2) қоғам өміріндегі білім берудің алатын орны мен рөлі Ыбырай білімге талпынуға, білімдіден үйренуге үгіттейді. «Қазақтардың білімге қолын жеткізетін ең басты құрал – мектеп… қазақ халқының болашағы да мектептермен байланысты» «Бір құдайға сыйынып, Кел, балалар, оқылық, Оқығанды көңілге Ықыласпен тоқылық! Оқысаңыз, балалар, Шамнан шырақ жағылар. Іздемей-ақ табылар!
Ыбырай Алтынсарин (1841–1889)
Ы. Алтынсарин оқу үшін қажетті қасиеттер туралы Ы. Алтынсарин оқу-білімнің тек ізденіс, еңбекпен табылатынына ерекше мән берген ағартушы. Ол оқу үшін инемен құдық қазғандай ыждағаттылық, талап пен сабырлылық қажет екенін ескертеді. Ал оқымаған надандарды ақын аз ғана сөзбен сынап, олардың ақ, қараны айырмайтын көрсоқыр екенін айтады. «Надандықтың белгісі, Еш ақылға жарымас. Жайылып жүрген айуандай, Ақ, қараны танымас... Қыдыр ата дарымас» Ыбырай Алтынсарин білімділіктің маңызы туралы Ы.Алтынсарин «Өнер-білім бар жұрттар» атты еңбегінде білімділіктің маңызын қазақ халқын дамыған елдердің қатарына жеткізуінде деп білді:
«Өнер-білім бар жұрттар
Тастан сарай салғызды,
Айшылық алыс жерлерден
Көзіңді ашып-жұмғанша
Жылдам хабар алғызды,
Аты жоқ құр арбаны
Мың шақырым жерлерге
Күн жарымда барғызды,
Адамды құстай ұшырды
Мал істейтін жұмысты
От пен суға түсірді,
Достарыңызбен бөлісу: |
