Бүркіт ағА-80 жаста орта мектепте окылатын 20-дан аса пәннің ішіндегі ең ма
жүктеу/скачать 6,69 Mb. Pdf көрінісі
|
matem fizika
- Бұл бет үшін навигация:
- К е р е к т і қ үр ал дар
- Т а п сы р м а
- Ж үм ы сты ң оры ндалу реті
| зертханалык жұмыстар
Т.АЙБЕКОВА, С.Сейфуллин атындагы гимназияның мүғалімі Газ зақдары н зе р т т е у Л -н ү с қ а . К е р е к т і қ үр ал дар : Бір жағы тү й ы к (бекі- тілген) шыны түтікш е, шыныдан жасалған екі цилиндр тәріздес ыдыстар, барометр, сызгыш, термометр. Т а п сы р м а: Газдың көлемі, кысымы және тсмпературасы арасындағы байланысты э кс перимент аркылы зерттеу. 'Геориялык бөлімі: Газ тәріздес заттардың негізгі касиетгері: ш ексіз ұлғаюы, ьщыс кабы- рғаларына кысым түсіруі және кысымның тем- пературасымен ыдыс көлеміне тәуелділігі бо лып табылатындығы. Газ тәріздес заттардын касиеттерін М К Т түсіндіреді. Газдар туралы айтканда оны н хаосты козғалы стағы , өзара әсерлесетін жэне ыдыс кабырғаларымен со- қтығысатын молекулалар жиынтыгы екендігін, соқты ғы суы кезінде механика зандары мен М К Т -н ы байланыстыратын заттар екенд ігін, кысым Р, колем V, масса т, температура Т және газдын нолдік массасы М арасындағы байланысты көрсететіндігін есте сактау керек: P V = ^ - R T (1) М Бүл тендеу газ к ү й ін ің тендеуі деп аталады. Егер тәжірибе кезінде газдың түракты мөлше- рін { m=const ) алсак, онда тендеу мына түрге кошеді: p V - = cons (2) (2) тендеуді ауаның қасиеттерін сипаттау үш ін колданып, ауа толған ыдыстын темпера- турасын, кысымын және колемін озгерте оты рып тексереді: Ж үм ы сты ң оры ндалу реті: І.Ы сты к су күйылған ыдыстағы Т, темпе- ратураны өлшеу керек. Ү зы н д ы ғы / ш ыны түтікш ені алып, жабык ұшымен ыстык суы бар ыдыска батыру керек. Т ү т ікш е жылығанда оны ң іш індегі ауанын температурасы ыдыс ішіндегі Т, температураға тенеледі. Т үтікш е н ің аш ык үшын ж іб і бар тығынмен жауып, суы к суы бар ыдысқа тығыны бар жағымен төмен каратып батыру керек. Су ішінде жібінен тар тып тығынды шығарып алу керек. 2.С уы қ судың Т, температурасын олшеу ке рек. Түтікш едегі ауанын температурасы суы к судын Т , температурасына теңелгендегі ауа деңгейінің ұзындығы - / 3.Ауа денгейінің / б и іктігі және S көлденең кимасының ауданы аркылы газдын V көлемін табуға болады. Бірінш і және екінш і күйдегі V! және V 2 газ көлемдерінің мәндерін есептеп табу керек. Д.Барометрдін көрсетуі бойынш а б ір ін ш і күйдегі ауаның Р, кысымын табу керек. Е кінш і күйдегі түтікшедегІ газдын Р, қысымы мына дай болады: Р2—P ^ g h , мүндағы к г /м 3- судын тығыздығы, g- еркін түсу үдеуі, һ- ьщы- стағы судын бетінен түтікшедегі судын бетіне дейінгі б и іктік. б .Қ а т е л ік ш екарал ары н а н ы кта у ж ә н е корытындылар жасау керек. P V P V Г Г 1 _ Г 2 У 2 тендеуі орындала ма, есептеп 1 \ 1 2 корытынды жасау керек (өлшеу кателіктері- н ін шекаралары деңгейінде). К о с ы м ш а тапсы рм а беру а р кы л ы сол ауанын үш інш і олшемін V , көлемді, Т 3бөлме тем пературасы нда ж әне' Р : атм осф ералы к кысым арқылы олшеу әдісін ойлап табу ке- P V рек. -4 ^ - аркылы орнектеп осы әдісті іске асы- ру керек. Ж ұмыс жасалып, есептеліп болған соң, осы қарастырған такырыпка байланысты бакылау сүрактарын беру керек. жүктеу/скачать 6,69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|