Қаттқыл магниттік дискідегі жинақтауыш (ағ. HDD – Hard Disk Drive) - бұл ең кӛп
тараған ілкен кӛлемді сақтау құрылғысы, онда ақпаратты тасымалдаулар дӛңгелек
алюминий пластиналар – платтерлер болып табылады, олардың екі беті де магниттік
матриалдың қабатынан тұрады. Ақпаратты – программалауды жғне деректерді тұрақты
сақтауға қолданылады. Дискеталарға секілді латтердің беті концентрлі сақиналы
жолдарға бӛлінген, ал жолдар – секторге. Оқу – жазу бастиегі, оны орнату
орналастырылған. Сонымен бірге платтердің бетінің қалыңдығы небары 1,1 мкм.
магниттік қабаты, жіріс жағдайыннда бастиекті кӛтеру жғне тісіру кезінде зақымдаудан
Платтер айналғанда оның істінде ауа қабаты пайда болады. Ол дискінің бетінің
ондаған Гбайтқа дейін немесе жіздеген Гбайт. Қазіргі моделдердің шпинделдерінің
айналу жылдамдығы минутына 5600 – 17200 айналым құрайды. Деректерді іздеудің
Бір жағы жұқа алюминий қабатымен қапталған, ол зақымдаудан лак қабатымен
қапталған. Екілік ақпарат ойықтардың (pits- ямки) жғне негізгі қабаттың кезектескен
CD сыйымдылығы 780 Мбайтқа дейін. Ақпарат дискіге заводта енгізіледі жғне
CD-ROM ӛлшемі кіші болғанымен ілкен ақпараттық сыйымдылыққа ие, бұл оларды
кӛренкі материалдарға бай анықтаманың жійелерде жғне оқу комплекстерінде
қолдануға мімкіндік береді; бір CD ӛлшемі шамамен дискета дай болғанымен,
ақпараттың кӛлемі жағынан осындай 500 дискеталарға тең.
Ақпаратта CD- дан оқу винчестер жылдамдығымен салыстыралықтай жоғары
жылдамдықта ӛтеді;
CD қарапайым жғне жұмыста ыңғайлы;
CD вирустарымен зақымдана алмайды;
CD-ROM – ға басқалай ақпаратты жою мімкін емес,
Магниттік дискілерге қарағанда, компакт-дискілер кӛптеген сақиналы жолды
болмайды, грампластикадағы сияқты бір спиральды жолы болады. Осыған байланысты,
дискі айналуының бұрыштық жылдамдығы тұрақты емес. Ол магниттік бастиектің
дискі центіріне қарай жылжу процессінде сызықтық азаяды.
CD-ROM-мен жұмыс жасау ішін компьютерге CD-ROM жинақтауышын (CD-
ROM Drive) қосу ішін керек, CD-ROM жинақтауыштарын кӛбіне CD-ROM ойнатқыш
немесе CD-ROM жргізуші деп атайды.
―0‖ жғне ―1‖ символдары жазылған CD аймақтары, CD-ROM жинақтаушы
жіберетін лазерлік шағылу коэффицентімен айрықшаланады.
Бұл айрықшылықтар фотоэлементпен ұсталынады, жғне жалпы сигнал нолдер мен
бірлердің сғйкес тізбегіне тірлендіріледі.
Кӛптеген CD-ROM жинақтауыштар ғдеттегі аудио CD–ларды ойната алады. Бұл
компьютер алдында жұмыс жасап отырған қолданушыға фондық режимде музика
тыңдауға мімкіндік береді. Жазуға арналған сыйымдылығы 650 – 700 Мбайт CD-R
(Recordable) жғне бірнеше рет жазуға болатын CD-RW бар.
Уақыт ӛте CD-ROM орнына цифрлік видио дискілер DVD келуі мімкін. Бұл
дискілердің ӛлшемі CD-мен бірге, бірақ 28 Гбайтқа дейін ӛзге деректер
сыйымдылығына ие, яғни кӛлемі жағынан 40 жғне одан да кӛп стандарт CD-ROM
ӛлшемдерін алмастырады. Қазір сыйымдылығы 48 Гбайт DVD бар. DVD дискілер бір,
екі жғне тӛрт қабатта болады, DVD жіргізу ішін DVD-ROM қажет.
Магнитті оптикалық компакт – дискілердегі жинақтауыштар
CD-MO (Compact Disk – Magneto Optical). CD-MO дискілерін жазу ішін бірнеше
қайтара қолдануға болады, бірақ олар дғстірлі CD-ROM диск жетектерінде оқылмайды.
Сыйымдылығы 128 Мбайттан 2,6 Гбайтқа дейін.
WARM жинақтауыш (Write And Read Many times), бірнеше қайтара жазуға жғне
оқуға мімкіндік береді.
WORM жинақтауыш (Write Once, Read Many times), бір рет жазуға жғне бірнеше
қайтара оқуға мімкіндік береді.
ZIP жинақтауыш сыйымдылығы 100 Мb-тан 2,2 Gb дейін дискілерге арналған.
Магниттік таспаларға жинақтауыштар (стримерлер) жғне ауыстырмалы дискідегі
жинақтауыштар. Стримерлер (ағ. tape streamer) – ілкен кӛлемді ақпараттың қорлық
кӛшірмесін алуға арналған құрылғы. Мұнда тасымалдаушы ретінде сыйымдылығы 1-2
Гбайт жғне одан ілкен магниттік таспасы бар кассеталар қолданылады.
Стримерлер шағын кассетаға ілкен кӛлемді ақпарат жазуға мімкіндік береді.
Стримерге орнатылған ақпараттық сығу жабдықтары ақпаратты жазбас бұрын, оны
автоматты тығыздауға жғне оқығанда қалпына келтіруге мімкіндік береді.
Стример кемшілігін оның ақпаратты жазу, оқу жғне іздеу жылдамдығының
салыстырмалы тиімділігін жатқызуға болады.
Соңғы кездері ауыстырмалы дискілердегі жинақтауыштар жғне қолданылып жір.
Олар сақталатын ақпараттың кӛлемін ұлғайтып қана қоймай, сонымен бірге
компьютерлер арасында ақпарат тасымалдауға мімкіндік береді.