау барысында қазақ ұлттық мәдениетінің элементтерін қолдану
2.2.4.1 - Қауіпсіздік техникасын сақтап, материалдарды және құралдарды қолдану
3.2.4.1 -
Қауіпсіздік техникасын сақтап, материалдарды және құралдарды қолдану
4.2.4.1 - Қауіпсіздік техникасын сақтап, материалдарды және құралдарды қолдану
3) 3-бөлім «Презентация, талдау және бағалау»:
Білім алушылар білуі тиіс
Бөлімшелер
1-сынып
2-сынып
3-сынып
4-сынып
3.1. Презентация
1.3.1.1 -
Өзінің жұмысын(эскиз, бұйым) қарапайым тәсілдермен таныстыру
2.3.1.1 -
Өзінің жұмысын (эскиз, бұйым) негізгі идеясын және процесін түсіндіріп таныстыру
3.3.1.1 -
Өз жұмысының (эскиз, бұйым) негізгі идеясын және процесін арнайы терменологияларды пайдаланып таныстыру
4.3.1.1 -
Өз жұмысының (эскиз, бұйым) негізгі идеясын және процесін шығармашылық әдістермен, арнайы терменологияларды пайдаланып таныстыру
3.2 Өнердегі тәсілдерді талдау
2.3.2.1 -
Өнердің әртүрлі туындыларының негізгі суреттеу құралдары мен орындау материалдарын анықтау
3.3.2.1 -
Арнайы терминдерді қолдана отырып өнердің әртүрлі туындыларының суреттеу құралдары мен орындау материалдарын анықтау және салыстыру
4.3.2.1 -
Арнайы терминдерді қолдана отырып өнердің әртүрлі туындыларының негізгі мәнерлеу құралдары мен материалдарын салыстыру және айырмашылығын көрсету
3.3 Шығармашылық жұмысты талқылау және бағалау
1.3.3.1 - Шығармашылық жұмысын түсіндіру
2.3.3.1 - Шығармашылық жұмыстарын түсіндіру және жақсартудың идеясын ұсыну
3.3.3.1 - Шығармашылық жұмысты бағалау және жақсартуға идеяларды ұсыну
4.3.3.1 - Шығармашылық жұмысты жақсартуға ұсыныс жасап, критерийлерге сәйкес жұмысты бағалау
Бастауыш білім беру деңгейінің
1-4-сыныптарына арналған
«Көркем еңбек» оқу пәні бойынша
үлгілік оқу бағдарламасына
қосымша