Алынған нәтижелердi сараптау әдісі. Жинақталған материал белгiлi бiр өнiм құрайды, бұл өнiм өндеуден
өтуi керек. Тек содан кейiн қандайда бiр заңдылықтар мен байланыстар
пайда болады, оның зерттеуi зерттеу жұмыстың негiзгi мiндетi болып
табылады.
Жинақталған материалдарды сараптау негiзгi 5 сатыдан тұрады:
Әр деректердiң талдауы: баланың жауаптары, оның әрекетi, пiкiрi,
салынған суреттерi, жазба жұмыстары және т.б.
Бiрiншi талдаудың мақсаты зерттеу мiндетiне сай бала
психикасының ерекшелiктерiн анықтау.
Бiрiншi талдауда зерттеушi баланың қателiктерiне көңiл аударады.
Алғашқы талдау алғашқы синтезге айналады. Қойылған талаптар
мен баланың қателiктерi бiр-бiрiнен салыстырылып, жағдайлармен
сәйкестендiру. Әр түрлi деректердi салыстыра отырып, зерттеушi
қайталанып отырған қателiктердiң ерекшелiктерiне айрықша көңiл
бөледi.
Екiншi синтез алынған нәтижелерi бiр-бiрiмен салыстырылып
алынады. Синтез барлық жағдайларды ескере отырып жасаланады.
Сонымен, алынған нәтижелердi сараптау бұл анализ бен синтез.
Психологиялық зерттеуді ұйымдастыру әр түрлі болуы мүмкін.
Кесінді әдісі арқылы көбінесе дамудың белгілі бір аспектісін
зерттейді. Мысалы, интеллектуалды даму деңгейін. Нәтижесінде осы
топқа тән мәлімет алады. Бірнеше кесінді жасағанда с
алыстырмалы әдіс қолданылады: топтар бойынша мәліметтерді салыстырады. Мұнда
әр жастағы балалардың 6, 10, 15, 18 жас психикасын зерттеп, әр жас
туралы табылған мағлұматтарды салыстырады. Зерттеудің екінші жолы
генетикалық жол. Мұнда баланың бір қасиетін алады да, соны ұзақ
уақыт бір немесе екі одан да көп жыл уақыт зерттейді.
Лонгитюдті әдіс «ұзақ уақытты зерттеу» деп аталады. Бір баланың
дамуы ұзақ уақыт бойынша зерттеу. Зерттеуші зерттеу міндетін және
оны шешудің негізгі жолдарын белгілеп отырып, өзінің жұмысында
бірнеше қадам жасайды.
Соңғысына
