Тянь-Шань тауы. Тянь-Шань тауы ендік және субендік бағытта созылып жатқан тау тізімінен тұрады, тек орталық бөлігі – Орталық Тянь-Шань және Хан-Тәңірі шыңдары орналасқан, Қырғыстан және Қытай шекарасында меридиан бойымен жота созылып жатыр.
Тань-Шаньнің қырғыз бөлігі келесі Орографиялық бөлінеді:Солтүстік Тянь-Шань, Кетмень жотасы, Іле Алатауы, Күнгей-Алатау, Қырғыз тауы кіреді. Батыс Тянь-Шань, Талас Алатауы, Шатқал, Пскемский, Угамск жоталары сонымен қатар Қаратау кіреді. Ферғана аңғарының жоталары кейде Оңтүстік-Батыс Тянь-Шань деп атайды және Ішкі Тянь-Шань.
Тянь-Шань тауларының оңтүстік және субендік бағытта орналасуы әсіресе Солтүстік және Ішкі Тянь-Шань анық байқалады. 3негізгі белдеу белгілі: Солтүстік Тянь-Шань жотасының белдеуі, Ішкі Тянь-Шаньнің Сусамыр және Ыстықкол қазаншұңқырлары арқылы Солтүстік белдеу жоталары (Сусамыр, Джумгалтау, Теріскей Алатау) және Орталық Нарын қазаншұңқырымен Оңтүстік белдеуі бөлінген.
Шығыс Тянь-Шань тауында 2 таулы жота белдеуі бар, яғни ендік бағытта созылған аңғар және қазаңшұңқырлар негізгі жоталардың биіктігі 4000-5000 м; Солтүстік бөліктің жоталары Борохоро Ирен-Хабырга, Богор-Ула, Карлыкта 959 метрге дейін созылып жатыр; негізгі жоталары – Халықтау, Сармин-Ула, Курлукта.
Достарыңызбен бөлісу: |