Биостатистика



бет5/6
Дата13.01.2023
өлшемі2,7 Mb.
#61204
1   2   3   4   5   6

1 мысал.

  • Берілген динамикалық қатар негізінде:
  • ауруға шалдығу үрдісін көрсететін сызықты тренд теңдеуін құрастыру;
  • динамикалық қатардың түзетілген деңгейі бойынша сызбаға теориялық қисық тұрғызу және жалпы ауруға шалдығу үрдісінің сипаты туралы қорытынды жасау;
  • сенімділік ықтималдығы 95% болатын 2018 жылы желді оспамен ауыратындардың болжамын анықтау керек.
  • Жыл
  • 2008
  • 2009
  • 2010
  • 2011
  • 2012
  • 2013
  • 2014
  • 2015
  • 2016
  • 2017
  • 10 мың тұрғынға шаққанда желді оспамен ауыру
  • 3,5
  • 4,9
  • 3,6
  • 5,7
  • 6,5
  • 5,5
  • 8,1
  • 7,2
  • 5,0
  • 7,3

Шешуі.

  • Шешуі.
  • Есептеу кестесін құру
  • Жыл
  • Кезең (k)
  • Көрсеткіші (уi )
  • Кезең (ti)
  • уiti
  • t2
  • 2008
  • 1
  • 3,5
  • -9
  • -31,5
  • 81
  • 2009
  • 2
  • 4,9
  • -7
  • -34,3
  • 49
  • 2010
  • 3
  • 3,6
  • -5
  • -18
  • 25
  • 2011
  • 4
  • 5,7
  • -3
  • -17,1
  • 9
  • 2012
  • 5
  • 6,5
  • -1
  • -6,5
  • 1
  • 2013
  • 6
  • 5,5
  • 1
  • 5,5
  • 1
  • 2014
  • 7
  • 8,1
  • 3
  • 24,3
  • 9
  • 2015
  • 8
  • 7,2
  • 5
  • 36
  • 25
  • 2016
  • 9
  • 5,0
  • 7
  • 35
  • 47
  • 2017
  • 10
  • 7,3
  • 9
  • 65,7
  • 81
  • Қосындысы
  • 57,3
  • 0
  • 59,1
  • 330
  • 1 мысал.

Шешуі (жалгасы).

  • Шешуі (жалгасы).
  • Сызықты тренд теңдеуінің коэффициенттерін анықтау:
  • Сызықтық тренд теңдеуі:
  • 1 мысал.

2) Бұл теңдеуге «t» мәндерін қою арқылы (уt*) түзетілген деңгейлер анықталады.

  • 2) Бұл теңдеуге «t» мәндерін қою арқылы (уt*) түзетілген деңгейлер анықталады.
  • 1 мысал. Шешуі (жалгасы).
  • Жыл
  • Кезең (k)
  • Көрсеткіші (уi )
  • Кезең (ti)
  • уiti
  • t2
  • уt*
  • 2008
  • 1
  • 3,5
  • -9
  • -31,5
  • 81
  • 4,11
  • 2009
  • 2
  • 4,9
  • -7
  • -34,3
  • 49
  • 4,47
  • 2010
  • 3
  • 3,6
  • -5
  • -18
  • 25
  • 4,83
  • 2011
  • 4
  • 5,7
  • -3
  • -17,1
  • 9
  • 5,19
  • 2012
  • 5
  • 6,5
  • -1
  • -6,5
  • 1
  • 5,55
  • 2013
  • 6
  • 5,5
  • 1
  • 5,5
  • 1
  • 5,91
  • 2014
  • 7
  • 8,1
  • 3
  • 24,3
  • 9
  • 6,27
  • 2015
  • 8
  • 7,2
  • 5
  • 36
  • 25
  • 6,63
  • 2016
  • 9
  • 5,0
  • 7
  • 35
  • 47
  • 6,99
  • 2017
  • 10
  • 7,3
  • 9
  • 65,7
  • 81
  • 7,35
  • Қосын-дысы
  • 57,3
  • 0
  • 59,1
  • 330
  • 57, 3

Cызбада динамикалық қатардың деңгейі бойынша түзетілген теориялық қисық сызықты құрайық.

  • Cызбада динамикалық қатардың деңгейі бойынша түзетілген теориялық қисық сызықты құрайық.
  • Қорытынды: 10 жыл ішіндегі алынған мәліметтер негізінде осы аймақтағы желді оспамен ауруға шалдығу үрдісінің артқандығы туралы қорытынды жасауға болады.
  • 1 мысал. Шешуі (жалгасы).

3) 2018 жылы болжам 95% сенім ықтималдығы құрастыру.

  • 3) 2018 жылы болжам 95% сенім ықтималдығы құрастыру.
  • 3.1) Мәні анықтау
  • Жыл
  • Кезең (k)
  • Көрсеткіші (уi )
  • Кезең (ti)
  • уiti
  • t2
  • у*t
  • 2008
  • 1
  • 3,5
  • -9
  • -31,5
  • 81
  • 4,11
  • -0,61
  • 0,37
  • 2009
  • 2
  • 4,9
  • -7
  • -34,3
  • 49
  • 4,47
  • 0,43
  • 0,18
  • 2010
  • 3
  • 3,6
  • -5
  • -18
  • 25
  • 4,83
  • -1,23
  • 1,51
  • 2011
  • 4
  • 5,7
  • -3
  • -17,1
  • 9
  • 5,19
  • 0,51
  • 0,26
  • 2012
  • 5
  • 6,5
  • -1
  • -6,5
  • 1
  • 5,55
  • 0,95
  • 0,90
  • 2013
  • 6
  • 5,5
  • 1
  • 5,5
  • 1
  • 5,91
  • -0,41
  • 0,17
  • 2014
  • 7
  • 8,1
  • 3
  • 24,3
  • 9
  • 6,27
  • 1,83
  • 3,35
  • 2015
  • 8
  • 7,2
  • 5
  • 36
  • 25
  • 6,63
  • 0,57
  • 0,32
  • 2016
  • 9
  • 5,0
  • 7
  • 35
  • 47
  • 6,99
  • -1,99
  • 3,96
  • 2017
  • 10
  • 7,3
  • 9
  • 65,7
  • 81
  • 7,35
  • -0,05
  • 0,00
  • Қосын-дысы
  • 57,3
  • 0
  • 59,1
  • 330
  • 57, 3
  • 11,04
  • 1 мысал. Шешуі (жалгасы).

t=11 уақытында динамикалық қатардың деңгейінің болжамған мәнінің нүктелік бағасын есептеу:

  • t=11 уақытында динамикалық қатардың деңгейінің болжамған мәнінің нүктелік бағасын есептеу:
  • Кестеден сенімділік коэффициенті табу: t (0,05; 8)= 2,31
  • Болжанатын аралықтын шекараларын формула бойынша анықтау:
  • Қорытынды: 95% ықтималдықпен, 2018 жылы осы аймақтығы желді оспамен науқастану 10000 мың адамға шаққанда 5,01-ден кем емес және 10,41 адамнан артық болады деп айтуға болады.
  • 1 мысал. Шешуі (жалгасы).

Стьюдент t-белгісінің критикалық мәндерінің кестесі

  • Eркіндік дәрежесінің саны
  • Маңыздылық деңгейі, р

Дәріс жоспары:

  • Динамикалық қатардың түрлері.
  • Тренд түсінігі. Динамикалық қатарларды теңестіру әдістері.
  • Динамикалық қатарларды болжау.
  • Динамикалық қатардың көрсеткіштері.

Динамикалық қатардың көрсеткіштері

  • Құбылыстың уақыт ішіндегі дамуының жылдамдығын және жітілігін талдау деңгейлерді өзара салыстыру нәтижесінде алынатын статистикалық көрсеткіштер арқылы іске асады.

Мұндай көрсеткіштерге жататындар:

  • Мұндай көрсеткіштерге жататындар:
  • абсолюттік өсу;
  • өсудің шапшаңдығы;
  • бір пайыз өсудің абсолюттік мәні және т.б.
  • Осы бойынша салыстыратын деңгейді есептік, ал салыстыру жүргізілетін деңгейді – базистік деп атау қабылданған.
  • Динамикалық қатардың көрсеткіштері

Тұрақты базалық (базистік) динамикалық көрсеткіштер базалық деңгей жататын кезеңнен i-інші кезеңге дейінгі деңгейдегі барлық өзгерістердің соңғы нәтижелерін сипаттайды.

  • Тұрақты базалық (базистік) динамикалық көрсеткіштер базалық деңгей жататын кезеңнен i-інші кезеңге дейінгі деңгейдегі барлық өзгерістердің соңғы нәтижелерін сипаттайды.
  • Айнымалы базалық (тізбекті) динамикалық көрсеткіштер денгей өзгерісінін шектеулі зерттелетін уақыт аралығында жітілігін кезеңнен кезеңге дейін сипаттайды.
  • Базистік
  • Тізбекті
  • Динамикалық қатардың көрсеткіштері

Абсолютті өсу (Δi) – динамикалық қатардың екі деңгейінің айырмашылығы ретінде анықталынатын көрсеткіш. Ол қатардың берілген деңгейі салыстыру үшін база ретінде қабылданған деңгейден қаншалықты артық немесе кем екенін көрсетеді:

  • Абсолютті өсу (Δi) – динамикалық қатардың екі деңгейінің айырмашылығы ретінде анықталынатын көрсеткіш. Ол қатардың берілген деңгейі салыстыру үшін база ретінде қабылданған деңгейден қаншалықты артық немесе кем екенін көрсетеді:
  • мұндағы - абсолюттік базистік өсу; уi – салыстырмалы кезеңнің деңгейі, у0 – базистік кезеңнің деңгейі.
  • Айнымалы базамен салыстырғанда абсолюттік өсу
  • тең болады,
  • мұндағы уi-1 – тікелей алдыңғы кезеңнің деңгейі.
  • Динамикалық қатардың көрсеткіштері

Абсолютті өсу (Δi)

  • Абсолютті өсу (Δi)
  • Жыл
  • Көрсеткіші (уi )
  • (2008 жылдың базасы)
  • 2008
  • 3,5
  • -
  • -
  • 2009
  • 4,9
  • 4,9-3,5=1,4
  • 4,9-3,5=1,4
  • 2010
  • 3,6
  • 3,6-3,5=0,1
  • 3,6-4,9=-1,3
  • 2011
  • 5,7
  • 5,7-3,5=2,2
  • 5,7-3,6=2,1
  • 2012
  • 6,5
  • 6,5-3,5=3
  • 6,5-5,7=0,8
  • 2013
  • 5,5
  • 5,5-3,5=2
  • 5,5-6,5=-1
  • 2014
  • 8,1
  • 8,1-3,5=4,6
  • 8,1-5,5=2,6
  • 2015
  • 7,2
  • 7,2-3,5=3,7
  • 7,2-8,1=-0,9
  • 2016
  • 5,0
  • 5,0-3,5=1,5
  • 5,0-7,2=-2,2
  • 2017
  • 7,3
  • 7,3-3,5=3,8
  • 7,3-5,0=2,3
  • Динамикалық қатардың көрсеткіштері


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет