ДӘРІС 2. БІЛІМ БЕРУ ПСИХОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ ДАМУЫНЫҢ НЕГІЗГІ ТЕНДЕНЦИЯЛАРЫ

Адамзаттың көп бөлігін дамытудағы артта қалушылықты жеңудің маңызды факторы ретінде білімнің қалыптасуы. Дамыған елдерде бірте - бірте жүзеге асырылып келе жатқан индустриялықтан ақпараттық қоғамға көшу қазіргі заманғы күрделі жаһандық проблемалардың бірін-көптеген елдердің дамуындағы артта қалушылықты еңсеру проблемасын шегіне дейін шиеленісуге тиіс. Ақпараттық алшақтық индустриялық алшақтықты қоса отырып, қос технологиялық алшақтықты құрады. Егер дамыған және дамушы елдер арасындағы өзара қарым-қатынастарда мұндай жағдай сақталса, онда адам қоғамдастығын Жоғалтатын бақыланбайтын елеулі қайшылықтар пайда болады. Дамушы елдерде қазіргі заманғы ақпараттық инфрақұрылымды құру осы процесті қаржыландыруға қатысатын дамыған елдердің пайдасын арттыруға ғана емес, сонымен қатар ең бастысы - әлеуметтік-экономикалық артта қалуды еңсеруге ықпал ету үшін халықаралық бизнесте де, дамушы елдердегі өмірдің түрлі салаларында да жаңа технологияларды пайдалану қажет.

Бұл заманауи техникалық жүйелерді және белгілі бір білімді, дағдыларды, іскерлікті, осы елдер азаматтарының мінез-құлқының үлгілерін талап етеді. Ақпараттық қоғамның қалыптасуы дамушы елдердің адами, зияткерлік әлеуетін сапалы арттыруды талап етеді және сол арқылы білім беру саласын қоғамдық дамудың бірінші жоспарына енгізеді. Дамушы елдерде әрдайым өткір тұрған және ақпараттық технологиялардың қарқынды дамуына байланысты соңғы онжылдықта одан да қиындаған білім беру проблемаларын шешуге осы елдердің әлеуметтік-экономикалық даму перспективалары, әлемдегі артта қалушылықты еңсерудің жаһандық проблемасын шешу тәуелді.. Барлығы көбінесе білім беру формальды мектеп және тіпті жоғары оқу орындарының оқытуымен тепе-теңдікті тоқтатады. Кез келген іс-әрекет қазіргі уақытта білім беру ретінде түсіндіріледі, егер оның мақсаты орнатулар мен модельдерді өзгерту.

Адамзаттың көп бөлігін дамытудағы артта қалуды жеңудің маңызды факторы ретінде білімді қалыптастыру. Дамыған елдерде дәйекті іске асырылып жатқан индустриализациядан ақпараттық қоғамға көшу қазіргі заманның күрделі жаһандық проблемаларының бірі - көптеген елдердің дамуындағы артта қалуды еңсеру проблемалары шегіне дейін шиеленісуі тиіс. Ақпараттық алшақтық индустриялық алшақтықты қоса алғанда, қос технологиялық алшақтықты құрайды. Егер дамыған және дамушы елдер арасындағы өзара қарым-қатынастарда мұндай жағдай сақталса, онда адам қоғамдастығын Жоғалтатын бақыланбайтын елеулі қайшылықтар туындайды. Дамушы елдерде қазіргі заманғы ақпараттық инфрақұрылым құру халықаралық бизнесте де, дамушы елдердегі өмірдің түрлі салаларында да осы процесті қаржыландыруға қатысатын дамыған елдердің пайдасын арттыруға ғана емес, ең бастысы - әлеуметтік-экономикалық артта қалуды еңсеруге ықпал ету үшін жаңа технологияларды пайдалану қажет.

Бұл заманауи техникалық жүйелер мен белгілі бір білімді, дағдыларды, іскерлікті, осы елдер азаматтарының мінез-құлқының үлгілерін талап етеді. Ақпараттық қоғамды қалыптастыру дамушы елдердің адами, зияткерлік әлеуетін сапалы арттыруды талап етеді және сол арқылы білім беру саласын қоғамдық дамудың бірінші жоспарына енгізеді. Дамушы елдерде тұрақты тұрған және ақпараттық технологиялардың қарқынды дамуына байланысты соңғы онжылдықта неғұрлым қалыптасқан білім беру проблемаларын шешу осы елдердің әлеуметтік-экономикалық даму перспективаларына, әлемдегі артта қалуды еңсерудің жаһандық проблемасын шешуге байланысты.

Барлығы көп жағдайда білім беру формальды мектеп пен тіпті жоғары оқу орындарының құрылуымен тепе-теңдікті тоқтатады. Кез келген әрекет қазіргі уақытта білім ретінде түсіндіріледі, егер оның мақсаты орнату мен моделін өзгерту болып табылады.