Білім беру бағдарламасы 6В05314-«Химия» /білім беру бағдарламасының коды және атауы/ Тараз 2023
Полимердің молекулалық массасын анықтаудың вискозиметриялық әдісі
жүктеу/скачать 3,3 Mb.
|
зертханалык жумыс МИП2023
- Бұл бет үшін навигация:
- Аспаптар мен жабдықтар, материалдар мен реактивтер
- Теориялық кіріспе
- Жұмысты жүргізу әдістемесі
- 14 зертханалық жұмыс
| Полимердің молекулалық массасын анықтаудың вискозиметриялық әдісі
Жұмыстың мақсаты: полимердің молекулалық массасын вискозиметриялық әдіспен анықтау әдістемесін игеру. Аспаптар мен жабдықтар, материалдар мен реактивтер: бюкс, өлшеуіш колба (50 мл), пипетка (10 мл), Оствальд вискозиметрі, термостаты бар термостат, секундомер, еріткіштер, полимерлер. Теориялық кіріспе Жоғары молекулалық қосылыстардың қасиеттерінің кешені молекулалық массаның мөлшерімен, полидисперстік дәрежесімен, макромолекулалардың құрылымдық формасымен және олардың химиялық құрамымен, полимер құрылымымен, яғни макромолекулалардың өзара орналасуымен, молекулааралық өзара әрекеттесудің мөлшері мен сипатымен, макромолекулалардың икемділігімен анықталады. ЖМҚ өнеркәсіптік алу әдістерінің ерекшеліктеріне байланысты олардың макромолекулалары ұзындығы мен молекулалық салмағы бойынша әр түрлі болады. Сондықтан синтетикалық полимердің үлгісі әртүрлі молекулалық массадағы макромолекулалардың әртүрлі коэффициенттерінде болуы мүмкін-өте кішкентайдан (шамамен 1000) өте үлкенге дейін (шамамен 106), сондай-ақ аралық мөлшердегі макромолекулалар. Полимерлердің Бұл қасиеті полидисперстік деп аталады. Тар полидисперсті полимерлерде макромолекулалардың ұзындығы мен молекулалық массасы шамамен бірдей. Кең полидисперсті полимерлер макромолекулалардың молекулалық массасының үлкен мөлшеріне ие. Макромолекулалардың молекулалық массасы өрнекпен анықталады: М = mо n мұндағы mо - қайталанатын буынның молекулалық массасы; N-полимерлеу дәрежесі. Синтетикалық полимерлер әртүрлі молекулалық массалары бар макромолекулалардың қоспасы болғандықтан, олар молекулалық массалардың орташа мәндерімен сипатталады. Әдісіне байланысты орташа мәндер орташа, орташа массалық және z-орташа молекулалық салмақты ажыратады. Жұмысты жүргізу әдістемесі Тәжірибе 1. Ерітіндінің салыстырмалы тұтқырлығы бойынша полимердің молекулалық массасын анықтау Ерітіндінің ағу жылдамдығын U-тәрізді шыны түтік болып табылатын Оствальд вискозиметрінде анықтауға болады (сурет 1). Түтіктің бір тізесі кеңейіп, диаметрі 0,3-1,0 мм болатын капилляр екінші дәнекерленген капиллярдың жоғарғы бөлігі сыйымдылығы 2-3 мл сфералық кеңеюге өтеді, кеңейгеннен кейін түтік қайтадан тарылады. Жоғары және төмен сфералық кеңейту жасалған таңбалар (А және В). Түтік кеңейтімнің үстіндегі түтікке бекітіледі. Вискозиметр температурасы 200С су термостатына орналастырылады. Сурет 1. Вискозиметр Оствальда 1-түтіктер; 2-А және Б белгілері; 3-капилляр; 4-резервуар Алдымен таза еріткіштің ағу уақыты өлшенеді. Вискозиметрдің кең тізесіне 5-10 мл еріткіш құйыңыз, ол суға батырылады және оны 20°С температурада ұстайды. Сорғышты қолданып, шардың үстіндегі белгіден жоғары еріткішті сорыңыз. Сору тоқтатылады, сұйықтық бірден капилляр арқылы вискозиметрдің кең тізесіне ағыла бастайды. Сұйықтық деңгейі жоғарғы белгіге түсе салысымен секундомер қосылады және еріткіштің көлемі капилляр арқылы жоғарыдан төменгі белгіге дейін ағатын уақыт белгіленеді. Сұйықтық төменгі белгіге түскенде, секундомерді өшіріп, нәтижелерді жазыңыз. Санау 3-4 рет қайталанады, содан кейін еріткіштің (τ1) шығысының орташа уақыты есептеледі. Вискозиметрді бір стақан судан алыңыз, еріткішті құйыңыз, құрылғыны шайыңыз және құрғатыңыз. Осыдан кейін әр түрлі концентрациядағы (0,2–1,5%) полимерлі ерітінділердің ағу уақыты (2τ, 3τ, 4τ, 5τ ...) дәл осылай анықталады. Салыстырмалы және меншікті тұтқырлық (ηсал және ηменш) мына формулалар бойынша есептеледі: ηменш= № 14 зертханалық жұмыс жүктеу/скачать 3,3 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|