Математикалык үзіліс. Окушылар рет-ретімен 1 -ден 30 -ға дейінгі
сандарды санап шығады. Бірак сандарды олар
атағанда 3-ке еселік сандарды айтпайды.
Мысалы: 1 окушы 1 десе, 2 оқушы 2 дейді,
ал үшінші окушы
үш деп айтпайды, онын
орнына "еселік" деген созді айтады. Осылай
жаңылмай 30- ға дейінгі сандарды атап шығу
керек.
Щ -бөлім. "Ғажайып төрттік" Қай окушынын балы жоғары сол окушы 4
такырыпгың біреуіндегі сұрақты тандайды. Ал
жауап бере алмаса, қарсылас ойыншыға жол
беріледі. Қарсылас дегенде ең бірінші белгіні
котерген окушы жауап береді.
Сандар сырына
саяхат
20 30 40 50 Теориялық кіріспе
20 30 40 50 Ол кім? (математиктер)
20 30 40 50 «.азақтың байырғы есептері
20
30
40
50
І.Саңдар сырына саяхат. 20 балл. Ж еті ырыс. Адамнын ақыл- ойы мен сана- сезімі, ден-
саулык, ак жаулык, бала, коніл, жер, ит.
30 балл. Ж еті жарғы. Т ә у к е хан тү сы н д ағы ж а зы л ға н ә д ет-
кұкыктық заң. Онда жер дауы, мал дауы, жан
дауы, жесір дауы, кұн дауы, мүлік дауы, билік
дауы.
40 балл. Жеті ата. 1.Әке 2.Бала З.Немере 4.Ш обере 5.Ш опшек
б.Немене 7,Туажат
2.Теориялык кіріспе. 20 балл.Ата-бабаларымыз ертеден келе жат-
кан әдет бойынш а бір нәрсенің ұзындығын
немесе қалындығын әлшегенде кандай олшем-
дерді пайдаланған? (түсіндір)
30 балл. Математика калай пайда болды ?
40 балл. Пифагор теоремасы,
50 балл. Сандардын болінгіштігі.
3. Ол кім? 20 балл XVIII ғасырдын соңында Германияда бір са-
бакта мұғалім оқуш ы лары на: " 1-ден 100-ге
дейінгі сандардын косындысын табудьГ'тапсы-
рыпты. Окушылардын біреуі: "ізделінді косын
ды 5050-ге тен"-деп жауап беріпті.
(Карл Гаусс)
30 балл Ресейді екінші Отаны еткен, ошпес данкка
не болган данышпан галым. Ол Ш вейцария-
нын Базель каласында туган, сонда гимназия-
ны бітірген. Ол 1727-1740 ж эне 1766-1783 жыл
дары Ресей Гылымдар академиясында кызмет
істеген. Математика да онын атымен атала-
тын теоремасьі, формуласы, тендеуі, функ-ци-
ясы , саны , бұры ш ы , к о б ей тк іш і т.с.с жиі
к е зд е с ед і. Т ұ н ғы ш рет Р есей д ін , ғы лы м и
тұрғыдан тиянакталған географиялы к карта-
сын да ол жасаған. Ол 1783 жылы 17 кыркүй-
екте Петербургте кайтыс болган, сонда жер-
ленген. Ол кім ? (Леонард Эйлер)
40 балл. Ол 1850 жылы 15 кантарда генерал
В.В.Корвин-Круковскийдін семьясьтнда Мос-
квада туды. Әкесі кызына недәуір тиянакты
білім әпергісі келді, бүл үшін озат мұғалім-
дердін бірі-Иосиф Игнатевич Малевичті жал-
дап алды. Ол сабакка зерек және ұкыпты бо
лып шыкты, бірак алгашкы кезде арифмети-
кага онша бой үра коймады. Тек торт жылдан
кейін 13 жасар шәкірт кыз шенбер ұзындыгы-
нын диаметрге катынасын тапканда гана озінін
м атем атикалы к кабілеттілігін корсетті. Ол
атақ ты Э й л ер мен Л а гр а н ж д ы н б астаган
жүмыстарын аяктады, математикада Кошидын
идеяларын тиянактады. Ол ғылым мен әдеби-
ет кайраткері болумен катар, әйел теңдігі үшін
болган күрестің тарихында да ерекш е орын
алатын адам. Ол кім?
(Софья Ковалевская)
