Булумбаев Олжас Рахматулаұлы, аға оқытушы, саясаттану магистрі Берілген оқу жұмыс бағдарламасында «Саясаттану, Әлеуметтану» пәні бойынша оқу-әдістемелік материалдар, бақылау түрлері, дәріс тезистері, сабақ


Ұсынылған әдебиеттер тізімі: 7,12,16,19,23,38,54,62,83,88



Pdf көрінісі
бет24/75
Дата19.04.2023
өлшемі1,65 Mb.
#84440
түріСабақ
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   75
Ұсынылған әдебиеттер тізімі: 7,12,16,19,23,38,54,62,83,88. 
 
Тақырып 
№ 
15. 
Әлеуметтік 
өзгерістер: 
жаңа 
әлеуметтанулық пікір-таластар. 
Дәріс тезистері: 
Әлеуметтік өзгеріс.
Әлеуметтік өзгерістер - кейбір уақыт 
бойы әлеуметтік жүйелердің ішінде және олардың арасындағы 
өзара қарым-қатынаста немесе жалпы қоғамда болып жатқан 
өзгерістер. Әлеуметтік өзгерістердің төрт түрі бар: құрылымдық, 
процессуалдық, 
функционалдық 
және 
рухани 
саладағы 
өзгерістер.
Түсініктің өзі жылжу фактісін, сөздің кең 
мағынасындағы өзгерістерді белгілейді. Әлеуметтік өзгерістер 
тұлғааралық қатынастар деңгейінде, сондай-ақ ұйымдар мен 
институттар, шағын және үлкен әлеуметтік топтар деңгейінде, 
жергілікті, әлеуметтік және жаһандық деңгейлерде орын алады. 
Әлеуметтану әлеуметтік өзгерістердің әртүрлі түрлерін 
талдайды: эволюциялық және революциялық, қысқа мерзімді 
және ұзақ мерзімді, ұйымдастырылған және стихиялық, зорлық-
зомбылық және ерікті, саналы және танылмаған, сондай-ақ 
индивид, топ, ұйым, институт, қоғам және т. б. деңгейіндегі 
өзгерістер. 
Әлеуметтік 
өзгерістердің 
көптеген 
макросоциологиялық теорияларының арасында үш топ бөлінеді: 
әлеуметтік - мәдени (әлеуметтік-мәдени саладағы өзгерістер-
дүниетаным, дін, құндылықтар жүйесі, әлеуметтік топтардың 
менталитетісі, қоғамдар мен дәуірлер), индустриялық - 
технологиялық (әлеуметтік өзгерістерді материалдық өндіріс 
технологиясындағы өзгерістерден туындайтын өзгерістер ретінде 
түсіндіреді), әлеуметтік-экономикалық (экономикалық дамудағы 


43 
өзгерістер, дәлірек айтқанда өндірістік күштер мен өндірістік 
қатынастардың өзара іс-қимылы). 
Әлеуметтік 
өзгерістерді 
зерттеудің 
әлеуметтанулық 
перспективалары.
Әлеуметтік өзгерістерді зерделеудің негізгі 
әлеуметтік тәсілдерін төрт кең санатқа топтастыруға болады: 
эволюциялық 
көзқарас, 
циклдік, 
функционалдық 
және 
конфликтологиялық. 
Әлеуметтік өзгерістердің негізгі құрамдас бөліктері: 
құрылымдық әлеуметтік өзгерістер, процессиалды әлеуметтік 
өзгерістер, функционалдық әлеуметтік өзгерістер, мотивациялық 
әлеуметтік өзгерістер.
Гомогенизация 
және 
унификация.
Индивидтердің 
ұйымдасқан әлеуметтенуі арқылы қоғамды гомогенизациялау - 
қоғамның тұтастығы үшін ұқсас әлеуметтік сипаттамаларды 
дарыту.
Біріздендіру жаһандану санасын қалыптастыру, оның 
интеграциялық 
үрдістерімен 
әлемді 
әлеуметтік-мәдени 
әмбебаптандыру, жаңа технологияларды енгізу нәтижесінде 
әртүрлі қоғамдардың әлеуметтік модельдерін стереотиптеу 
процесі болып табылады, оларды игеру қажеттілігі социологияда 
ұлттық-жергілікті және әлеуметтік-өзіндік ерекшеліктен ішінара 
бас тартумен байланысты. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   75




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет