Гималай таулары. Гималай - маңызды геоморфологиялық, климаттық және флористикалық аймақ. Тау жүйесінің физикалық-географиялық және геоморфологиялық шекаралары айқын байқалады. Солтүстігінде созылыңқы Үнді және Брахмапутра далалары , оңтүстігінде Үнді-Ганг ойпатымен, солтүстік-батысында және оңтүстік шығысында Үнді және Брахмапутраның жазықтарымен шектеседі. Тау жүйесінің жалпы ұзындығы – 200-350 км. Гималай тауларында орналасқан. Непал және Қытайдың(Тибет автономиялы ауданы), бірақ шыңның өзі Қытай территориясында орналасқан. Тауды ең бірінші өлшеген Джорджа Эверест ХІХ ғасырдың ортасында (англ. George Everest, 1790—1866). Эверест тауы ең алғаш 1953 жылы 29 мамырда Тэнцинг Норгэем және Эдмундом Хилларилар аяқ басқан.
Гималайдың ондаған шыңдарының биіктігі 7000 метрге жетеді, ал 11 шыңы 8000 метрден асады.
Тау түзілісіне кристалдық-метаморфтық шөгінділері мен вулкандық жыныстардан түзілген, олар архейден бастап төрттік дәуірге дейін уақытты қамтиды. Гималай таулары ішкі Азия тау құрылымының оңтүстік шеткі тізбегін құрайды. Сонымен қатар, бедері Тынық мұхиттық көтерілімдерге ұқсас болып келеді.
Үшкір көтерілімдер мен таулардың морфологиялық ұқсастығы литосфералық тақталар тектоникасының геодинамикалық модельдерінің біркелкілігінде.
Гималай таулары Жертортатеңіздік жас (альпілік) қозғалмалы белдеуінің Тибет-Гималай бөлігіне жатады. Мұнда бедер пелеозойлық-мезозойлық шөгінділерден құралған. Биік гималай таулары алып моноклин түрінде көрініс береді және оңтүстікте ежелгі платформаларға қарай жылжыған.
Гималайдың тектоникалық бедері көлденең жатқан биік таулардың жекелеген бөліктері - гималдардан тұрады. Мұндай көлденең төмен бедерлер солтүстікке қарай Тибетке созылған, мұнда ірі өзендер (Арун, Кали-Ганедок) ағып өтеді.
Достарыңызбен бөлісу: |