Бухгалтерлік
жүктеу/скачать 4,01 Mb.
|
Бухгалтерлік есеп лекция
- Бұл бет үшін навигация:
- Қайталау үшін сұрақтар
- 16. Айналымдарды есептеу және шоттар бойынша қалдықтарды есептеп шығару
- 17. Синтетикалық шоттардағы жазулардың дұрыстығын бақылау және қорытынды баланс құрастыру
- 20 ж. қаңтар айының айналым ведомосы
Бесінші операция: еңбекақы есептелгеннен соң, оны берген кезге дейін өздерінің жұмысшылары алдында кәсіпорынның қарызы пай- да болады. Ол № 3350 «Еңбекақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешек» шоты кредиті және № 8010 «Негізгі өндіріс» шотының дебеті бойынша бейнеленеді, өйткені еңбекақы өнім өндірудегі шығындардың элементі болып табылады. 8010 «Негізгі өндіріс» 3350 «Еңбекақы төлеу бойынша қысқа мерзімді берешек»
Алтыншы операция: кәсіпорынның қызметкерлеріне еңбекақы есептей отырып, біз оның белгілі бір бөлігін салық ретінде кейін бюджетке аудару үшін ұстаймыз (бермейміз). Еңбекақыдан салық ұсталған кезде кәсіпорынның сол көлемде бюджеттің алдында қарызы пайда болады. Бұл қарыз № 3120 «Жеке табыс салығы» пассивті шотының кредиті бойынша бейнеленеді. 3120 «Жеке табыс салығы» 3350 «Еңбекақы бойынша қысқа мерзімді берешек»
Жетінші операция: бұл операция бойынша бұрын алынған мате- риалдар үшін жеткізушіге қарыз төленеді (жабылады): 1040 «Ағымдағы банктік шоттағы 3310 «Жеткізушілер мен теңгемен ақша қаражаты» мердігерлерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек»
Сегізінші операция: өндірістен (№ 8010 шот) қоймаға (№ 1320 «Дайын өнім» активті шоты) бір ай ішінде өндірілген дайын өнім берілді. 8010 «Негізгі өндіріс» 1320 «Дайын өнім»
Тоғызыншы операция: бұл операция бойынша екі активті № 1320 және № 7010 «Өткізілген өнімнің және көрсетілген қызметтердің өзіндік құны» шоты байланысады. Құралдардың № 1320 шотта кемуі және № 7010 шотта көбеюі бейнеленеді. 1320 «Дайын өнім» 7010 «Өткізілген өнімнің өзіндік құны»
Оныншы операция: бұл операция өзінің мазмұны бойынша біріншісіне ұқсас келеді. Корреспонденциядан соң № 1310 мен № 3310 шоттар төмендегіше бейнеленеді: 1310 «Материалдар» 3310 «Жеткізушілер мен мердігерлерге қысқа мерзімді кредиторлық берешек»
Он бірінші операция: бұл операция бойынша № 1040 активті шот- та құралдардың кемеуі және № 3010 «Қысқа мерзімді банктік қарыз» пассивті шотында қарыздың төленуі (жабылуы) бейнеленеді. 1040 «Ағымдағы банктік шоттағы 3010 «Қысқа мерзімді банктік теңгемен ақша қаражаты» қарыз»
Қайталау үшін сұрақтар:Қай синтетикалық шоттарға аналитикалық есептің шоттарын ашу қажет? Баланстың «Аяқталмаған өндіріс» бабының негізінде қандай шот ашамыз? 1—11 операциялар шаруашылық операциялардың қай типтеріне жатады? 16. Айналымдарды есептеу және шоттар бойынша қалдықтарды есептеп шығаруДебет пен кредит бойынша айналымдарды есептеп, шоттардағы қалдықтарды шығарамыз. Дебет пен кредит бойынша айналымдар, бұл — шоттардың дебет пен кредитіне сәйкес бейнеленген шаруашылық операциялар бой- ынша жиынтық сома. Активті шоттардың соңғы сальдосы төмендегі формула бойын- ша есептеледі: с д к Са = Сб + А — А , с
Сб — бастапқы сальдо; Ад — дебет бойынша айналым; Ак — кредит бойынша айналым. Пассивті шоттардың соңғы сальдосы төмендегі формула бойын- ша есептеледі: Спс = Сб + Ак — Ад, бұл жерде: Спс — пассивті шоттың соңғы сальдосы. Есептеріңізді тексеріп алыңыздар: айналымдар мен соңғы саль- доларды есептеулерден кейін шоттар төмендегіше түрде болуы тиіс: 1010 1040 1310
1320 3010 3120
3310 3350
7010 8010
№ 2410 «Негізгі құралдар», № 2420 «Негізгі құралдардың тозуы», № 5010 «Жарияланған капитал», № 5430 «Өткен жылдардағы пайда (залал)» шоттарының соңғы сальдолары бастапқы қалдықтарға тең болады. Қайталау үшін сұрақтар:Активті шотта кредиттік қалдық болуы мүмкін бе? Егер жоқ болса, онда неге? Пассивті шотта дебеттік қалдық болуы мүмкін бе? Егер жоқ болса, онда неге? Активті шотта соңғы сальдоны қалай есептеп шығардыңыз? Сол процедураны жазып көрсетіңіз. Пассивті шотта соңғы сальдоны қалай есептеп шығардыңыз? Сол процедураны жазып көрсетіңіз. 17. Синтетикалық шоттардағы жазулардың дұрыстығын бақылау және қорытынды баланс құрастыруБалансты құрастыру мен шоттардағы жазулардың дұрыстығын бақылау үшін бухгалтерлік есепте айналым ведомосын пайдаланады. Айналым ведомосының ерекшелігі — бағаналардың үш жұбының әрқайсысының дебет пен кредит бойынша жиынтықтардың тепе- теңдігі. Егер шоттардың байланысында қателік жіберілсе, онда ол жағдайда әдеттегіше дебет пен кредит бойынша айналымдардың жиынтығының тепе-теңдігі бұзылады. Синтетикалық шоттар бойынша айналым ведомосын құрыңыз, ал одан соң төменде көрсетілген айналым ведомосымен салыстыра отырып, өзіңізді тексеріңіз. 20 ж. қаңтар айының айналым ведомосы
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||