Биология • адаптация және эволюция • эволюция теориясы



Pdf көрінісі
бет4/7
Дата02.12.2023
өлшемі0,94 Mb.
#131533
1   2   3   4   5   6   7
• Ұсынылатын фильмдер
 
– Дарвиннің дилеммасы
 
– Шимпанзелер: Біздің жақын туысқанымыз ба?
Қосымша сұрақ
С4. Есек пен жылқы әртүрлі түрлердің өкілдері ме?
Есектер мен жылқылардың арасындағы тығыз байланысты, олардың бет-әлпеттері мен мінез-құлықтарының 
ұқсас болып келуінен байқауға болады. Олар, тіпті, бір-бірімен жұптаса алады. Алайда, олардың мул деп 
аталатын ұрпағы көбейе алмайды. Бұл уақыт өте келе есектер мен жылқылардың арасында геннің араласуы 
болмайтынын көрсетеді. Сол себепті олар әртүрлі түрлерге жіктеледі.
Қосымша сұрақ
С5. Арыстан мен жолбарыс жақын туыс па?
Иә. Олардың ДНҚ-ларының көбісі бірдей болып 
келеді. Сондай-ақ, олар 6 миллионнан астам 
жыл бұрын ортақ тектен дамыған деп саналады. 
Бір тектен тараған екі популяция географиялық 
тұрғыдан бөлектеніп, содан кейін әрқайсысы 
оқшауланып эволюцияға ұшырады,ал мұның 
нәтижесінде жаңа түрлер қалыптасты.
Қосымша сұрақ
С6. Адамдар мен шимпанзелер бір-бірінен қаншалықты 
ерекшеленеді?
Адамдар мен шимпанзелердің ДНҚ-лары 98%-ға бірдей. 
Пайымдаулар бойынша, біз шамамен 5 миллион жыл бұрын бір 
тектен дамығанбыз.


БИОЛОГИЯ • АДАПТАЦИЯ ЖӘНЕ ЭВОЛЮЦИЯ • ЭВОЛЮЦИЯ ТЕОРИЯСЫ
4
Мына қазбалы археоптериксте
динозаврлардың да, қазіргі құстардың да
анатомиялық белгілері кездесетіндіктен,
құстар бауырымен жорғалаушылардан
жаралды деп болжауға болады.
Қазбалар дегеніміз тау жыныстарында 
сақталған ағзалардың қалдығы. Біз 
қазбалардың жасын анықтай аламыз, сол 
арқылы Жер бетінде көптеген миллион жыл 
бұрын болған тіршілік жайлы білуге болады. 
Олар тірі ағзалардың жай формадан күрделі 
формаға дейін біртіндеп өзгеретінін көрсетеді. 
Сонымен қатар, қазбалар ағзалардың әртүрлі 
топтарында аралық форманың бар екенін 
дәлелдейді.
Біз, сондай-ақ, тірі ағзалардың арасындағы 
ұқсастықтарды бақылай аламыз. Мысалы, 
сүтқоректілердің қаңқасы бір-бірімен өте ұқсас 
болып келеді, сонымен қатар құстар мен 
бауырымен жорғалаушылардың қаңқасынан 
қатты өзгешеленбейді! Дәл осылай, туыс 
түрлердің гендері алыс түрлердің гендеріне 
қарағанда ұқсас болып келеді. Бұл олардың 
бір тектен шыққандығын дәлелдейді. 
Біз, сондай-ақ, эволюцияны іс жүзінде, 
әсіресе, аз уақыт өмір сүретін түрлерден көре 
аламыз. Мысалы, жәндіктердің химиялық 
инсектицидтерге төзімді бола бастағанын 
және тиіндердің климаттық өзгерістерге 
бейімделіп дамитынын байқауға болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет