Білім беру бағдарламасы үшін жылу энергетикасы Нұр- султан 021 тақырып. Энергетикалық кәсіпорындардың сипаттамалары
Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар
жүктеу/скачать 261,58 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ұсынылатын әдебиет
- Түйінді сөздер (терминдер)
| Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар: энергетикалық кешеннің ажырамас тізбегі дегеніміз не? Отандық отын-энергетика кешеніне тап болатын негізгі проблемалар мыналар?
Электр энергетикасының басты ерекшелігі? Ұсынылатын әдебиет: 2,4,7, 9 3 тақырып. ҚР энергетикалық ресурстары Дәріс мақсаты: көмірдің, мұнайдың және табиғи газдың табиғи қорларын, оларды өндіру көлемін және Қазақстанның отын өнеркәсібі мен электр энергетикасының даму перспективаларын зерттеу. Түйінді сөздер (терминдер): отын-энергетикалық ресурстар Энергетикалық ресурстар және оларды пайдалану Энергетикалық ресурстар деп халық шаруашылығы үшін кең ауқымда пайдалануға жарамды энергияның әртүрлі түрлерінің анықталған табиғи қорлары деп аталады. Қазіргі жағдайда энергетикалық ресурстардың негізгі түрлеріне көмір, газ, мұнай, шымтезек, тақтатас, гидроэнергия және Атом энергиясы жатады. Энергетикалық ресурстар энергияның қандай да бір түрін алу үшін пайдаланылады. Энергия дегеніміз қандай да бір жүйенің жұмыс немесе жылу өндіру қабілеті. Талап етілетін энергия мөлшерін алу қандай да бір энергетикалық ресурстың шығынымен байланысты. Энергия ресурстары, сондай-ақ энергия сияқты бастапқы және қайталама болуы мүмкін. Бастапқы ресурстар табиғатта бастапқы формада бар. Олардың арасында жаңартылып отыратын және жаңартылмайтын заттар бар. Жаңартылатын ресурстар үнемі қалпына келтіріледі. Оларға күн сәулесі, жел энергиясы, толқындар, теңіз ағыстары, құймалар, биомассалар, гидроэнергия, геотермальды және гравитациялық энергия жатады. Қайта жаңартылмайтын ресурстар қорлары оларды өндіру шамасына қарай қайтымсыз азайтылатын қорлар болып табылады, атап айтқанда: тас және қоңыр көмір, шымтезек, жанғыш тақтатастар, мұнай, табиғи газ, ядролық энергия. Егер айналудың немесе өңдеудің нәтижесінде бастапқы энергия ресурстарының бастапқы нысаны өзгерсе, онда қайталама энергия ресурстары (ДЭР) және тиісінше қайталама энергия қалыптасады. Мұндай ресурстарға бір немесе бірнеше түрленуден кейінгі барлық бастапқы энергия ресурстары жатады: Отын түрлері: қатты – торф (брикеттер), қоңыр көмір (байытылған), кокс; газ тәрізді – жасанды және сұйық газ, сутегі; сұйық – мазут, дизель отыны, жанғыш майлар. 2. Электр. 3. Жылу энергиясы-бу, ыстық су, жылу қалдықтары. Энергияның айналуына, оны тасымалдауға (беруге) және бөлуге арналған шығындар. Ресурстарды өлшеу және оларды жұмсаудың нақты үнемділігін анықтау үшін "шартты отын"ұғымын пайдалану қабылданды. Оның төменгі жұмыс жылуын Qp 29300 ГДж/кг (7000 Гкал/кг) тең қабылдайды. Жану жылуын және табиғи отынның мөлшерін біле отырып, шартты отын тоннасының эквивалентті санын, т.т.анықтауға болады.: Ву = Внат х Qр (1) 2930 Х 103 мұндағы Внат-табиғи отын мөлшері, т. б. Шартты отында газ ресурстарын бағалау кезінде Внат мың м3, ал табиғи отынның жану жылуы – 1 м3 кДж өлшенеді. Энергоресурстарды, оның ішінде гидроресурстарды бағалау қажет болған жағдайда 1 кВт - сағ 340 т.т.теңестіріледі. Қазіргі жағдайда 80... Энергияның 85 % жаңартылмайтын энергия ресурстарын жұмсай отырып алады. Отынның энергияның соңғы түріне түрленуі қатты бөлшектердің, газ тәрізді қосылыстардың зиянды шығарындыларымен, сондай-ақ қоршаған ортаға әсер ететін көп мөлшерде жылудың зиянды шығарындыларымен байланысты. Жаңартылатын энергия ресурстары (гидроэнергетикалықтарды қоспағанда) тұтыну орнына тасымалдауды қажет етпейді, бірақ энергияның төмен концентрациясы бар, сондықтан көптеген Жаңартылатын көздердің энергиясын түрлендіру материалдық ресурстардың үлкен шығындарын және, демек, әрбір қондырғыға ақша қаражатының үлкен үлестік шығындарын (т./кВт) талап етеді. Экологиялық тұрғыдан жаңартылатын энергия көздері барынша тазалыққа ие. Жаңартылатын энергия ресурстарынан қазіргі уақытта негізінен гидроэнергия және салыстырмалы аз мөлшерде күн, жел энергиясы, геотермальды энергия пайдаланылады. Тұтынылатын энергияның барлық түрлерінің ішінде электрэнергиясы кең тараған. жүктеу/скачать 261,58 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|