ГЛОССАРИЙ Түрпілі аспап – түрпілі материалдардан жасалған әртүрлі
материалдарды (металл, ағаш, былғары, шыны, пластмасса және т.б.)
ажарлауға, аспаптарды қайрауға және т. б. арналған кескіш акспап [3].
Автоматты станок (станок-автомат)- жұмыс циклінің барлық
қозғалысы және оларды басқару адамның қатысуынсыз жасалатын металл
кесетін станок.
Бабка - негізгі шпиндельдің немесе өңделетін бұйымның бос ұшын
ұстап тұратын құрылғының тірегі болып табылатын металл кесетін
станоктың бөлігі. Токарлық станоктарда алдыңғы және артқы бабкалар
болады.
Өз-ара алмастыру – машиналардың, механизмдердің, приборлар мен
басқа да техникалық немесе тұрмыстық құрылғылардың бөлшектері мен
тораптарының жұмысына қойылатын талаптарды сақтай отырып, оларды
құрастыру немесе жөндеуде қосымша өңдеусіз ауыстырғаннан кейін
пайдалану мүмкіндігін қамтамасыз қасиеті.
Тартып шығару станогы - металл кесетін станок, онда көп тісті
аспаптардың көмегімен дайындамалардың әр түрлі формалы ішкі және
сыртқы беттері өңделеді.
Ойып кесетін станок - дайындамалардағы өлшемдері мен пішіндері
әртүрлі ішкі және сыртқы ойықтарды өңдеуге арналған металл кесетін
станок.
Жеткізу -
машиналардың,
аппараттардың,
приборлардың
бөлшектерінің және т.б. бұйымдардың беттерінің дәлдігін ( 1-ші класс және
одан жоғары) және тазалығын арттыру (10-14-ші класс) мақсатында
орындалатын тегістеу операциясы.
Қашау - жазықтықтарды немесе фасонды беттерді кескішпен суықтай
өңдеу әдісі, кескіш әдетте кескіштің денесінің өсі бойымен тік сызықты-
қайтарылатын кесу қозғалысын, ал бөлшек беру қозғалысын жасайды.
Дайындама - бөлшекке айналдыру үшін суық немесе ыстық күйде әрі
қарай өңдеуге арналған өңделмеген металл бөлігі.
Зенкерлеу - цилиндрлік немесе конустық тесіктердің қабырғаларын
кесу арқылы металл өңдеу әдісі, кесудің айналмалы қозғалысымен және
берілістің осьтік қозғалысымен сипатталады. Бұрғылау және токарлық
станоктарда өлшегіштердің көмегімен жүзеге асырылады. Бағалау-өнімді,
бірақ дәл емес операция. Жоғары бағаланған беттер әдетте орналастыру
арқылы аяқталады.
Зенковкалау - тесіктердің кіріс бөлігінде цилиндрлік, конустық
немесе пішінді ойықтарды кесу, әдетте бұрандалардың бастарын
орналастыруға арналған. Қолданылатын құрал-үңгілеу.
