Динамикалық бақылау моделі. Мектеп қызметін салыстырмалы бағалаудың көпшілігі мектеп оқушыларының контингентіне және мектеп орналасқан ауданның әлеуметтік-экономикалық сипаттамаларына айтарлықтай тәуелді топтар арасындағы талдау мен оқу жетістіктерінің орташа бағаларын салыстыруға негізделген. Әр түрлі аудандардың қоныстануының әлеуметтік әркелкілігіне байланысты кейбір мектептер жылдан-жылға оқушылардың қолайсыз контингентінің едәуір үлесін қабылдайды. Сондықтан, мұндай мектептердің жетістіктері оқытудың соңғы нәтижелерімен салыстырған кезде тиімді білім беру қызметі мен оқытушылар құрамының күш-жігеріне қарамастан, жылдар бойына байқалмай қалуы мүмкін. Бұл кемшілікті мектептің білім беру қызметіндегі өзгерістер динамикасын талдауға негізделген динамикалық бақылау моделін қолдана отырып, олардың жағымды немесе жағымсыз сипатын және мектептің болып жатқан өзгерістерге әсер ету дәрежесін анықтай отырып жеңуге болады.
Мониторингтің ең тиімді динамикалық моделі белгілі бір уақыт аралығында оқушылардың оқу жетістіктерінің өсу жылдамдығын өлшеуге негізделген. Оқушылардың даму қарқынына отбасының бастапқы қабілеттері мен сипаттамалары айтарлықтай әсер ететіндіктен, бұл көрсеткіштерді есепке алу оқу жетістіктерінің өсу жылдамдығын өлшеу кезінде қосымша күш жұмсамай қамтамасыз етіледі. Осыған байланысты көптеген сарапшылар білім жетістіктерінің өзгеруін өлшеуге негізделген динамикалық бақылау моделін қолдануға кеңес береді.
Мектептің дамуын бақылауды тиімді басқару үшін білім беру ұйымының инновациялық қызметінің мақсаты мен міндеттеріне сәйкес тиісті модель таңдалуы керек.
Мониторингті тиімді жүргізу шарттары:
ақпаратты жинау; өңдеу, талдау және түсіндіру жөніндегі механизмнің үйлесімді жұмысын қамтамасыз ететін жүйелі тәсілді пайдалану;
мониторингте өлшеудің сандық және сапалық әдістерін үйлестіру;
мониторинг көрсеткіштерінің репрезентативтік жиынтығы, әртүрлі, соның ішінде, оқыту нәтижелеріне жанама әсер ететін факторларды есепке алу;
көрсеткіштер арасындағы әртүрлі әсерлер мен байланыстарды ескере отырып, мониторинг деректерін дұрыс түсіндіру;