КЫРГЫЗ ТИЛИ
110
3-ТАПШЫРМА.
Төмөнкү сөздөрдү антонимдери менен
туташтыргыла
азуу
– тоонун этеги
тоонун чокусу – жука
ула-
– начар
калың
– жерге тийген
сонун
– жалпайып
көккө тийген –
кашка тиш
каркайып
– үз-
4-ТАПШЫРМА.
Тоо кыркалары жөнүндө жаңы маалыматты
белгилеп окугула
Кыргызстандын жаратылышы абдан кооз жана кайталангыс. Кыргыз-
стандын аймагында сексен сегиз тоо кыркасы бар! Анын ичинен сексен
жетиси Тянь-Шанга тиешелүү. Тянь-Шань деген аталыш «асман тиреген
тоо»,
башкача айтканда, Теңир-Тоо дегенди билдирет. Тянь-Шань өтө
бийик жана кооз болгондуктан, кыргыздар аны эзелтеден Теңир-Тоо
деп аташкан. Теңир-Тоо – бийик тоо. Анын кыркаларынын чокуларында
түбөлүк мөңгүлөр жатат.
Кыргызстан – асман тиреген тоолордун жана гүлдөгөн өрөөндөрдүн
өлкөсү.
5-ТАПШЫРМА.
Суроолорго жооп бергиле
1. Кыргызстандын аймагында канча тоо кыркалары бар?
2. Эмне үчүн Кыргызстан «асман тиреген тоолордун» жана гүлдөгөн
өрөөндөрдүн өлкөсү деп аталат?
3. Теңир-Тоо деген эмнени билдирет?
4. Аны кандай элестеттиңер? Тоолорду сүрөттөп бергиле.
111
4
КЫРГЫЗ ТООЛОРУ
Төмөндө окуу үчүн сунушталган ырдын текстинде этиштер негизги
жана кош мамиледе кездешет. Бул жөнүндө эмне билесиңер?
Этиштин негизги мамилеси
Этиштин кош мамилеси
(Эки жактан тең болгон кыймыл-аракет)
Эмне кылды? Эмне кылып жатат? Эмне кылат? Ким /эмне (биргеликте) эмне кылды / эмне
кылып жатат / эмне кылат?
Азыр менин апам сүйлөйт.
Азыр менин апам телефондон сүйлө
шөт.
Мен сүйлөм түздүм.
Мен сага сүйлөм түз
үштүм (жардамдаштым).
Иним ырдады.
Иним классташы менен ырда
шты.
Чоң энем курак курады.
Мен
чоң энеме курак кураштым.
Таякем үзүлгөн жипти улады.
Бир тоо башка бир тоого ула
шып турат.
Каздар жолдон чубап өтүшөт.
Балдар бири-бирине чуба
шып, жолдон өтүштү.
Достарыңызбен бөлісу: