- Берілген динамикалық қатар негізінде:
- ауруға шалдығу үрдісін көрсететін сызықты тренд теңдеуін құрастыру;
- динамикалық қатардың түзетілген деңгейі бойынша сызбаға теориялық қисық тұрғызу және жалпы ауруға шалдығу үрдісінің сипаты туралы қорытынды жасау;
- сенімділік ықтималдығы 95% болатын 2018 жылы желді оспамен ауыратындардың болжамын анықтау керек.
| | | | | | | | | | | | - 10 мың тұрғынға шаққанда желді оспамен ауыру
| | | | | | | | | | | Шешуі. Шешуі (жалгасы). - Шешуі (жалгасы).
- Сызықты тренд теңдеуінің коэффициенттерін анықтау:
- Сызықтық тренд теңдеуі:
2) Бұл теңдеуге «t» мәндерін қою арқылы (уt*) түзетілген деңгейлер анықталады. - 2) Бұл теңдеуге «t» мәндерін қою арқылы (уt*) түзетілген деңгейлер анықталады.
- 1 мысал. Шешуі (жалгасы).
Cызбада динамикалық қатардың деңгейі бойынша түзетілген теориялық қисық сызықты құрайық. - Cызбада динамикалық қатардың деңгейі бойынша түзетілген теориялық қисық сызықты құрайық.
- Қорытынды: 10 жыл ішіндегі алынған мәліметтер негізінде осы аймақтағы желді оспамен ауруға шалдығу үрдісінің артқандығы туралы қорытынды жасауға болады.
- 1 мысал. Шешуі (жалгасы).
3) 2018 жылы болжам 95% сенім ықтималдығы құрастыру. - 3) 2018 жылы болжам 95% сенім ықтималдығы құрастыру.
- 3.1) Мәні анықтау
- 1 мысал. Шешуі (жалгасы).
t=11 уақытында динамикалық қатардың деңгейінің болжамған мәнінің нүктелік бағасын есептеу: - t=11 уақытында динамикалық қатардың деңгейінің болжамған мәнінің нүктелік бағасын есептеу:
- Кестеден сенімділік коэффициенті табу: t (0,05; 8)= 2,31
- Болжанатын аралықтын шекараларын формула бойынша анықтау:
- Қорытынды: 95% ықтималдықпен, 2018 жылы осы аймақтығы желді оспамен науқастану 10000 мың адамға шаққанда 5,01-ден кем емес және 10,41 адамнан артық болады деп айтуға болады.
- 1 мысал. Шешуі (жалгасы).
Стьюдент t-белгісінің критикалық мәндерінің кестесі - Eркіндік дәрежесінің саны
Дәріс жоспары: - Динамикалық қатардың түрлері.
- Тренд түсінігі. Динамикалық қатарларды теңестіру әдістері.
- Динамикалық қатарларды болжау.
- Динамикалық қатардың көрсеткіштері.
- Құбылыстың уақыт ішіндегі дамуының жылдамдығын және жітілігін талдау деңгейлерді өзара салыстыру нәтижесінде алынатын статистикалық көрсеткіштер арқылы іске асады.
Мұндай көрсеткіштерге жататындар: - Мұндай көрсеткіштерге жататындар:
- абсолюттік өсу;
- өсудің шапшаңдығы;
- бір пайыз өсудің абсолюттік мәні және т.б.
- Осы бойынша салыстыратын деңгейді есептік, ал салыстыру жүргізілетін деңгейді – базистік деп атау қабылданған.
- Динамикалық қатардың көрсеткіштері
Тұрақты базалық (базистік) динамикалық көрсеткіштер базалық деңгей жататын кезеңнен i-інші кезеңге дейінгі деңгейдегі барлық өзгерістердің соңғы нәтижелерін сипаттайды. - Тұрақты базалық (базистік) динамикалық көрсеткіштер базалық деңгей жататын кезеңнен i-інші кезеңге дейінгі деңгейдегі барлық өзгерістердің соңғы нәтижелерін сипаттайды.
- Айнымалы базалық (тізбекті) динамикалық көрсеткіштер денгей өзгерісінін шектеулі зерттелетін уақыт аралығында жітілігін кезеңнен кезеңге дейін сипаттайды.
- Динамикалық қатардың көрсеткіштері
Абсолютті өсу (Δi) – динамикалық қатардың екі деңгейінің айырмашылығы ретінде анықталынатын көрсеткіш. Ол қатардың берілген деңгейі салыстыру үшін база ретінде қабылданған деңгейден қаншалықты артық немесе кем екенін көрсетеді: - Абсолютті өсу (Δi) – динамикалық қатардың екі деңгейінің айырмашылығы ретінде анықталынатын көрсеткіш. Ол қатардың берілген деңгейі салыстыру үшін база ретінде қабылданған деңгейден қаншалықты артық немесе кем екенін көрсетеді:
- мұндағы - абсолюттік базистік өсу; уi – салыстырмалы кезеңнің деңгейі, у0 – базистік кезеңнің деңгейі.
- Айнымалы базамен салыстырғанда абсолюттік өсу
- тең болады,
- мұндағы уi-1 – тікелей алдыңғы кезеңнің деңгейі.
- Динамикалық қатардың көрсеткіштері
Абсолютті өсу (Δi) - Динамикалық қатардың көрсеткіштері
Достарыңызбен бөлісу: |
