Биомедициналық этиканың мақсаты мен негізгі принциптері. Дәрігерлік қателіктер мен ятрогениялар: негізгі этикалық және дәрігерлік қателіктер туралы ақпараттың ашылуы

• Нюрнберг кодексі (1947);

• Женевалық декларация (дәрігердің халықаралық анты) (ВМА, 1948);

• Медициналық этиканың халықаралық кодексі (ВМА, 1949);

• Хельсинк декларациясы (ВМА, 1964 г., соңғы редакция 2013 г.);

• Пациент құқығы туралы Лиссабон декларациясы (ВМА, 1981);

• Европада пациент құқығы туралы декларация (Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ), 1994);

• Европа Кеңесінің Конвенциясы «Адам құқығы және биомедицина туралы» (1997);

• Адам геномы және адам құқығы туралы жалпыға ортақ декларация (ЮНЕСКО, 1997);

• Адамның биологиялық материалдарын зерттеулерге қолдануға Европа Кеңесінің ұсынымдары (2006).

«Биомедициналық этиканың принциптері» Т. Бичамп және Дж. Чилдрес

• Автономия. Науқас өз денсаулығына, дертінің еміне, басқа да араласуларда өздігінен шешім қабылдау құқығына ие. Дәрігер пациенттің шешімін сыйлауға міндетті.
• «Зиян келтірме» принципі - лат. primum non nocere. Қызметтік құқық бұзушылықты болдырмау принципі. Бұл дәрігер мен медицина қызметкеріне басқаларды қауіп қатерден сақтау, өзінің компетенттілігінің шегінде ауырсыну мен қайғыны басуға міндеттейді.
• Қайрымдылық принципі – «қайырылымдылық жасау» деген мағынаны білдіреді. Оның құрамына қайғыдағы адамдарға мейірімділікпен қарау.
• Әділеттілік принципіне адамзат теңдігіне сыйластық, жетіспейтін заттарды тең бөлу жатады.
• Шынайылық принципі (науқасқа шындықты айту). Науқас пен медициналық орталық арасында ашық қарым қатынас пен медицина орталығының өз міндеттерін орындаудың негізін қалайды.

Дәрігерлік қателіктер

• Қазіргі уақытта дәрігерлік қателіктердің (әңгіме қылмыстық немқұрайдылық немесе өзге де қылмыстық жазаланатын теріс қылықтар туралы болып отырған жоқ) басым көпшілігінің негізінде мынадай себептер жатыр:
• заманауи медициналық ғылымның жетілдірілмегендігі;
• жұмыстың объективті жағдайлары;
• маман біліктілігінің жеткіліксіздігі немесе оның өз бідлімін пайдалануға қабілетсіздігі;
• дәрігердің әрекетсіздігі (оны ниет қылған жағдайда, мұның алдындағы үш позицияға сілтеме жасай отырып, түсіндіруге болады)