Курс бағдарламасы бойынша берілетін бірнеше сабақ жоспарларының ҥлгілері.
Тақырыбы:Кіріспе.«Денсаулық»ҧғымы.Денсаулыққаәсерететін факторлар Сабақтыңмақсаты: Білімділік: оқушылардың «денсаулық» ұғымының құндылығы туралы түсініктерін кеңейту. Салауатты ӛмір салтын сақтаудың адам ӛміріндегі маңызын түсіндіру.
Дамытушылық: денсаулықты күту іскерліктерін дамыту. Тәрбиелік: денсаулықты күтуге, қадірлеуге тәрбиелеу.
Кӛрнекілігі: Ӛмір,денсаулық, бақыт туралы сӛздер, кестелер, фломастер. Сабақ барысы:
ұйымдастыру бӛлімі
оқушыларды топпен отырғызу
сабақ тақырыбы мен мақсатын түсіндіру
Мҧғалімнің кіріспе сӛзі:
«Тазалықденсаулықнегізі,саулықбайлықнегізі» деп халық мақалында айтқандай, денсаулық үшін күрес әр адамның міндеті.
Миға шабуыл. Адасқан сӛздерді үйіріне қосу . 1.Тәні саудың сау.
Ауру кісі сүймес,
Ауыр жүкті жылқы сүймес.
Тазалық негізі,
Саулық байлық негізі.
Ауру келді кірді.
Ұйқы ,
Жұмыс шынықтырады.
Адасқан сӛздер: жаны, күлкі, саулық, әлек, тынықтырады.
3. Дәйексӛздің мағынасын тҥсіндіру
―Дені сау адам — табиғаттың ең бағалы туындысы‖ (Т.Корлейль)
Денсаулықтың қадірін жастан білу — азаматтық парыз. (М.Әлімбаев )
Тренинг: «Аяқталмаған сӛйлем»
Бақытты ӛмір – бұл
(Авторорындығынаотырыпқандайадамдыбақыттыадамдеп ойлайтындарын ортаға салады. Бала пікіріне көлденең ой айтылмайды) Антонимдік әдіс (оқушылар екі нұсқадағы тақырыптардың ӛздері бірін таңдап алады да, себебі, мен ҧсынамын ұстанымында пікір қорғайды)
нҧсқа
Денсаулыққакеріәсерететінфакторлар. Қоршаған орта ластығы. (күн,ауа,су, топырақ, т.б,)
Дұрыс тамақтанбау.
Денсаулық сақтау шараларының тӛменгі сатыда болуы
Зиянды заттарды қабылдау.
Тазалықты сақтамау.
Отбасындағы кері жағдайлар.
Адамда стресс жағдайларының жиі болуы
нҧсқа
Денсаулыққадҧрысәсерететінфакторлар. Дұрыс тамақтану.
Қоршаған орта тазалығы. (күн,ауа,су,топырақ, т.б.)
Дене шынықтыру.
Зиянды заттарды қабылдамау.
Жеке бастың тазалығын сақтау.
Қоршаған ортаға, қоғамға, адамдарға деген дұрыс кӛзқараспен қарау.
Эмоциялардың оң болуы.
Үйдегі дене еңбегінің дұрыстығы
Дидактикалық ойын
«Денсаулық» сӛзінен мүмкіндігінше 2 минутта кӛп сӛз жазу,осы сӛздердің денсаулыққа қатыстыларын атау.
Жауап болатын сӛздер: (Ау, сау, саулық, дауыс, уыс, нас, лас, дау, қалақ, далақ, сан, салақ, қала, ала, қылау, қанау, ауа, су, қауын, сауын, ну, асық, қасық, дала, сана, науқан, салық, қылық, нала, ене, дене, дауыл, ауыл, лақ, алау, қысқа, т.б.)
«Тамшыдантеңіз» Сӛз ұйқастары беріледі, ӛлең құрастыру керек.
Менқандаймын…..? (Оқушылар сабақтан алған әсерлерін күліп тұрған смайликке белгілейді)
Салғансуреткеталдаужасалады Сабақтақырыбы:Эндокриндікжҥйеніңфизиологиясыменгигиенасы Мақсаты: Гормондар мен эндокриндік жүйе туралы түсінік беру. Ішкі секреция бездерінің физиологиялық маңызы және ішкі орта тұрақтылығын реттеудегі гормондардың рӛлін ұғындыру. Гормоналды қоспалар мен дәрілік препараттарды қабылдаудың әсерінен эндокриндік жүйе қызметінің бұзылуы және оның салдарын болжау.
Сабақ барысы:
Ұйымдастыру: Оқушылармен амандасу. Тренинг.Топқа бӛлу
Жаңа сабақ:
Дәріс: Организмнің қызметін реттеуде ішкі секреция бездері маңызды роль атқарады. Ішкі секреция бездеріне гипофиз, эпифиз, қалқанша безі, қалқанша маңы бездері, бүйрек үсті бездері, айрықша без, ұйқы безі жатады. Iшкi секреция бездерінің ӛнiмдерiн гормон деп атайды. Гормон - ӛте белсендi химиялық зат. Ол қанға немесе лимфаға сіңiп, мүшелер мен мүшелер жүйесiне, тiптi күллi организмге әсер етедi.
Қазіргі кезде эндокриндік бездердің секрециялық қызметіне орталық жүйке жүйесінің барлық бӛлімдерінің әсері (ми сыңарларының қыртыстары, гипоталамус, лимбия жүйесі т.б. бӛлімдері) әр дәрежеде зерттеліп анықталып отыр. Олардың ішінде гипоталамус ерекше орын алады.
Ағзаның ӛсуі мен дамуы, жас кезеңдерінің алмасуы ішкі сереция бездерінің қызметімен байланысты. Эмбрионның үшiншi аптасында жыныстық жетiлу басталады. Бұл кезде алғашқы жыныстық белгiлер пайда болады. 4-5 айлық ұрықта жыныстық белгiлер айқын кӛрінеді. Осы кезден бастап аталық жыныc бездерінің ӛcу қарқыны 1 жасқа дейiн бiркелкi, 1 жастан бастап жынстық жетiлу басталғанша ӛте баяу дамиды, оның мӛлшерi де айтарлықтай ұлғаймайды. Ал аналық жыныc безiнің ӛсу қарқыны ұрықтық дамудың 7-9 айыңда және 1 жасқа дейiн күштi болады, сонан соң 7-9 жасқа дейiн ӛсуін күрт баяулайды. Осыған байланысты балалық кезең ер балаларда 9-11, қыз балаларда 7-9 жасқа дейiн созылады. Аталған мерзiмдерге дейiн ер балалар мен қыз балалардың ӛcyi мен дамуы бiрдей болады. Олар бiр-бiрiнен алғашқы жыныстық белгiлер мен ер жынысқа тән тұқым қуалайтын психикалық ерекшелiктер бойынша ғана ерекшеленедi.
Ӛзіндік жұмыс: Қосымша материалмен жұмыстана отырып семантикалық карта толтырады.
Гипоталамус – гипофиздік жүйе