«Биология, география және химия» ббб
жүктеу/скачать 9,49 Mb.
|
umkd zoologiya (om rtkas zdar zhane om rtkal lar) hb-22-1.
- Бұл бет үшін навигация:
- Жұмыс барысы
- Сыртқы құрылысы
- 57 (А) сурет. Дала агамасының сыртқы құрылысы 57 (Ә) сурет. Қалқантұмсықтың сыртқы құрылысы
| 6. Зертханалық жұмыс
Бауырыменжорғалаушылыр - Reptіlіa класы ДАЛА АГАМАСЫНЫҢ ІШКІ ЖӘНЕ СЫРТҚЫ ҚҰРЫЛЫСЫ Мақсаты: Дала ағамасы негізінде бауырымен жорғалаушылардың морфологиялық-анатомиялық ерекшеліктерімен танысу. Бауырымен жорғалаушылар нағыз құрлық жануарлары, түр жағынан салыстырмалы көп (6000), жер шарына кеңірек таралған. Кейбіреулерінің суда тіршілік етуі екінші реттік белгі болып табылады. Класты сипаттаушы белгілері: денесінің мүйізді қабыршақтармен қапталып, тері бездерінің нашар жетілуі. Тыныс алуы тек өкпе арқылы, жүректен қан тамырларының жеке-жеке басталуы. Нағыз тістерінің болуы. Ұрықтануы іштей, ұрықтың дамуы құрғақта өтеді. Ұрықтанған жұмыртқадан ұрық және ұрықтан тыс қабықтар дамиды. Қаңқасы сүйекті, көкірек қуысы қалыптасқан. Бастың қозғалмалылығы ерекше құрылыстағы мойын омыртқалары атлант және эпистрофия арқылы жүзеге асады. Тапсырма: І. Дала агамасының систематикалық жағдайын анықтау. ІІ. Натуральды объект және тұлыптарды пайдаланып сыртқы құрылысының ерекшеліктерімен танысу. ІІІ. Сою және ылғал препараттарды пайдалану арқылы ішкі құрылысымен танысу. ІV. Қан айналыс жүйесінің сызба-нұсқасын жасау. V. Қаңқасының ерекшеліктерімен танысу. Жұмыс барысы: Өкілінің систематикалық жағдайы:
Сыртқы құрылысы: Ағаманың денесі-бас, мойын, кеуде, құйрық және жұп аяқ-қолдарына айқын бөлінген. Терісі шығу тегі эктодермалық мүйізді қабыршақ, қалқандармен қапталған. Олардың пішіні, көлемі бір ағзаның өзінде әр түрлі. Ол систематикада пайдаланылады. Бас бөлігі майда қабыршақтармен қапталған. Тұмсық бөлігінде жұп танау тесіктері, одан әрі қозғалмалы қабақты көздер, оның артында құлақ тесіктері орналасқан. Мойын, кеуде бөліктерінде арқа жағында майдарақ, ал құрсақ бөлігінде ірірек қабыршақтармен қапталған. Кеуде мен құйрық бөлігінің шекарасында құрсақ жағында көлденең саңылау түрінде клоакасы орналасқан. Құйрық бөлігінің қабыршақтары майдалау қиғаштау орналасқан, сақина түзбейді. Ағаманың терісі басқа рептиялиялар сияқты құрғақ, бездерге кедей. Қабыршақ біртіндеп өлген эпидемиялық жасушаларға мүйізді зат-кератогиалик сіңуінен пайда болады. (57 А. Ә суреттер). 57 (А) сурет. Дала агамасының сыртқы құрылысы 57 (Ә) сурет. Қалқантұмсықтың сыртқы құрылысы Сою үшін эфирмен ұйықтатылған ағаманы шалқасынан ыдысқа салып, төрт аяғын инемен бекітеді. Клоакадан иегінің астына дейін теріні қайшымен тіледі. Аяқ-қолдар тұсынан да көлденең тіліп, терілерді денеден ажыратып, инемен бекітеді. Қайшымен құрсағынан орта тұсынан тілік жасап, оның доғал ұшымен иек астына, ал артқа қарай клоакаға дейін және аяқ-қолдарға көлденең тілік жасап, еттерді бекітеді немесе кесіп тастайды. Төмендегі тәртіп бойынша ішкі мүше жүйелерін қарастырады. жүктеу/скачать 9,49 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|