7-тарау. ПЕДАГОГ ҚЫЗМЕТКЕРДІҢ МӘРТЕБЕСІ
50-бап. Педагог қызметкердің мәртебесі
1. Білім беру ұйымдарында, сондай-ақ білім беру бағдарламаларын іске асыратын
басқа да ұйымдарда білім алушылар мен тәрбиеленушілерді оқытуға және тәрбиелеуге
байланысты білім беру қызметімен айналысатын адамдар педагог қызметкерлерге жатады.
Мемлекеттік мекемелер және қазыналық кәсіпорындар ұйымдық-құқықтық нысанында
құрылған мемлекеттік білім беру ұйымдарының педагог жұмыскерлері (әскери, арнаулы оқу
орындарының әскери немесе арнаулы атақтары бар қызметкерлерін және әскери қызметшілерін
қоспағанда) азаматтық қызметшілер болып табылады.
2. Мемлекет қоғамдағы педагог қызметкерлердің ерекше мәртебесін таниды және
кәсіптік қызметін жүзеге асыруы үшін жағдайлар жасайды.
Ескерту. 50-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен (алғашқы ресми
жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
51-бап. Педагог қызметкердің құқықтары, міндеттері мен жауапкершілігі
1. Тиісті бейіні бойынша арнайы педагогтік немесе кәсіптік білімі бар адамдар
педагогтік қызметпен айналысуға жіберіледі.
Білім беру ұйымдарындағы жұмысқа:
1) медициналық қарсы көрсетілімі бар;
2) психатриялық және (немесе) наркологиялық диспансерде есепте тұратын адамдар;
3) Қазақстан Республикасының Еңбек кодексінде көзделген шектеулер негізінде
жіберілмейді.
2. Педагог жұмыскердің:
1) кәсіби қызметіне арналған жағдаймен қамтамасыз етіле отырып, педагогтік
қызметпен айналысуға;
2) ғылыми-зерттеу, тәжірибелік-эксперименттік жұмыспен айналысуға, педагогтік
практикаға жаңа әдістемелер мен технологияларды енгізуге;
3) дара педагогтік қызметке;
4) тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының
талаптары сақталған жағдайда педагогтік қызметті ұйымдастырудың тәсілдері мен нысандарын
еркін таңдауға;
5) білім беру ұйымдарын басқарудың алқалы органдарының жұмысына қатысуға;
6) бес жылда бір реттен сиретпей, ұзақтығы төрт айдан аспайтын біліктілігін
арттыруға;
7) санатын арттыру мақсатында мерзімінен бұрын аттестатталуға;
8) педагогтік қызметтегі табыстары үшін мемлекеттік наградалар, құрметті атақтар,
сыйлықтар мен атаулы стипендиялар түрінде моральдық және материалдық көтермеленуге;
9) өзінің кәсіптік ар-намысы мен қадір-қасиетінің қорғалуына;
10) әскери қызметке шақырылу мерзімінің кейінге қалдырылуына;
11) ғылыми қызметпен айналысу үшін педагогтік өтілі сақтала отырып, шығармашылық
демалыс алуға;
12) білім беру ұйымы әкімшілігінің бұйрықтары мен өкімдеріне шағым жасауға;
13) білім алушылар, тәрбиеленушілер және олардың ата-аналары немесе өзге де заңды
өкілдері тарапынан өз ар-намысы мен қадір-қасиетінің құрметтелуіне құқығы бар.
3. Педагог жұмыскер:
1) өзінің кәсіптік құзыреті саласында тиісті теориялық және практикалық білімді
және оқыту дағдыларын меңгеруге;
2) мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес
ұсынылатын білім беру қызметтерінің сапасын қамтамасыз етуге;
3) білім алушыларды жоғары имандылық, ата-аналарына, этномәдени құндылықтарға
құрмет көрсету, қоршаған дүниеге ұқыпты қарау рухында тәрбиелеуге;
4) білім алушылардың өмірлік дағдыларын, құзыретін, өздігінен жұмыс істеуін,
шығармашылық қабілеттерін дамытуға;
5) өзінің кәсіптік шеберлігін, зияткерлік, шығармашылық және жалпы ғылыми деңгейін
ұдайы жетілдіріп отыруға;
6) бес жылда бір реттен сиретпей аттестаттаудан өтуге;
7) педагогтік әдеп қағидаларын сақтауға;
8) білім алушылардың, тәрбиеленушілер мен олардың ата-аналарының немесе өзге де
заңды өкілдерінің ар-намысы мен қадір-қасиетін құрметтеуге;
9) білім алушылар жасаған, оның ішінде білім алушыларға қатысты қылмыстық құқық
бұзушылықтар фактілері туралы не өздеріне белгілі болған, білім беру ұйымдарынан тыс
жерде болған осындай құқық бұзушылықтар жасау фактілері туралы құқық қорғау органдарына
дереу хабарлауға;
10) өмірде қиын жағдайға тап болған баланы анықтағаннан бастап бір жұмыс күні
ішінде кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың, қадағалаусыз және панасыз
қалудың профилактикасы жүйесі органдарына хабарлауға міндетті.
Міндеттерін бұзғаны және педагог жұмыскер атағына кір келтіретін теріс қылық
жасағаны үшін педагог жұмыскер Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген
жауаптылыққа тартылуы мүмкін.
4. Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, педагог
жұмыскерлерді өздерінің кәсіптік міндеттерін орындаумен байланысы жоқ жұмыс түрлеріне
тартуға жол берілмейді.
5. Педагог жұмыскерлердің білім беру процесін саяси үгіттеу, діни насихат жүргізу
мақсатында немесе білім алушыларды Қазақстан Республикасының Конституциясына және
Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келетін әрекеттерге итермелеу үшін
пайдалануына тыйым салынады.
Ескерту. 51-бап жаңа редакцияда - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен (алғашқы ресми
жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
09.04.2016
№ 501-V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң
қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.
52-бап. Білім беру ұйымдары қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеу жүйесі
1. Мемлекеттік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеу жүйесі
Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен айқындалады.
Жеке меншік білім беру ұйымдары қызметкерлерінің еңбегіне ақы төлеуді Қазақстан
Республикасының заңнамасына сәйкес олардың құрылтайшылары немесе оған уәкілетті адам
айқындайды.
2. Бюджет қаражаты есебінен қаржыландырылатын мемлекеттік білім беру ұйымдары
қызметкерлеріне жалақыны есептеу ережесін еңбек саласындағы уәкілетті органмен келісім
бойынша білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітеді.
3. Білім беретін мемлекеттік мекемелер мен қазыналық кәсіпорындардың педагог
қызметкерлерінің лауазымдық айлықақысы, қосымша ақылар мен үстеме ақылар, сондай-ақ
ынталандыру сипатындағы басқа да төлемдер Қазақстан Республикасының заңнамасымен
айқындалады.
4. Білім беру ұйымдарының қызметкерлеріне ауылдық жерде жұмыс істегені үшін, сынып
жетекшілігі үшін, дәптерді, жазу жұмыстарын тексергені үшін, оқу кабинеттеріне
меңгерушілік еткені, пәндерді тереңдетіп оқытқаны үшін, эксперимент режимінде жұмыс
істегені үшін, мүмкіндігі шектеулі балалармен жұмыс істегені үшін Қазақстан
Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қосымша ақы және басқа да төлемдер
төлеу жүргізіледі.
5. Ерекше мәртебесі бар мемлекеттік жоғары оқу орындарының профессор-оқытушылар
құрамы мен басшы қызметкерлерінің лауазымдық айлықақысы арттырылып отыратын
коэффициентті ескере отырып айқындалады.
6. Мемлекеттік білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлеріне тиісті дипломы бар
болған кезде негізгі жұмыс орны бойынша:
философия докторы (РhD) және бейіні бойынша доктор дәрежесі үшін бір айлық ең
төменгі жалақы мөлшерінде;
ғылым кандидаты дәрежесі үшін бір айлық ең төменгі жалақы және ғылым докторы
дәрежесі үшін екі айлық ең төменгі жалақы мөлшерінде қосымша ақы белгіленеді.
7. Мемлекеттік білім беру ұйымдарында оқу-тәрбие процесін тікелей жүзеге асыратын
педагог қызметкерлерге айлық жалақыны есептеу үшін аптасына нормативтік оқу жүктемесі:
1) 18 сағат:
орта білім беру ұйымдары және техникалық және кәсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi
бiлiмнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары үшiн;
білім алушылар мен тәрбиеленушілерге қосымша білім беру ұйымдары үшін;
мамандандырылған және арнайы білім беру ұйымдары үшін;
2) 24 сағат:
мектепке дейінгі ұйымдар және мектепке дейінгі тәрбие берудің мектепалды топтары
және білім беру ұйымдарының мектеп алды сыныптары үшін;
балалар мен жасөспірімдердің спорттық білім беру ұйымдары үшін;
3) 30 сағат интернаттық ұйымдардың, демалыс лагерьлерінің, техникалық және
кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары жатақханаларының тәрбиешілері үшін;
4) 25 сағат арнайы білім беру ұйымдары және жетім балалар мен ата-анасының
қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған білім беру ұйымдарының тәрбиелеушілері үшін
белгіленеді.
Нормативтік оқу жүктемесі белгіленбеген білім беру ұйымдары қызметкерлерінің жұмыс
уақытының ұзақтығы Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес белгіленеді.
Жоғары оқу орындары профессор-оқытушылар құрамының жылдық оқу жүктемесі жұмыс
уақытының жылдық нормасының шегінде белгіленеді және ғылыми кеңестің шешімі негізінде
жоғары оқу орнының басшысы бекітеді.
8. Мемлекеттік білім беру тапсырысын айқындау кезінде жоғары оқу орындары
профессор-оқытушылар құрамының жалпы саны мынадай орташа арақатынасты негізге ала отырып
есептеледі:
1) студенттер мен оқытушылар (бір оқытушыға шаққандағы студенттердің орташа саны)
тиісінше:
күндізгі оқу нысаны үшін - 8:1 (медициналық жоғары оқу орындары үшін - 6:1);
кешкі оқу нысаны үшін - 16:1;
сырттай оқу нысаны үшін - 32:1;
2) магистранттар және оқытушылар - 4:1;
3) докторанттар және оқытушылар - 3:1;
4) резиденттер мен оқытушылар 2,5:1;
5) тыңдаушылар 6:1.
Осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген нормалар әскери, арнаулы оқу
орындарына қолданылмайды.
Ескерту. 52-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.10.24
№ 487-ІV
(алғашқы ресми
жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 13.11.2015
№
398-V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа
енгізіледі) Заңдарымен.
53-бап. Әлеуметтік кепілдіктер
1. Педагог қызметкерлер мынадай:
1) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тұрғын үй, оның ішінде қызметтік
үй және (немесе) жатақхана;
2) орта білім беру ұйымдары мен техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі,
жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын
білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері мен оларға теңестірілген адамдар үшін
ұзақтығы күнтізбелік 56 күн; оқу-әдістемелік қызметкерлері қамтамасыз ету, мектепке
дейінгі және қосымша білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлері мен оларға
теңестірілген адамдар үшін - күнтізбелік 42 күн ақы төленетін жыл сайынғы демалыс алудың
әлеуметтік кепілдіктерін иеленеді.
2. Ауылдық жерде жұмыс істейтін білім берудің педагог қызметкерлері жергілікті
өкілді органдардың шешімі бойынша:
1) қала жағдайында педагогтік қызметпен айналысатын педагог қызметкерлердің
ставкаларымен салыстырғанда айлықақылар мен тарифтік ставкалар кемінде жиырма бес
процентке арттырылып белгіленеді;
2) коммуналдық қызмет көрсетулерге шығыстарды жабуға және тұрғын үй-жайларды
жылыту үшін отын сатып алуға жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша белгіленетін
мөлшерде бюджет қаражаты есебінен біржолғы ақшалай өтемақы төленеді;
3)
(алынып тасталды - ҚР 2008.12.24.
N 111-IV
(2009.01.01 бастап қолданысқа
енгізіледі) Заңымен).
2-1. Ауылдық жерде жұмыс істейтін білім беру саласының педагог қызметкерлеріне
Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген қосымша әлеуметтік қолдау шаралары
ұсынылады.
2-2. Ауылдық жерде жұмыс істейтін, жеке меншігінде малы бар білім беру саласының
педагог қызметкерлеріне жергілікті өкілді және атқарушы органдардың шешімі бойынша
жемшөп, мал жаю және шөп шабу үшін жер учаскелері беріледі.
3. Білім беру ұйымдарының педагог қызметкерлеріне жыл сайын тиісті бюджет қаражаты
есебінен:
1) оларға кезекті еңбек демалысын беру кезінде мемлекеттік білім беру ұйымдарында
Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңнамасымен айқындалған мөлшерде күнтізбелік
жылда бір рет сауықтыруға жәрдемақы;
2) "Жоғары оқу орнының үздік оқытушысы" атағын иеленушіге жұмсау бағытын Қазақстан
Республикасының Үкіметі айқындайтын айлық есептік көрсеткіштің 2000 еселенген мөлшерінде
мемлекеттік грант;
3) "Үздік педагог" атағын иеленушіге айлық есептік көрсеткіштің 1000 еселенген
мөлшерінде сыйақы төленеді.
Ескерту. 53-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.12.24
N 111-IV
(2009.01.01 бастап
қолданысқа енгізіледі), 2011.10.24
№ 487-ІV
(алғашқы ресми жарияланғанынан кейін
күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 13.11.2015
№ 398-V
(алғашқы ресми
жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі)
Заңдарымен.
8-тарау. БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ
54-бап. Білім беру саласындағы мемлекеттік реттеудің мақсаты мен нысандары
1. Білім беру саласындағы мемлекеттік реттеу білім алуға конституциялық құқықтарды
іске асыруды қамтамасыз ететін жағдайларды жасауға және білім беру ұйымдары ұсынатын
білім беру қызметтерін көрсетудің жоғары сапасын қамтамасыз етуге бағытталған.
2. Білім беру саласындағы мемлекеттік реттеу құқықтық қамтамасыз ету, білім
сапасын басқару, стандарттау, бақылау жүргізу арқылы жүзеге асырылады.
55-бап. Білім беру сапасын басқару
1. Білім беру сапасын басқару білім беру саласындағы бірыңғай мемлекеттік саясатты
іске асыруға бағытталған және білім сапасын бағалаудың бірыңғай ұлттық жүйесін құрайтын
мемлекеттік және институционалдық құрылымдарын, білім беруді қаржыландыруға бөлінетін
қаражатты пайдалану ұтымдылығын және білім беру жүйесі жұмыс істеуінің тұтастай
тиімділігін қамтиды.
2. Білім беру сапасын басқару білім беру мониторингінің нәтижелері, негізінде
барлық деңгейлерде басқарушылық шешімдерді қабылдау арқылы жүзеге асырылады.
3. Бiлiм беру мониторингi бiлiм беру жүйесінің сапасын сырттай және iшкi бағалау
үшін статистикалық және талдамалық бағалау көрсеткіштерінің кешені көмегімен жүзеге
асырылады.
4. Оқу жетістіктерін сырттай бағалау білім беру ұйымына тәуелсіз, оқыту сапасына
мониторинг түрлерінің бірі болып табылады.
Оқу жетістіктерін сырттай бағалау білім беру қызметтерінің сапасын бағалау және
білім алушылардың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттарда көзделген, бастауыш,
негізгі орта, жалпы орта білімнің жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын және жоғары
білімнің білім беру бағдарламаларын меңгеру деңгейін айқындау мақсатында жүзеге
асырылады.
5. Оқу жетістіктерін сырттай бағалау, жоғары медициналық және фармацевтикалық
білім беру мамандықтарын қоспағанда, орта және жоғары білім беру ұйымдарында:
1) бастауыш мектепте – оқу жетістіктерін мониторингтеу мақсатында іріктеліп;
2) негізгі мектепте – оқу жетістіктерін мониторингтеу және оқу процесін
ұйымдастырудың тиімділігін бағалау мақсатында іріктеліп;
3) жалпы орта мектепте – оқу жетістіктерінің деңгейін бағалау мақсатында;
4) жоғары білім беруде – оқыту бағыттары бойынша оқу бағдарламасын игеруді
мониторингтеу мақсатында іріктеліп жүргізіледі.
6. Оқу жетістіктеріне сырттай бағалау жүргізілетін орта білім беру ұйымдарының
және жоғары білімді мамандықтардың тізбесін білім беру саласындағы уәкілетті орган
айқындайды.
7. Білім беру қызметтерінің сапасына сырттай бағалау жүргізу жөніндегі іс-шаралар
кешенін жүзеге асыратын ұйым:
1) жоғары білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына
түсетін адамдар үшін кешенді тест тапсырмаларын әзірлейді және енгізеді;
2) оқу процесінің сапасын бақылау технологияларын, білім беру ұйымдарында білім
алушылар контингентін конкурстық жолмен қалыптастыру модельдерін әзірлейді және
енгізеді;
3) білім беру сапасын өлшеуді тестілеудің теориясы мен әдіснамасы және оның
мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары талаптарына сәйкестігі бойынша
ғылыми-әдістемелік зерттеулер жүргізеді.
Ескерту. 55-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.10.24
№ 487-ІV
(алғашқы ресми
жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 13.11.2015
№
398-V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа
енгізіледі) Заңдарымен.
56-бап. Білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары
1. Қазақстан Республикасында әрбір білім беру деңгейі бойынша:
1) білімнің мазмұнына;
2) білім алушылар мен тәрбиеленушілердің оқу жүктемесінің ең көп көлеміне;
3) білім алушылардың даярлық деңгейіне;
4) оқу мерзіміне қойылатын жалпы талаптардың жиынтығын айқындайтын білім берудің
мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары белгіленеді.
2. Тиісті білім беру деңгейлерінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары,
үлгілері мен түрлеріне қарамастан, барлық білім беру ұйымдары үшін міндетті.
3. Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары инклюзивті білім беру
ескеріле отырып әзірленеді.
Ескерту. 56-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
(алғашқы ресми
жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі);
03.12.2015
№ 433-V
(01.01.2016 бастап
қолданысқа
енгізіледі) Заңдарымен.
57-бап. Білім беру саласындағы қызметті лицензиялау
Ескерту. 57-баптың тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа
енгізіледі).
1. Заңды тұлғалардың (бұдан әрі – лицензиат) білім беру қызметі Қазақстан
Республикасының рұқсаттар және хабарламалар туралы заңнамасына сәйкес лицензиялануға
жатады.
2. Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білімнің білім беру
бағдарламаларын іске асыратын заңды тұлғалардың білім беру саласындағы қызметін
лицензиялау техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру мамандықтарының
сыныптауышына сәйкес біліктіліктер бойынша жүргізіледі.
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске
асыратын заңды тұлғалардың білім беру саласындағы қызметін лицензиялау жоғары және
жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру мамандықтарының сыныптауышына сәйкес мамандықтары
бойынша жүргізіледі.
Бұл ретте, білім беру қызметімен айналысу лицензиясында және (немесе) лицензияның
қосымшаларында мамандық немесе біліктілік бойынша шифр, атауы, оқу мерзімі көрсетіледі.
3. Лицензиар білім беру қызметімен айналысуға лицензияны және (немесе) лицензияға
қосымшаны беру, білім беру ұйымының қайта ұйымдастырылуына байланысты білім беру
қызметімен айналысуға лицензияны және (немесе) лицензияға қосымшаны қайта ресімдеу
мәселелерін алқалы және жария қарау үшін консультациялық-кеңесші орган құрады.
4. Халықаралық мектептер мәртебесі бар филиалдар арқылы білім беру қызметін жүзеге
асыратын лицензиатты қоспағанда, білім беру қызметімен айналысуға лицензияның және
(немесе) лицензия қосымшасының қолданысы лицензиаттың (заңды мекенжайына сәйкес)
тіркелген орны бойынша әкімшілік-аумақтық бірлік шегінде шектеледі.
4-1. Коммерциялық емес ұйымдардың халықаралық мектептер мәртебесі бар филиалдары
лицензиялауға жататын білім беру қызметін осы коммерциялық емес ұйымға берілген лицензия
және (немесе) лицензияға қосымша негізінде жүзеге асыруға құқылы.
5. Лицензиардың білім беру қызметімен білім беру қызметімен айналысуға лицензияның
қолданысын Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында
көзделген тәртіппен алты айға дейінгі мерзімге тоқтата тұруға құқығы бар.
Білім беру қызметімен айналысуға лицензияның қолданысы тоқтатыла тұрған кезеңде
лицензиат оқу-тәрбие процесінің жалғастырылуын және білім беру қызметімен айналысуға
лицензияның қолданысын тоқтата тұруға әкеп соқтырған бұзушылықтарды жоюды қамтамасыз
етеді.
6. Білім беру ұйымы оның түрін өзгерту жолымен қайта ұйымдастырылған жағдайда,
қайта ұйымдастыру нәтижесінде жаңадан пайда болған білім беру ұйымының білім беру
қызметін лицензиялау кезінде қойылатын біліктілік талаптарына сәйкестігі расталған
жағдайда, оның қолда бар білім беру қызметімен айналысуға лицензиясы және (немесе)
лицензиясының қосымшасы қайта ресімделуге жатады.
Бюджет қаражаты есебiнен қаржыландырылатын бiлiм беру ұйымдары қайта
ұйымдастырылған жағдайда, лицензиар қайта ұйымдастыру жүргізілгенге дейін қайта
ұйымдастырылатын білім беру ұйымының білім беру қызметін лицензиялау кезінде қойылатын
біліктілік талаптарына сәйкестігіне тексеру жүргізеді.
Қайта ұйымдастыру жүргізілгеннен кейін лицензиат білім беру қызметімен айналысуға
лицензияны және (немесе) лицензияның қосымшасын қайта ресімдеуге өтініш береді, ал
лицензиар өзі бұрын жүргізген, білім беру қызметін лицензиялау кезінде қойылатын
біліктілік талаптарына сәйкестігін тексеру негізінде білім беру қызметімен айналысуға
лицензияны және (немесе) лицензияның қосымшасын береді.
Білім беру қызметімен айналысуға лицензияны және (немесе) лицензияның қосымшасын
қайта ресімдеу үшін лицензиат білім беру саласындағы уәкілетті орган бекітетін нысан
бойынша өтінішті, лицензиялық алымның төленгенін растайтын құжатты, сондай-ақ:
1) лицензияны және (немесе) оған қосымшаны қайта ресімдеуге негіз болған
өзгерістер туралы ақпаратты қамтитын құжаттардың көшірмелерін;
2) білім беру қызметін лицензиялау кезінде қойылатын бiлiктiлiк талаптарына
сәйкестігі туралы мәлiметтер мен құжаттарды береді.
Лицензиар осы тармақта көзделген негіз бойынша білім беру қызметімен айналысуға
лицензияны және (немесе) лицензияның қосымшасын қайта ресімдеуден:
1) осы тармақтың төртінші бөлігінде көрсетілген құжаттар ұсынылмаған немесе тиісті
түрде ресімделмеген;
2) өтініш беруші білім беру қызметін лицензиялау кезінде қойылатын біліктілік
талаптарына сәйкес келмеген жағдайда, бас тартады.
Білім беру қызметімен айналысуға лицензия және (немесе) лицензияның қосымшасы
тиісті құжаттармен қоса өтініш ұсынылған күннен бастап күнтізбелік отыз күн ішінде қайта
ресімделеді.
Білім беру қызметімен айналысуға лицензия және (немесе) лицензияның қосымшасы
қайта ресімделгенге дейін лицензиат қызметті қайта ресімделуге жататын лицензияның
негізінде жүзеге асырады.
Ескерту. 57-бап жаңа редакцияда - ҚР 16.05.2014
№ 203-V
(алғашқы ресми жарияланған
күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгерістер енгізілді - ҚР
21.07.2015
№ 337-V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң
қолданысқа енгізіледі); 13.11.2015
№ 398-V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін
күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.
57-1-бап. Мектепке дейiнгi тәрбие мен оқыту саласындағы қызметті жүзеге
асырудың басталғаны немесе тоқтатылғаны туралы хабарлама
1. Мектепке дейiнгi тәрбие мен оқытудың жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын
іске асыратын білім беру ұйымының қызметі Қазақстан Республикасының рұқсаттар және
хабарламалар туралы заңнамасына сәйкес хабарлама жасау тәртібімен жүзеге асырылады.
2. Мектепке дейiнгi тәрбие мен оқыту саласындағы қызметті жүзеге асырудың
басталғаны немесе тоқтатылғаны туралы хабарламаларды қабылдауды білім беру саласындағы
уәкілетті орган жүзеге асырады.
Ескерту. 8-тарау 57-1-баппен толықтырылды - ҚР 16.05.2014
№ 203-V
Заңымен (алғашқы
ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі); өзгеріс
енгізілді - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін
күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
58-бап. Білім беру ұйымдарын аккредиттеу
Ескерту. 58-бап алып тасталды - ҚР 2011.10.24 № 487-ІV (алғашқы ресми
жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
59-бап. Білім беру жүйесіндегі мемлекеттік бақылау
1. Бiлiм беру жүйесiндегi мемлекеттiк бақылау мемлекеттiң бiлiм алуға құқықты
қамтамасыз етуіне және жалпы білім беретін оқу және білім беру бағдарламаларын iске
асыратын заңды тұлғалардың, сондай-ақ заңды тұлға құрмай дара кәсіпкерлердің өздерi
жүзеге асыратын бiлiм беру қызметiнiң Қазақстан Республикасының бiлiм беру саласындағы
заңнамасының және Қазақстан Республикасының рұқсаттар және хабарламалар туралы
заңнамасының талаптарына сәйкестігін сақтауға бағытталған және оны бiлiм саласындағы
уәкiлеттi орган, жергiлiктi атқарушы органдар өз құзыретi шегiнде жүзеге асырады.
2. Білім беру жүйесіндегі мемлекеттік бақылау объектілері:
1) жалпы білім беретін оқу және білім беру бағдарламаларын іске асыратын заңды
тұлғалардың білім беру қызметі;
2) білім алушылардың тиісті жалпы білім беретін оқу және білім беру
бағдарламаларын меңгеру деңгейі болып табылады.
3. Мемлекеттік бақылаудың негізгі түрлері:
1) білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттау;
2) алып тасталды - ҚР 2011.10.24 № 487-ІV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін
күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен;
3) Қазақстан Республикасының білім туралы заңнамасының және білім беру қызметіне
қойылатын біліктілік талаптарының сақталуын бақылау болып табылады.
4. Білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды, олардың ведомстволық
бағыныстылығына қарамастан, білім беруді мемлекеттік басқару органдары өздерінің
құзыретіне сәйкес жоспарлы түрде бес жылда бір рет өткізеді.
РҚАО-ның ескертпесі!
4-тармақтың екінші бөлігі жаңа редакцияда көзделген - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен (01.01.2017 бастап 01.01.2020 дейін қолданыста болады).
РҚАО-ның ескертпесі!
4-тармақтың екінші бөлігі жаңа редакцияда көзделген - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен (01.01.2020 бастап қолданысқа енгізіледі).
РҚАО-ның ескертпесі!
4-тармақтың екінші бөлігінің бұл редакциясы 01.01.2017 дейін қолданыста болады -
ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен.
Техникалық және кәсіптік білімнің, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу
орнынан кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары
үшін мемлекеттік аттестаттау мамандықтар бойынша да жүзеге асырылады.
РҚАО-ның ескертпесі!
4-тармақтың үшінші бөлігін алып тастау көзделген - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен
(01.01.2020 бастап қолданыста болады).
РҚАО-ның ескертпесі!
4-тармақтың үшінші бөлігіне енгізілген өзгеріс 01.01.2020 дейін қолданыста болады
- ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен.
Аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдары мен білім беру
бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық және
мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдары аккредиттеу мерзіміне, бірақ 5
жылдан аспайтын мерзімге аккредиттелген білім беру бағдарламалары (мамандықтар) бойынша
мемлекеттік аттестаттау рәсімінен босатылады.
Медициналық және фармацевтік білім беру ұйымдарын мемлекеттік аттестаттауды
денсаулық сақтау саласындағы уәкілетті орган жүзеге асырады.
Бірінші мемлекеттік аттестаттау жаңадан құрылған:
1) бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің жалпы білім беретін оқу
бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында төрт жылдан кейін;
РҚАО-ның ескертпесі!
2) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен (01.01.2017
бастап 01.01.2020 дейін қолданыста болады).
РҚАО-ның ескертпесі!
2) тармақша жаңа редакцияда көзделген - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен (01.01.2020
бастап қолданысқа енгізіледі).
РҚАО-ның ескертпесі!
2) тармақшаның бұл редакциясы 01.01.2017 дейін қолданыста болады - ҚР 13.11.2015
№
398-V
Заңымен.
2) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан
кейінгі білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарында
мамандардың алғашқы бітіру жылынан кешіктірілмей;
3) мектепке дейінгі ұйымдарда және қосымша білім беру ұйымдарында үш жылдан кейін
өткізіледі.
4-1. Мемлекеттік аттестатталуға жататын білім беру ұйымдары өзін-өзі бағалауды
жүргізеді және өзін-өзі бағалау материалдарын білім беруді басқарудың мемлекеттік
органдарына табыс етеді.
5. Шетелдік білім беру ұйымдары мен халықаралық білім беру ұйымдарының филиалдарын
аттестаттау, егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше
белгіленбесе, осы Заңға сәйкес жүзеге асырылады.
6. Алып тасталды - ҚР 2011.10.24 № 487-ІV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін
күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
7. Алып тасталды - ҚР 2011.10.24 № 487-ІV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін
күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
8. Бiлiм беру ұйымдарының Қазақстан Республикасының бiлiм туралы және рұқсаттар
және хабарламалар туралы заңнамасының сақтауын бақылау тексерулер нысанында және өзге де
нысандарда жүзеге асырылады.
8-1. Білім беру қызметімен айналысуға лицензияның қолданысы тоқтатыла тұрған кезде
лицензиаттың білім туралы құжатты бере отырып, білім берудің оқу жылын аяқтауға құқығы
бар.
8-2. Білім беру қызметімен айналысу лицензиясының қолданысы тоқтатыла тұрған кезде
лицензиат:
1) мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыруға арналған конкурсқа қатысуға;
2) білім беру қызметімен айналысу лицензиясымен және (немесе) лицензияның
қосымшаларымен әрекеттер жасауға (тоқтатуға, қайта ресімдеуге, тоқтатыла тұрған білім
беру қызметімен айналысу лицензиясына жаңа қосымшалар алуға);
3) оқуға қабылдауды жүзеге асыруға құқылы емес.
8-3. Қызметін хабарлама жасау тәртібімен жүзеге асыратын білім беру ұйымдарының
қызметі тоқтатыла тұрған кезде білім беру ұйымдары:
3) мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыруға арналған конкурсқа қатысуға;
4) бұзушылықтарды жойғанға және білім беру саласындағы уәкілетті орган қызметті
қайта бастағанға дейін қызметті жүзеге асыруға құқылы емес.
8-4. Қызметін хабарлама жасау тәртібімен жүзеге асыратын, мектепке дейінгі тәрбие
мен оқытудың жалпы бiлiм беретін оқу бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдары
Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік кодексіне сәйкес тексерілуге жатады.
Қызметін хабарлама жасау тәртібімен жүзеге асыратын білім беру ұйымдарының
қызметін Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінде көзделген
тәртіппен тоқтата тұруға білім беру саласындағы уәкілетті органның құқығы бар.
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту бойынша қызметтер көрсететін субъектілер тексеру
және (немесе) мемлекеттік аттестаттау нәтижесінде анықталған бұзушылықтарды жоймаған
кезде, білім беру саласындағы уәкілетті орган мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту бойынша
қызметті жүзеге асырудың басталғаны немесе тоқтатылғаны туралы хабарламалар тізілімінен
білім беру ұйымын алып тастайды.
9. Алып тасталды - ҚР 2009.07.17. N 188-IV Заңымен.
10. Алып тасталды - ҚР 2009.07.17. N 188-IV Заңымен.
11. Қазақстан Республикасының аумағында құрылған халықаралық және шетелдік білім
беру ұйымдары мен олардың филиалдары Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес
тексеріледі.
12. Алып тасталды - ҚР 2009.07.17. N 188-IV Заңымен.
13. Алып тасталды - ҚР 2009.07.17. N 188-IV Заңымен.
14. Алып тасталды - ҚР 2009.07.17. N 188-IV Заңымен.
15. Алып тасталды - ҚР 2009.07.17. N 188-IV Заңымен.
16. Алып тасталды - ҚР 2009.07.17. N 188-IV Заңымен.
Ескерту. 59-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2009.07.17.
N 188-IV
(қолданысқа
енгізілу тәртібін
2-баптан
қараңыз), 2011.01.06
N 378-IV
(алғашқы ресми жарияланғанынан
кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.10.24
№ 487-ІV
(алғашқы
ресми жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi),
2011.07.15
N 461-IV
(2012.01.30 бастап қолданысқа енгізіледі); 16.05.2014
№ 203-
V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі);
13.11.2015
№ 398-V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң
қолданысқа енгізіледі); 29.10.2015
№ 376-V
(01.01.2016 бастап қолданысқа енгізіледі)
Заңдарымен.
60-бап. Мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдардың құқықтары
мен міндеттері
1. Білім беру саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдар
қажетті біліктілікке ие болуы және қосымша білім беруі жүйесінде кемінде бес жылда бір
рет тиісті оқытудан өтуі тиіс.
2. Білім беру саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды
адамдардың:
1) білім беру ұйымдарына, мекемелеріне және кәсіпорындарына, тексеру мақсатында
қызметтік куәлікті көрсету арқылы кедергісіз кіруге, ал ведомстволық білім беру
ұйымдарына - оларға кірудің белгіленген режимін ескере отырып кіруге;
2) тексеруді жүргізу кезінде кез келген қажетті ақпаратты сұратып алуға, тексеру
нысанасына жататын құжаттардың түпнұсқаларымен танысуға құқығы бар.
3. Білім беру саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды адамдар:
1) Қазақстан Республикасының заңнамаларын, білім беру қызметі субъектілерінің
құқықтары мен заңды мүдделерін сақтауға;
2) тексерулерді осы Заң және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік
құқықтық актілері негізінде және оларда белгіленген тәртіпке қатаң сәйкестікте
жүргізуге;
3) тексеру жүргізу кезеңінде білім беру ұйымдарының белгіленген жұмыс режиміне
кедергі келтірмеуге;
4) Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамаларымен белгіленген
талаптарын бұзушылықтардың алдын алу оларды анықтау және болдырмау жөніндегі Қазақстан
Республикасы заңдарына сәйкес берілген өкілеттілікті уақтылы және толық көлемде
орындауға;
5) білім беру ұйымына тексеру нәтижелері туралы актіні оны аяқтаған күні беруге;
6) алынған құжаттар мен тексеру нәтижесінде алынған мәліметтердің сақталуын
қамтамасыз етуге міндетті.
4. Білім беру саласындағы мемлекеттік бақылауды жүзеге асыратын лауазымды
адамдардың іс-әрекетіне (шешімдеріне) және іс-әрекеттер жасау (шешімдерді қабылдау) үшін
негіздеме болған ақпаратқа мүдделі адамдар жоғары тұрған лауазымды адамға және (немесе)
сотқа шағымдануы мүмкін.
Ескерту. 60-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен (алғашқы ресми
жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).
9-тарау. БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІН ҚАРЖЫЛЫҚ ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ
61-бап. Қаржыландыру жүйесі, принциптері мен көздері
1. Білім беруді қаржыландыру жүйесі - республикалық және жергілікті бюджеттердің,
басқа да кіріс көздерінің жиынтығы.
2. Білім беруді қаржыландыру жүйесі:
1) тиімділік пен нәтижелілік;
2) басымдық;
3) айқындылық;
4) жауаптылық;
5) бюджеттердің барлық деңгейлерінің ара жігін ажырату мен дербестік принциптеріне
негізделеді.
3. Білім беру жүйесі қаржыландыру көздері:
1) мемлекеттік білім беру мекемелерін ұстауды бюджеттік қаржыландыру;
2) мемлекеттік білім беру тапсырысын бюджеттік қаржыландыру;
3) Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін ақылы қызметтер
көрсетуден түскен кірістер;
4) қаржылық ұйымдардың кредиттері;
5) қайырымдылық көмек, өтемсіз аударымдар мен қайырмалдықтар, гранттар,
құрылтайшылардың (қатысушылардың) салымдары болып табылады.
Ескерту. 61-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.10.24
№ 487-ІV
(алғашқы ресми
жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 13.11.2015
№
398-V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа
енгізіледі); 16.11.2015
№ 403-V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он
күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.
62-бап. Білім беру ұйымдарын мемлекеттік қаржыландыру
1. Мемлекет білім берудің басымдығын ескере отырып оған бюджеттік қаражаттардың
бөлінуін қамтамасыз етеді.
2. Мемлекеттік білім беру ұйымдарын қаржыландыру білім беру деңгейлері бойынша
мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарымен белгіленген талаптар және
Қазақстан Республикасының заңнамасымен айқындалатын нормалар негізінде бюджеттік
қаражаттар есебінен жүзеге асырылады.
3. Мемлекеттік білім беру мекемелерін бюджеттік қаражаттар есебінен қаржыландыру
мекемелердің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттарына сәйкес ұсталуын және
функцияларды орындауын қамтамасыз етеді.
4. Мемлекеттік білім беру кәсіпорындарын, басқа да ұйымдық-құқықтық нысандағы
білім беру ұйымдарын қаржыландыру мемлекеттік білім тапсырысы негізінде жүзеге
асырылады.
Мемлекеттік білім беру тапсырысына байланысты қызметтердің тізбесін білім беру
саласындағы уәкілетті орган бекітеді.
5. Білікті жұмысшылар мен мамандарды даярлауға, біліктілігін арттыруға және қайта
даярлауға мемлекеттік білім беру тапсырысы:
1) мамандарды даярлау бағыттарын;
2) оқыту нысандары бойынша мемлекеттік білім беру тапсырысының көлемін (орындар,
гранттар санын);
3) бір маманды оқытуға жұмсалатын шығыстардың орташа құнын қамтуға тиіс.
Мемлекеттік білім беру мекемелерінде техникалық және кәсіптік, орта білімнен
кейінгі, жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білімі бар мамандарды даярлауға
мемлекеттік білім беру тапсырысын орналастыру кезінде бюджеттік бағдарламаның әкімшісі
және білім беру ұйымының атауы көрсетіледі.
Мемлекеттік білім беру тапсырысына сонымен қатар осы Заңның 65-бабының 4-
тармағында көзделген тәртіппен құрылған оқу орындарында және (немесе) олардың
филиалдарында мамандарды даярлау, сондай-ақ жоғары оқу орындарының дайындық бөлімдерінде
шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдарды оқыту енеді.
РҚАО-ның ескертпесі!
5-1-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен (01.01.2017
бастап 01.01.2020 дейін қолданыста болады).
РҚАО-ның ескертпесі!
5-1-тармақ жаңа редакцияда көзделген - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен (01.01.2020
бастап қолданысқа енгізіледі).
РҚАО-ның ескертпесі!
5-1-тармаққа енгізілген өзгеріс 01.01.2017 дейін қолданыста болады - ҚР 13.11.2015
№ 398-V
Заңымен.
5-1. Білім беру грантының негізінде жоғары білімді кадрлар даярлауды қаржыландыру
аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беру
бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық
аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
Білім беру грантының негізінде жоғары білім берудің жекелеген мамандықтары бойынша
кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының, аккредиттелген білім беру
ұйымдарының және білім беру бағдарламаларының тізіліміне енгізілген аккредиттеу
органдарында осы мамандықтар бойынша мамандандырылған аккредиттеуден өткен білім беру
ұйымдарында жүзеге асырылады.
Білім беру тапсырысының негізінде жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің
мамандықтары бойынша кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының,
аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беру бағдарламаларының тізіліміне
енгізілген аккредиттеу органдарында институционалдық аккредиттеуден өткен білім беру
ұйымдарында жүзеге асырылады.
Білім беру тапсырысының негізінде жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің
жекелеген мамандықтары бойынша кадрлар даярлауды қаржыландыру аккредиттеу органдарының,
аккредиттелген білім беру ұйымдарының және білім беру бағдарламаларының тізіліміне
енгізілген аккредиттеу органдарында білім беру бағдарламалары бойынша мамандандырылған
аккредиттеуден өткен білім беру ұйымдарында жүзеге асырылады.
6. Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымдарында орналастырылатын мемлекеттік
білім беру тапсырысы тәрбиеленушілер санын және бір тәрбиеленушіге жұмсалатын
шығыстардың орташа құнын қамтуға тиіс.
7. Білім беру жүйесін оқу-әдістемелік қамтамасыз ету бойынша мемлекеттік білім
беру тапсырысын ұстауға қойылатын талаптарды білім беру саласындағы уәкілетті орган
айқындайды.
8. Жоғары білім беруді қаржыландыруға мемлекеттік білім беру тапсырысы білім беру
гранттары түрінде мамандыққа, оқу орнының түрі мен мәртебесіне қарай саралана отырып
орналастырылады.
Жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім берудің кәсіптік оқу бағдарламаларын
іске асыратын білім беру ұйымдарының ақылы негізде бір білім алушыға жұмсалатын
шығындары білім беру грантының немесе мемлекеттік білім беру тапсырысының мөлшерінен кем
болмайды.
Ескерту. 62-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.10.24
№ 487-ІV
(қолданысқа
енгізілу тәртібін
2-баптан
қараңыз); 13.11.2015
№ 398-V
(алғашқы ресми жарияланған
күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.
63-бап. Білім беру ұйымдарының ақылы негізде тауарлар (жұмыстар, қызметтер
көрсету) ұсынуы
1. Білім алушылар мен тәрбиеленушілерге білім беру ұйымдары бюджет қаражаттары
есебінен көрсететін білім беру қызметтері тегін ұсынылады.
2. Мемлекеттiк бiлiм беру мекемелерiне:
1) бiлiм алушылар мен тәрбиеленушiлерге мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру
стандарттары шеңберiнде ақылы негiзде бiлiм беру қызметтерiн көрсетуге;
2) осы Заңның 63-бабының 3-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда,
оқушылардан және педагог қызметкерлерден ақшаны өндіріп алуға тыйым салынады.
Өнер мамандығы бойынша жоғары білімнің білім беру бағдарламаларын, сондай-ақ
техникалық және кәсіптік білімнің білім беру бағдарламаларын іске асыратын мемлекеттік
білім беру мекемелері бюджеттік қаражаттар есебінен көрсетілетін білім беру
қызметтерінің көлемдерінен тыс ақылы негізде білім беру қызметтерін ұсынуға құқылы.
3. Мемлекеттік білім беру мекемелері мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру
стандарттарының талаптарынан тыс, ақылы қызметтер көрсету туралы шартты жасай отырып,
ақылы негізде мынадай:
1) қосымша білім беру бағдарламаларын (балалар және жасөспірімдер шығармашылығын,
спорт, мәдениет және өнер саласындағы бейімділіктер мен қызығушылықтарды дамыту,
мамандардың біліктілігін арттыру) іске асыру;
2) оқу жоспары мен бағдарламалары бойынша бөлінген оқу уақытынан пәндер (сабақтар
және сабақтардың циклдері) бойынша жекелеген білім алушылармен қосымша сабақтар
ұйымдастыру;
3) пәндер (сабақтар және сабақтардың циклдері) бойынша білім алушылармен ғылым
негіздерін тереңдетіп оқып үйренуді ұйымдастыру;
4) білім алушылар мен тәрбиеленушілер, педагог қызметкерлер мен ересек жұртшылық
арасында әр түрлі: спорт жарыстарын, семинарлар, кеңестер, конференциялар, сондай-ақ
оқу-әдістемелік әдебиетті әзірлеу мен өткізу жөніндегі іс-шаралар ұйымдастыру және
өткізу;
5) музыка аспаптарын пайдалануға беру және Интернет-байланыстың қосымша
қызметтерін ұсыну;
6) жазғы демалысты ұйымдастыру, білім алушылар мен тәрбиеленушілердің, білім беру
ұйымында өткізілетін түрлі іс-шараларға қатысушылардың тамақтануын қамтамасыз ету;
7) энергия қондырғылары мен қазандықтар беретін жылу энергиясын жіберу;
8) кәсіптік білім беруді ұйымдастыру (білікті жұмысшы кадрлар мен орта буын
мамандарын қайта даярлау және олардың біліктілігін арттыру);
9) оқу-өндірістік шеберханалардың, оқу шаруашылықтарының, оқу-тәжірибе
учаскелерінің өнімдерін өндіру мен өткізуді ұйымдастыру бойынша тауарларды (жұмыстарды,
қызметтер көрсетуді) беруге құқылы.
4. Мемлекеттік білім беру мекемелері ақылы негізде ұсынатын тауарларға (жұмыстарға
және қызметтер көрсетуге) бағалар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген
тәртіппен бекітілуге жатады.
5. Жеке меншік білім беру ұйымдары ақылы негізде тауарларды (жұмыстарды және
қызметтер көрсетуді) өткізуден, оның ішінде мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру
стандарттарының шеңберінде оқытудан түскен кірістерді, құрылтайшылардың қаражаттарын
және заңнамамен тыйым салынбаған басқа да қаржыландыру көздерін дербес пайдаланады.
6. Ақылы негізде қызметтер көрсететін білім беру ұйымдарының және білім алушының
(тәрбиеленушінің), оның ата-анасының немесе өзге де заңды өкілдердің өзара қатынастары
шартпен реттеледі.
Білім алушы шарт жасасу кезінде бүкіл оқу кезеңіне шығыстарды бір мезгілде төлеген
жағдайда төлем сомасы оқу мерзімі аяқталғанға дейін өзгермейтін болады.
Оқуға төлемді кезең-кезеңмен төлеген ретте төлем сомасы жалақының ұлғаюы
жағдайында және инфляция индексі ескеріле отырып, жылына бір реттен жиі емес өзгертілуі
мүмкін.
Ескерту. 63-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2011.10.24
№ 487-ІV
(алғашқы ресми
жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi); 19.05.2015
№
315-V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа
енгізіледі); 13.11.2015
№ 398-V
(алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он
күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.
64-бап. Білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасын дамыту
1. Мемлекеттік білім беру ұйымдарының материалдық-техникалық базасын жасау және
дамыту бюджет қаражаттары, ақылы негізде көрсетілетін қызметтерден түскен кірістер,
Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен жүзеге
асырылады.
2. Білім беру ұйымдарының Қазақстан Республикасының заңнамасымен айқындалатын
тәртіппен мүліктерге иелік ету және пайдалану құқығы бар. Білім беру ұйымының
мемлекеттік мүлкі алып қойылуға немесе білім беру ұйымының негізгі міндеттеріне қайшы
келетін мақсаттарда пайдаланылуға тиіс емес.
3. Білім беру ұйымдарын жекешелендіру "Мемлекеттік мүлік туралы" Қазақстан
Республикасының Заңына сәйкес және білім беру саласындағы уәкілетті органмен келісім
бойынша жүзеге асырылады.
4. Конкурстық негізде "Орта білім беретін үздік ұйым" грантын алған мемлекеттік
орта білім беру мекемелері грантты материалдық-техникалық және ғылыми-әдістемелік
жағынан білім беру процесін қамтамасыз етуге жұмсайды.
Ескерту. 64-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2011.03.01
N 414-IV
(алғашқы ресми
жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі), 2011.10.24
№ 487-ІV
(алғашқы ресми
жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.
10-тарау. БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚЫЗМЕТ
65-бап. Халықаралық ынтымақтастық және сыртқы экономикалық қызмет
1. Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы халықаралық ынтымақтастығы
Қазақстан Республикасының заңнамасы және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары
негізінде жүзеге асырылады.
2. Білім беру ұйымының өз жұмысының ерекшеліктеріне сәйкес шетелдік білім беру,
ғылым және мәдениет ұйымдарымен, халықаралық ұйымдармен және қорлармен тікелей
байланыстар орнатуға, ынтымақтастық туралы екі жақтан және көп жақты шарттар жасасуға,
студенттер, магистранттар, докторанттар, педагог және ғылыми қызметкерлер алмасудың
халықаралық бағдарламаларына қатысуға, білім беру саласындағы халықаралық үкіметтік емес
ұйымдарға (қауымдастықтарға) кіруге құқығы бар.
Әскери және арнаулы оқу орындарының халықаралық шарттар мен келiсiмшарттарға
сәйкес шетелдiк азаматтардың қатарынан мамандар даярлауды жүзеге асыруға құқығы бар.
Білім беру ұйымдары Қазақстан Республикасының заңнамасында және білім беру
ұйымдарының жарғысында айқындалған тәртіппен сыртқы экономикалық қызметпен айналысуға
құқылы.
3. Қазақстан Республикасы білім беру ұйымдарының халықаралық
ынтымақтастықты жүзеге асыру тәртібін білім беру саласындағы уәкілетті орган
белгілейді.
4. Қазақстан Республикасында халықаралық және шетелдік оқу орындарын және (немесе)
олардың филиалдарын құру халықаралық шарттардың негізінде немесе Қазақстан Республикасы
Үкіметінің шешімі бойынша жүзеге асырылады.
Халықаралық мектеп мәртебесін беру Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі
бойынша, ол айқындаған тәртіппен жүзеге асырылады.
5. Халықаралық оқу орындарының және Қазақстан Республикасының аумағында басқа
мемлекеттер немесе олардың заңды және жеке тұлғалары оқу орындарының, олардың
филиалдарының білім беру қызметін лицензиялау, сондай-ақ оларды мемлекеттік аттестаттау
мен аккредиттеу, Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда өзгеше
көзделмесе, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
Ескерту. 65-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 2012.01.09
№ 535-IV
(алғашқы ресми
жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі), 2011.07.15
N
461-IV
(2012.01.30 бастап қолданысқа енгізіледі), 2012.02.13
N 553-IV
(алғашқы ресми
жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Заңдарымен.
66-бап. Шет елдегі қазақ диаспорасының білім алу қажеттіліктерін
қанағаттандыру
1. Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ адамдардың
Қазақстан Республикасында білім алуға құқығы бар.
2. Мемлекет шет елдегі қазақ диаспорасының білім алу қажеттіліктерін
қанағаттандыруға жәрдемдеседі.
3. Шет елдегі қазақ диаспорасы үшін білім беру ұйымдарын құру және оған қаржылық-
материалдық көмек көрсету халықаралық шарттарда белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.
11-тарау. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ БЕРУ САЛАСЫНДАҒЫ
ЗАҢНАМАСЫН БҰЗҒАНЫ ҮШІН ЖАУАПТЫЛЫҚ
67-бап. Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасын бұзғаны
үшін жауаптылық
Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасын бұзу Қазақстан
Республикасының заңдарына сәйкес жауаптылыққа әкеп соғады.
12-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР
68-бап. Осы Заңның қолданысқа енгізілуі
1. Осы Заң, 2008 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізілетін 8-баптың 2-
тармағының екінші бөлігін, 52-баптың 6-тармағының екінші абзацын, 7-тармағы 1)
тармақшасының екінші және бесінші абзацтарын, 8-тармағының 2), 3) тармақшаларын және 53-
баптың 3-тармағының 1), 3) тармақшаларын қоспағанда, алғашқы ресми жарияланған күнінен
бастап күнтізбелік он күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.
2. Бiлiм беру ұйымдарына осы Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн тиісті оқу
мерзімдерімен оқуға түскен адамдар оқуға түскен кезде қолданыста болған бiлiм беру
бағдарламалары бойынша оқуын бiтiрiп, оларға оқуға түскен кезде қолданыста болған бiлiм
туралы белгiленген үлгiдегi құжат берiледi.
3. "Білім туралы" 1999 жылғы 7 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының
(Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы 1999 ж., N 13, 429-құжат; N 23, 927-құжат;
2001 ж., N 13-14, 173-құжат; N 24, 338-құжат; 2004 ж., N 18, 111-құжат; N 23, 142-құжат;
2006 ж., N 1, 5-құжат; N 3, 22-құжат; N 12, 71-құжат; N 15, 92-құжат; 2007 ж., N 2, 18-
құжат; N 9, 67-құжат) күші жойылды деп танылсын.
Ескерту. 68-бапқа өзгерту енгізілді - ҚР 2011.10.24
№ 487-ІV
(алғашқы ресми
жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.
Қазақстан Республикасының
Президенті
© 2012. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Республикалық құқықтық ақпарат орталығы" ШЖҚ
РМК
Источник: ИС Параграф WWW
http:///online.zakon.kz
ЗАКОН
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН
Об образовании
(с
изменениями и дополнениями
по состоянию на 09.04.2016 г.)
О внесении изменений см.:
Закон
РК от 13.11.15 г. № 398-V (вводятся в действие с 1 января 2017 г.);
Закон
РК от 09.04.16 г. № 501-V (см.
сроки введения
в действие).
Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ
Статья 1. Основные понятия, используемые в настоящем Законе
Статья 2. Законодательство Республики Казахстан в области образования
Статья 3. Принципы государственной политики в области образования
Глава 2. УПРАВЛЕНИЕ СИСТЕМОЙ ОБРАЗОВАНИЯ
Статья 4. Компетенция Правительства Республики Казахстан в области
образования
Статья 5. Компетенция уполномоченного органа в области образования
Статья 5-1. Компетенция органов национальной безопасности Республики
Казахстан, Министерства внутренних дел Республики Казахстан,
органов прокуратуры Республики Казахстан и Министерства обороны
Республики Казахстан по отношению к подведомственным им военным,
специальным учебным заведениям
Статья 6. Компетенция местных представительных и исполнительных органов в
области образования
Статья 7. Информационное
обеспечение
органов
управления
системой
образования
Статья 8. Государственные гарантии в области образования
Статья 8-1. Минимальные социальные стандарты в сфере образования
Статья 8-2. Государственная монополия в сфере образования
Статья 9. Язык обучения и воспитания
Статья 9-1. Аккредитация организаций образования
Глава 3. СИСТЕМА ОБРАЗОВАНИЯ
Статья 10. Понятие системы образования
Статья 11. Задачи системы образования
Статья 12. Уровни образования
Глава 4. СОДЕРЖАНИЕ ОБРАЗОВАНИЯ
Статья 13. Понятие содержания образования
Статья 14. Образовательные программы
Статья 15. Общеобразовательные учебные программы дошкольного воспитания и
обучения
Статья 16. Общеобразовательные учебные программы начального, основного
среднего и общего среднего образования
Статья 17. Образовательные программы технического и профессионального
образования
Статья 18. Специализированные общеобразовательные учебные программы
Статья 19. Специальные учебные программы
Статья 20. Образовательные программы послесреднего образования
Статья 21. Образовательные программы высшего образования
Статья 22. Образовательные программы послевузовского образования
Статья 23. Образовательные программы дополнительного образования
Статья 24. Исключена
Статья 25. Экспериментальные образовательные программы
Глава 5. ОРГАНИЗАЦИЯ ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
Статья 26. Общие требования к приему обучающихся и воспитанников в
организации образования
Статья 27. Формы получения образования
Статья 28. Организация учебно-воспитательного процесса
Статья 29. Организация учебно-методической и научно-методической работы
Статья 30. Дошкольное воспитание и обучение
Статья 31. Начальное, основное среднее и общее среднее образование
Статья 32. Техническое и профессиональное образование
Статья 32-1. Профессиональная подготовка
Статья 33. Послесреднее образование
Статья 34. Исключена
Статья 35. Высшее образование
Статья 36. Послевузовское образование
Статья 37. Дополнительное образование
Статья 37-1. Индивидуальная педагогическая деятельность
Статья 38. Профессиональная практика обучающихся
Статья 39. Документы об образовании
Глава 6. СУБЪЕКТЫ ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ
Статья 40. Организации образования
Статья 40-1. Особый статус высшего учебного заведения
Статья 41. Устав организации образования
Статья 42. Создание, реорганизация и ликвидация организаций образования
Статья 43. Компетенция организаций образования
Статья 44. Управление организациями образования
Статья 45. Трудовые отношения и ответственность руководителя организации
образования
Статья 45-1. Социальное
партнерство
в
области
профессионального
образования
Статья 46. Объединения в системе образования
Статья 47. Права,
обязанности
и
ответственность
обучающихся
и
воспитанников
Статья 48. Охрана здоровья обучающихся, воспитанников
Статья 49. Права и обязанности родителей и иных законных представителей
Глава 7. СТАТУС ПЕДАГОГИЧЕСКОГО РАБОТНИКА
Статья 50. Статус педагогического работника
Статья 51. Права, обязанности и ответственность педагогического работника
Статья 52. Система оплаты труда работников организаций образования
Статья 53. Социальные гарантии
Глава 8. ГОСУДАРСТВЕННОЕ РЕГУЛИРОВАНИЕ В ОБЛАСТИ ОБРАЗОВАНИЯ
Статья 54. Цели и формы государственного регулирования в области
образования
Статья 55. Управление качеством образования
Статья 56. Государственные общеобязательные стандарты образования
Статья 57. Лицензирование деятельности в сфере образования
Статья 57-1. Уведомление
о
начале
или
прекращении
осуществления
деятельности в сфере дошкольного воспитания и обучения
Статья 58. Исключена
Статья 59. Государственный контроль в системе образования
Статья 60. Права
и
обязанности
должностных
лиц,
осуществляющих
государственный контроль
Глава 9. ФИНАНСОВОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ СИСТЕМЫ ОБРАЗОВАНИЯ
Статья 61. Система, принципы и источники финансирования
Статья 62. Государственное финансирование организаций образования
Статья 63. Предоставление организациями образования товаров (работ, услуг)
на платной основе
Статья 64. Развитие материально-технической базы организаций образования.
Глава 10. МЕЖДУНАРОДНАЯ ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ В СФЕРЕ ОБРАЗОВАНИЯ
Статья 65. Международное сотрудничество и внешнеэкономическая деятельность
Статья 66. Удовлетворение
образовательных
потребностей
зарубежной
казахской диаспоры
Глава 11. ОТВЕТСТВЕННОСТЬ ЗА НАРУШЕНИЕ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВА РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН В
ОБЛАСТИ ОБРАЗОВАНИЯ
Статья 67. Ответственность
за
нарушение
законодательства
Республики
Казахстан в области образования
Глава 12. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ
Статья 68. Введение в действие настоящего Закона
По всему тексту слова «участникам войны и к инвалидам», «участникам войны и инвалидам»
заменены словами «участникам и инвалидам Великой Отечественной»; слова «учебного и
воспитательного процесса», «Учебный и воспитательный процесс», «учебной и воспитательной
работы» заменены соответственно словами «учебно-воспитательного процесса», «Учебно-
воспитательный процесс», «учебно-воспитательной работы» в соответствии с
3аконом
РК от
24.10.11 г. № 487-IV (введены в действие по истечении десяти календарных дней после его первого
официального
опубликования
) (
см. стар. ред.
)
По всему тексту слова «аульной (сельской)», «аула (села)», «аульного (сельского)» заменены словами
«сельской», «села», «сельского» в соответствии с
Законом
РК от 03.07.13 г. № 121-V (
см. стар.
ред.
)
Настоящий Закон регулирует общественные отношения в области образования, определяет
основные принципы государственной политики в этой области и направлен на обеспечение
конституционного права граждан Республики Казахстан, а также иностранцев и лиц без гражданства,
постоянно проживающих в Республике Казахстан, на образование.
Достарыңызбен бөлісу: |