Билал лайпан

Аны джашырмай айтханы  ючюн, 

«Гласность» барды бизде»,- деб,

Эресей  кукаланады,

Башына махтау чакъырады.

Хыйса файгьамбар туугъанлы 20 ёмюр. 

Эресей а бир да тюрленмейд - 

Къатышханлай барады, тюзелмейд,

Эки дуниядан да юлюшсюздю.

Халкъ гьа, сюрюугеча къарайды,

Иймансыз кърал.

Аны джекген,  кесген да этди 

Иймансыз кърал.

Кърал итди,  иймансыэды,

Алай а, орус халкь аны терслер  орнуна, 

Терсни кесинде излер орнуна, 

Къыйынлыкъны жесинден  кёрюр орнуна, 

Къыйынлыкъны, джауну тышында излейди 

Не Израилде, не Америкада,

Не да джууукьда - Кавказда,

Не да динде,  муслиман динде...

Джамагьат турады тынгылаб, тёзюб... 

Ангысызлыкъдан, хайуанлыкъдан тюл. 

Кюрт да алай тауушсуз джыйылады 

Бир кюн бир юзюлюр ючюн.

Ол юзюллюк кюртню 

Биринчи тёнгереген 

Къар джуммагъыды  Чечен.

Кърал андан оюм этмесе,

Орус империя аман бла чачыллыкъды.

Ол кюртню тюбюнде

Кёб гюнахсыз да къаллыкъды, ачырыкъды.

1 7 0

Кюрт юзюлюуню эм аманы олду.

К^ара шошлукь  кючлерикди биразны. 

дндан  сора башланныкъды джанкъоз джашау. 

дндан сора не боллугьун  айтмаз киши.

КЪЫСХА НАЗМУЛА

1

Кёкню джети къатын да,

Джерни джети  къатын да 

Кёрюрюнг  келе эсе,

Намазлыкъгьа кир.

2

Джерни кёрюрюнг келе эсе,

Кёкге чыкь.

Кёкню кёрюрюнг келе эсе,

Джерге кир.

3

Къобанныча багъалатама Гангны да.

Вангагьа да Бушай аммагъача къарайма. 

Нострадамусну окъуй,

Хаджини тюшюреме эсге.

4

Джарыкъ кёрюрюнг келе эсе,

Къарангыгъа кир.

Къарангы ны излей эсенг,

Джарыкъгьа кёмюл.

5

Адамны ёлмезлик, чиримезлик затына 

Айтадыла джан деб.

6

Джансыз адамла да бардыла.

171

Тёнгеклери айтханны этиб, 

Джашайдыла ала.

Аладан джукь къалмайды дунияда.

Сау-шау эселе да,

Аладан магьана джокъду. 

Тюпонлеб тургьан болмаса, 

Джанаргъа унамайдыла деб, 

Джансыз адамлагьа айтадыла.

7

«А» харф бла башланалла 

Ауал да,

Адам да,

Алам да,

Ахыр да,

Ахырат да.

Дуния кеч къуралгъанды.

»А» харфдан башланмайды дуния. 

»Я» харф бла уа бошалады.

А-дан Я-гьа дери 

Узакъды джол.

8

Алгъа барырынг келе эсе,

Артха къайыт.

Келликни билиринг келе эсе, 

Кетгенни тинт.

9

Боллукъну билиринг келе эсе, 

Болгъаннга къара.

10

Заманны,

Аламны да

1 7 2

дуалы  бир джерден  башланады,

Бир нохтадан.

Дхыры да,

Бурулуб,

Длайда тохтарыкъды.

Алайды джорукъ.

а к ъ к ъ а н а т

 

с а н а т

Адамланы

Джулдузлагьа джууукь эте,

Къушкъанат санат 

Тартады ёрге.

адамны Адам этерге 

Кюрешеди ол.

Джюрекни тазалагьан тилде

Сёлешеди ол.

Ариулукъну-мийикликни-

халаллыкъны-игиликни-

сабырлыкъны-джигитликни-

тазалыкъны-сюймекликни

Эмда

Аланы  къаршчыларын 

Бизге ачады ол.

Мыйыбызны, джюрегибизни,

Хар не тукъум  излемибизни 

Сууаб-гюнах базманнга 

С ал ад ы ол.

Ары  къараб, кёребиз да,

Чегебиз кесибиз 

Халал-харам ишлерибизни,

Тюшлерибизни да.

173

Харкюннгю букъудан,  къайгьыдан, 

Учузлуюьдан, мутхузлукъдан 

Къутулургьа болушады ол - 

Акъкъанат санат.

ДЖ Ю РЕГИ АУРУГЪАН МИЛЛЕТЧИ

Джюрегим да джауларыма къошулуб, 

Мени бла кюрешеди энди.

ЭРКИШИ. ТИШИРЫУ. ДЖУЛДУЗЛА

1

Тиширыуну джулдуз этген да,

Учуз этген да 

Эркишиди.

2

Тиширыуну 

Мёлек этген да,

Къахме этген да 

Эркишиди.

3

Эркишини уа 

Джаш этген да,

Баш этген да 

Тиширыуду.

4

Сюймеклик болгьан джерде 

Джашау аламатды.

Тиширыу

Эркишиге

Къанатды, аманатды

1 7 4

5

длай а бир къауум 

дманатха хыянатды. 

дндан башланады 

Къалабалыкь, къазауат да.

6

Саулукь бла аурууну,

Сууаб бла гюнахны,

Хал ал бла харамны,

Мийик бла алашаны 

Дйыргъан  ырджыды 

Тиширыугъа къарамыбыз.

7

Башсыз тиширыулагьа ушатама 

Кёкде джулдузланы.

Джаналла, джаналла, сора джукъланалла - 

Эр табалмай, нёгер табалмай.

Не да, сакълай-сакълай,

Тёзюмлери тауусулса,

Терсине сылджырайла да,

Къалалла кюйюб.

У ЧАР ЁМ Ю РЮ  АЛДАДЫ

Кёк бла Джерден джаратылгъанды  Адам, 

Олду аны  насыбы, къыйынлыгъы да. 

Сюркелген ёмюрю къалгъанды  артда. 

Сюелген ёмюрюдю бюгюн.

Аллах* айтса,

У чар ёмюрю алдады.

175

БАЙРАГЪЫБЫЗ.  ТАМГЪАБЫЗ.  ОРАЙДАБЫЗ

Джахилле

Англасынла деб, айтама:

Джашилде

Акъ Минги Тау -

Байрагьыбыз бизни.

Ас=Аланны - Къарачай=Малкъарны 

Деу къучагьында Минги Тау.

Бары да

Джангы Ай бла Джулдузну 

Нюр къучагьында...

Буду тамгъабыз-мухурубуз бизни.

Орайдабыз=гимнибиз=маршыбыз да 

Лайпанланы  Билалны  «Ас-Аланы».

СЕЙИРДИ

Кесине, башхагъа да 

Къыйынлыкь келтирген 

Эм хатерсиз джаныуар Адамды.

Кесин, башханы да 

Къутхарыргъа юорешген 

Эм огьурлу джан да - 

Адамды.

Файгъамбарла да 

Адамлаелле...

Айам дуниясындан,

Барыбыз да ёхтемленирча,

Адамла келгенле чыгъа...

Адам улу бары

1 7 6

дланы ызындан 

Тизилмегени да сейирди.

1396

 ДЖЫЛ ГЬА 20-чы ЁМЮРДЕН КЬАРАБ

Къан  бла,  аман  бла тауусулады  ёмюр:

Чингизни 

джолу бла келеди Темир.

Джаман асхакь,

Атангы  башы мы  къалгъанды  мында?

Солургьа да къоймайса бычакъны  къында.

Аскеринг да кесингча,

къарабет,  къысыкъкёз...

Эй аланла,

Сизге тиймесин кёз,

Джау аскерни къатында кёрюнесиз бийча.

Къууаиасыз бу дуниягьа сабийча,

Къураласыз кьазауатха тойгьача,

Келгенлеге къарайсыз бир къойгъача.

Хар эли кесин бирер къралча кёрген,

Хар адамы  кесин патчахча джюрюгген,

Тейриден башха кишиге бойсунургьа сюймеген,

Джукъ гьа дженгил  ийнаныб къалыучу,

Харамлыкь, хыйлалыкь билмеген алан халкъы.

Берген сёзюгюзге кертилей къалыб,

Тохтамыш джанлы болуб кюрешдигиз.

Кесигиз джангыз къалгьаныгьызда да,

Ит 

джыйын бла къазакь бёрюча сермешдигиз.

Къырылды, чачылды Аланла къралы.

Иглеге аш болду аладан  къалгьан.

Итле баш болдула бир кёзюуге дери, 

Сарыкъулакь-чыгыр-къытчас джайылды таулагьа дери.

Алай а,

177

Не бек  кюрешсе да  мурдар  юзюк,  къул  къанлы,

Алагьа тауланы бермеди джыйын джанлы, тау джанлы. 

Таула бизники болгьанлай къалдыла,

Ёзге дыгаласларын къоймайла къанлыла.

Муратлылла тауланы да кючлерге.

Кюрешелле таугъа айланыб юрюрге.

Алай а, мюйюз салдырама деб,

Къулагъын кесдиртген эшеклей,

Боллукь болур бу итлени  ахыры.

Ит кёб болгьанлыкъгъа,

Бёрю болгьанлыкъгъа аз,

Ит болуб бойнундан тагьылмаз Кавказ.

Эркин лик турур джашиллей,

наратлай,

Кавказ да турур 

Кесин  итледен тазалай,

азатлай.

Джаныбыз къор Аллахха-Тейриге.

Эркинлик аманатды тёлюден тёлюге.

Нартла айтдыла:

»Аланчыкъла, сиз да ёсюб джетерсиз...»

Аланла айтдыла:

»Таулучукьла, сиз да ёсюб джетерсиз...»

Тюркледен:  нартладан, аланладан - 

Ата*бабаларыбыздан къалгъан аманатха 

Бизни джууабыбыз а неди?

Огъесе, биз

Ол ауур борчдан, аманатдан 

Сый бла къутулур орнуна,

Кёзбаулукъгъа, субайлыкъгъа 

Кюрешген, сёлешген кибик эте,

Келлик тёлюлени да

Эркинликсиз, къраллыкъсыз къояргьамы башлагьанбыз?.  .

178

дС 

=AJIAH  (орайдабыз.  2-чи  тюрлюсю)

Беш тау эли - къошулгьан джер нюр бла къар - 

Басхан, Чегем, Холам, Бызынгы,  Малкъар; 

Бештау джаны, Архыз, Махар, Тебердн... 

Мийик Джуртну бизге Тейрибиз берди,

Минги Тауну Сеннге тыйыншлы кёрдю,

О тау халкъы, Тейри халкъы Ас-Алан!

О may халкъы,  Тейри халкьы, ас-салам!

О may халкъы,  Тейри халкьы,  орайда!

Не залнмни аллында да бюгюлмей,

Къара кюн да эркинликден тюнгюлмей,

Таш башында джашау эте келгенсе,

Ётгюр миллет, ёхтем миллет Ас-Алан!

Ётгюр миллет,  ёхтем миллет,  ас-салам!

Ётгюр миллет,  ёхтём миллет,  орайда!

Ненча кере Кюню, Айы тутулгьан,

Анча кере джелмаууздан кьутулгъан, 

Темнрлеге, кьурчлагъа да къатылгъан,

Ой тюрк халкъы, бёрю халкьы Ас-Алан!

Ой тюрк халкъы,  бёрю халкъы,  ас-салам!

Ой тюрк халкъы,  бёрю халкьы орайда!

Юзмегенсе нартюх, арпа урлугъун, 

Джнгнтликни, адамлыкьны кьорлугьун,

Бурун кибик кърал кьурадынг, къурдунг,

О нарт халкъы, алан халкьы Ас-Алан!

О нарт халкъы,  алан халкъы,  ас-салам!

О нарт халкъы,  алан халкъы,  орайда!

Барды сени Аллахынг да, дининг да,

Ёсюб кел ген сарыджилик тёлюнг да, 

Кьатылмазла Санга кьартлыкь, ёлюм да, 

Ёмюрлеге джашарыкьса Ас-Алан!

Бюгюнюнге,  тамбланга да ас-салам!

Бюгюнюнге,  тамбланга да орайда!

179

АЛАЙСЫЗ,  БИЗ  ХАЛКЪ  БОЛАЛЛЫКЪ  ТЮ ЛБЮ З

Джуртун, Халкъын сакълагъан  аскерчи 

Сауутун-сабасын къолундан  иймей,

Ёлсе да, алай ёлюрге керекди.

Тюзлюкню, Игиликни джакъчысы 

Назмучу да,- къаламы  къолунда,

Ёлсе да алай ёлюрге керекди.

Сёз эталмагъанны этеди сауут,

Сауут эталмагьаниы этеди Сёз.

Алай а,

Не уллу къайгьыны, къазауатиы да 

Ахыры келишиу бла бошалады.

Келечиле сёз тауусуб келгенден сора, 

Айтылгъан болджалгъа къызны  келтирелле. 

Сёзюне ие болмагъан адам 

Сыйсыз болады.  Адамгьа тергелмейди бизде.

Къарамайыкь

Джууукъду деб, оноучуду деб,

Уллу кърал  къуллукъдады деб,

Кючлюдю, залимди деб,

Байды, бийди деб.

Ит эсе,

Итгеча къарайыкь  анга.

Терслигин кечмейик аны.

Баям этейик, тюзюн айтайыкь.

Алайсыз, итле хорларыкъла тюзню, 

Къабарыкъла, таларыкъла бизни,

Бизнича чачылыб турмайла ала.

Итле терк биригелле,

Джыйын бола билелле.

18 0

дртда  бек  къыйын  боллукъду 

0

Т

 джыйынны  чачхан.

Хаулеликни, 

ичкичиликни джаяргьа юорешген, 

Джаш 

тёлюню джояргьа кюрешген,

Халкъны  мылхыр,  сылхыр этиб,

Длдаргьа, сауаргъа кюрешген,

Хыйлалыкь бла,  питналыкь  бла,

Зорлукь бла,  артыкълыкь бла,

Тоноу бла, мурдарлыкь бла

Баш болургьа, бий болургъа кюрешген,

Бизге тёре, олий болургъа кюрешген сыйсызлагъа,

О л тонгузлагъа бермейик джол.

Джол берген,  къол берген, сый берген 

Кеси да алача сыйсызды, тонгузду.

Тюз Сёзню, Тюз Адамны багъалатайыкь.

Халкъын сакълагьанны, Тюзлюкню джакълагьанны 

Сайлайыкь, сыйлайыкь,  махтайыкь.

Сёзю,  иши да бир-бирин тутхан,

Сёзю, иши да халкъына джарагьан,

Игилик, Тюзлюк - иннети болгъан,

Игиликге, Тюзлюкге къуллукь этген,

Аллах деген, ийманы болгъан 

Керти адамланы тутайыкь ёрге.

Алайсыз,

Биз Халкь болаллыкь тюлбюз.

БИР КЕРЕ ДЖОЛДА

Эки гяуур джолда тохтатыб,

Мени бла ариу сёлешдиле.

Тауратны, Инджилни да чайнаб, англатыб,

Ёз динлерине бурургъа кюрешдиле.

181

Былагъа тынгылагъаным  ючюн 

Уллу Аллахдан  кечмеклик тиледим.

- Насыбсызла,  кеч  болгъунчу,

Муслиман диннге кёчюгюз,- дедим.

- Кёчеек, бизге не берликсе?- дедиле.

- Аллахдан табарсыз,- дедим,- юлюш.

- Огъай,  сен не берликсе?- деб, къадалдыла ийудала  ..

- Сизге кереги да сора  - отуз кюмюш.

Отуз кюмюш - ийманыгьыз сизни...

Быллай сатлыкъладан,  мынафыкъладан,

Я Аллах,  къутхар эмда сакъла бизни.

БИЗНИ  КЪУТХАРЛЫКЪ,  САКЪЛАРЫКЪ...

Къайда сиясетчиге да алдана, териле,

Хакъ джолдан аджашды  Халкь.

Ол кёб къыйынлыкь  кёрген тёлюле 

Дуниядан боладыла талкь.

Озгъан кюнлени эсге тюшюре да,

Джюреклери  кюе, джарыла,

Къазауатха, сюргюннге да налат бере,

Замансыз джукъланадыла ала.

Джылла бла джыйгъан рысхылары 

Худжу къалгьанын  кёрдюле ала.

Бир тукъум терсликлери болмагьанлай,

Джуртдан  кери сюрюлдюле ала.

Юйлеринден,  мюлклеринден айырылгъан бла къалмай, 

Тийре джашаудан,

мингджыллыкь адетледен айырылдыла ала. 

адамны  Адам этген,  халкъны  Халкь этген 

Джууукъдан, джорукъдан,  Джуртдан айырылдыла ала. 

Адаргы эркинликлеринден айырылдыла ала.

182

^ ъуш тюгюнлей  чачдыла аланы 

ибирияны,  Азияны тюзлерине.

Зркишиле бу кърал  ючюн къазауат этген сагьатда, 

gy кърал  къурутуб кюрешди аланы  юйлерин-юйдегилерин.

14-джыллыкь тутмакь азабдан сора,

Халкъны  сау къалгъан  кесеги къайытды  ызына. 

)>Эркинлик» деб,  «Джуртубуз» деб,  къызына,

Къайытды  Минги Таууна,  Кавказына.

Ала этген умут болмады Джуртда да.

Бурунгу къууат къалмады тауда да.

Ёзге Тюзлюк къайтарды  сауланы артха...

Ёлгенлени уа ким  къайтарсын джашаугъа?

.  Сюрюлген сагьатда да Халкъ эдик биз, 

Сюргюнде-тутмакъда да Халкь эдик биз.

Ызыбызгъа къайыта билдик,- Халкь эдик биз.

Бюгюн а? Энди уа? Кимбиз,  небиз биз?!

Таулула эсек, аланла эсек биз,

Тау джумхуриет деб,  нек тохтамадыкь биз?

Адамла эсек,  муслиманла эсек,

Ийнаннганла эсек,  ийманлыла эсек,

Къуран бла,  шериат бла джашамайбыз нек?

Иймансыз кърал

Ийманлы халкъны  кюрешеди  къурутуб,

Алай а,

Бир ийманлы адам бир  иймансыз къралдан 

Кючлю болгьанын  къояды унутуб.

.  Бюгюн бизни сакъларыкь  кимди,  ким?!

Бизни сакъларыкь - 

Дин, тил, адет, билим.

Хакь джолун,  Хакъикъат джолун,- 

Къысхасыча, Аллах джолун 

Къаты тутса Халкь - 

Ёмюрде да болмазлыкъды талкь.

183

20-чы  ЁМЮРНЮ АЯГЪЫ.

МОСКВАДАН СУРАТЛА

1

Садакъа кюбюрчегинден 

Къачы да кёрюнмей,  бабас,

Халкь  кёб басыннган джерде, 

Къара джинча, сиреледи.

2

Джолну эки джанында 

Къачхы  кёкенле кибик, 

Къарачурукь,  джаланбут 

Сюелелле къахмеле.

3

Майданда оймакъчыла 

Телилени терилтиб,

Арагьа алыб аланы,

Ачхаларын  къымалла.

4

Не эслеб къарасанг да,

Хаэна ишлеген  кёрмезсе.

Быллай болумда халкь 

Къалай джашайд, билмезсе.

Тёгерек - сатыу-алыу...

Джылдан  чыкъгъан адамла 

Къол  арбачыкъланы тартыб,

Учуз ашарыкь  излей,

Айланалла хырылдаб.

5

Калак адамла,  итле,

Шашханла,  эсиргенле,

184

1

юрлю-тюрлю  къахмеле, 

^урдарла,  тоноучула, 

рудула,  гудучула 

Толтургьаила  шахарны...

6

«ъуллукъчула улху бла,

Полисле да джасакь  бла 

Тышындан  келген  халкъны 

Сыдыралла терисин.

7

Эресейнн  кёзюн алыб,

Орнуна ачха салыб,

Эресейнн джанын алыб,

Орнуна ачха салыб,

Сокъур этиб,  къул этиб,

Кюрешеди Ибилис.

Отуз кюмюш болгъанды 

Хар нени да багьасы.

8

Ёзге быллай болумда да 

Ибилисге,  шайтаннга тюл,

Уллу Аллахха къуллукь этген 

Керти адамла бардыла.

Аз эселе да ала,

Аллахха шукур,  бардыла.

Аллайла сау болуб,

Халкъ балчыкъгьа батыб  къалмаз. 

Балчыкъда къалмаз.

Аллах айтса.

Иншаллах

185

ДУНИЯГЪА  ТАНЫТЫР  ЭСЕМ  А..

Дуния  чемпиону болургъа боллугъем, 

Не тутушдан,  не тюйюшден.

Насыб болмады,  не этейим энди - 

Назмула бла джапсарайым  кёлюмю.

Ким биледи, ёпом,  гёджеблигим, 

Миллетиме сюймеклигим 

Сёзюме кёчюб,  халкъыбызны 

Дуниягъа танытыр эсем а...

ЭРКИН  БОЛЛУКЪДУ КАВКАЗ

Халкъны  аты бла 

Халкъны  къырады  кърал.

»Именем  Бога»

Анга болушады  бабас.

Кавказ а,  Кавказ,

Дини-ийманы  ючюн,

Сыйы-намысы  ючюн,

Тили, адети  ючюн,

Джурту  ючюн,

Эркинлиги  ючюн 

Гяуурла бла этеди  къазауат.

■ч

Ол динсизле, иймансызла,

Сыйсызла,  намыссызла, 

Адетден-адебден халарсызла, 

Джийиргеншлиле, тонгузла,

Башсыз къулла,  гыбышыла, 

Манкъуртла,  тукъумсузла

Кеслерини ёзденлерин,

Бийлерин да къырыб бошаб,

Энди бизге келгендиле 

Шакал джыйыннга ушаб.

186

есл ер и ч а 

болмагьанны 

д*ау, душман  кёредиле.

КИМИ сылхыр,  кими  мылхыр,

^тлеча ёледиле.

Калак итле кемирелле 

дланы  ёлюклерин.

Дла  къайгъылы  тюлдю 

Дланы  ары  ийген.

Ичер 

ючюн, ашар  ючюн,

Ишлемей джашар  ючюн,

Бир 

кесек ачха ючюн,

Ёлтюрелле, ёлелле.

Кеслерини  джуртларында 

Ишлеб джашар  орнуна,

Рахат 

джашар  орнуна,

Башха джуртланы  тонаб,

Башха халкъланы  джегиб,

Мурдарлыкь бла,  тоноу бла 

Джашаргъа излейдиле.

Зорлукъну,  артыкълыкъны 

Уллу Аллах унамаз.

Эртде болсун,  кеч болсун 

Эркин боллукьду  Кавказ.

ТАУЛУ КЁЗЛЕ

Кавказгьа джетген къыйынлыкъны дерти 

Таулу кёзледе турады къайнай;

Таулу кёзледен, ол джити  кёзледен 

Къама учла туралла къараб.

Джуртубузгъа къылыч бла  киргенле 

Къылычдан ёлюрге керекдиле бары.

187

Халкълагьа зорлукь, сюргюн этгенле 

Азаб чегерге керекдиле бары.

Кёзю къысыкь,  ачыкь эсе да,

Къулагъы сары, акъ эсе да,

Башы  чыгыр,  чырпа эсе да,

Башхасы  джокъду:

Шох эсе - шохду,

Джау эсе - джауду.

Джау аскерни алыб келген сатлыкь,

Атажукин эсе да,  Амантиш эсе да,

Къул эсе да, бий эсе да,

Башхасы джокъду - сатлыкъды.

Ёлюмдю - Тёре кесген алагьа,

Къара багьанада къаллыкъды  атлары.

Ёмюрлени узагъына

Кюч бла,  хыйлалыкь бла

Ата  джуртубуздан,  Ана тилибизден,

Миллет атыбыздан,  миллет ангыбыздан,

Тарих эсибизден, адетлерибизден, 

Джорукъларыбыздан, тёрелерибизден, 

Сыйыбыздан-намысыбыздан,

Бек алгьа уа - динден,  иймандан,

Айырыргъа кюрешелле бизни.

Ма аны  ючюн ушай  болурла 

Таулу кёзле къама учлагъа.

Уруш элиясы  чартларча болуб,

Аны  ючюн тура болур ал ада

Х АЛ КЪЫ БЫ ЗН Ы   ЗУЛМУДАН КЪУТХАРАЛСАМ

Ийманлы  халкь,  муслиман халкь болсагьед,

Гяуур бизни арабызгъа кирмезед,

1 8 8

^'ъауумлагъа, сыныфлагьа бёлмезед,

Бизге къайгьы,  палах, бушуу келмезед.

Эй, дин кючлю,  ийман толу болсаед,

Дуния 

намысдан, ахрат азабдан  къоркъсаек,

Бир  иннетде, бир масхабда турсаек,

Неден,  кимден  келиред бизге къоркъуу?

Барыбыз да Аллахны джолунда барсакь, 

Джашауубузну Къураннга кёре къурсакь,

«Аллах бирди,  файгьамбар хакъды» деб, турсакь, 

Ким хорларед бу дунияда бизни?

Хар таулу «Аллаху акбар!» деб, турса,

Уллу Аллах бизни бла болса,

Дин-тил-джурт къарнашла бир-бирни тутсакь, 

Хар  насыбдан толу юлюшлю болурек.

Халкъыбызны  зулмудан къутхаралсам,

Зауукь,  къууанч  не болгьанын билирем.

Аны  Юй болуб,  Кърал болуб кёралсам,

Эм  насыблы  адам болуб ёлюрем.

Ол,  ийманы  бла, билими бла баш болса,

Энчи Юй болуб,  кърал болуб джашаса,

Мен насыбдан,  къууаннгандан ёлюрем.

ДЖАРАЛА  БЛА НАЗМУЛА

Эски джарала сау болургъа,

Джангы джарала тюшелле.

Кёгетле кибик,  назму тизгинле,

Къыйын кюнде да бишелле.

Ёзге,  не хайыр  аладан.

189

ХАРАМ  АЛИМ ЛЕГЕ,  ПОЭТЛЕГЕ

«Хайт» де,  кесинги бошлама,

Тарыгъыб, джылаб башлама.

Нарт халкъны  - тюрк-алан  халкъны 

Уланыса, унутма.

Ёлгенлени джылауун эте,

Сауланы  унутмайыкь.

Кетген  къыйынлыкь  бла 

Бюгюннгюден джашынмайыкь

Бюгюн да табсыэды  хал  - 

Джауады,  ырхы  келирчады.

Биз а,

Былтыр буз ургъанын айтыб,

Бюгюннге себеб излейбиз.

Джангы тарихибизни да талайла - 

Аны  айтыргъа къоркъабыз да, 

Башыбызны  къумгьа сугъуб,

Эски тарих бла кюрешебиз.

Къралны,  кърал башчыны да,

Терслигин,  мурдарлыгъын

Джюз джылдан тюл,  минг джылдан тюл,

Бюгюн айтыргъа керекди.

Бюгюн  кюреширге керекди 

Халкъны  кьыргъанла бла, тонагьанла бла. 

Таб,  алгьадан  кюреширге  керекди, 

Аллайла болмаз ючюн.

Керек  кюн  бугъунуб туруб,

Къыйынлыкь кетгенден сора,

Халкъны тюб этгенден сора,

Тубаннга юргенден  не барды?

190

Джанлы  стауатха келгенде,

Къашбакъгьа,  баугъа киргенде,

Къойланы  кау-куу этгенде,

Ит «хаф» демей тынгылаб турса, 

Къоркъгъандан,  бугъунуб турса,

Бёрю узайгъандан  сора,

Экинчи  кюнде-зат да чабса,

Анга  не дерге  керекди,

Анга  не этерге  керекди?

Аллай  итни  уа,  къойчула,

Сезер-сезмез къуруталла.

Бизни итлерибиз-интеллигентлерибиз 

Быллай  затланы  «унуталла».

Бизни тарихчилерибиз, джазыучуларыбыз 

Аюню кёре тургъанлай,

Ызын  ызларгъа кюрешелле.

Ой ётсюзлюк, ёзексизлик!

Дагъыда ол  факъырала,

»Эркишибиз, алимбиз» деб,

Уялмайын сёлешелле.

Чингисхан,

Тимур,

Сталин деб,

Джаншаб турургъа боллукъду,

Ермоловну, Эмануелъни да 

Ара-арада сагъына.

Чеченни къырдыра тургьан 

Элсинлеге,  путинлеге да 

Налат берлик болурбуз 

Он джылдан,  не джюз джылдан.

191

Да алайды,

Алимни, джазыучуну 

Ийманы, бети болмаса,

Кёлю-ётсо болмаса.

Тубаннга юрген итле - 

Харам алимле,  поэтле:

Душман атхан с юс кии 

Кемиригиз, семиригиз.

Кърал сизни

Сый  къангагъа да тагьар.

Халкъыгъыз а, атыгъызны 

Къара багьанада  къояр.

АДАМ УЛУГЪА  КЪАРАБ

адам улу да

Джаныуар джорукъла бла джашайд - 

Къарыулу къарыусузну хакъын ашайд.

кърал  Кърал гьа,

халкь Халкъ гьа, адам Адамгьа

Бий болургьа кюрешеди.

Кюч бла да, хыйлалыкь бла да 

Башханы тонаргъа, джегерге кюрешеди.

Ой адам Адамгьа джетдирген  къыйынлыкъгъа, 

адам Табигъатха джетдирген зарауатлыкъгьа 

Къарасанг,

адамдан джийиргениринг келеди;

Таб, Аллах кеси да сокъурана болур,

Аны дуниягъа джаратханына.

Джаратхан  Аллахха бойсунмайды  адам.

Аны  Китабларын,  Файгъамбарларын да онгсунмайды адам. 

Инджил,  Къуран айтханча джашамайды,

Тюшюнюрге, тюзелирге унамайды.

192

Дуния къуралгьанлы  инсан джюреги 

Иги джанына тюрленнгенди деб,

Айтырча тюлдю.

файгьамбарла да кетдиле.

Къуран турады, Инджил да турады. 

адамла уа,

Киргенден  кире кирге,  балчыкъгьа,

Батхандан бата харамгъа,  гюнахха,

Дагьыда дау сала Аллахха, 

тонгузлача туралла.

Дагьыда быланы, бу хылымылыланы 

Къутхарыргьа кюрешген Мубарекле барла,

Кече къарангысын чачаргъа кюрешген

Джулдузлача.

Файгьамбарла тюрлендиралмагьан адам  улуну,

Сыйлы  Китабла тюшюндюралмагьан адам улуну,

Къутхарыргьа базгъанла барла алкъын.

Ол да сейирди.

жүктеу/скачать 10,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: