Циклдер For циклі

for циклінің мысалдары

• Қарапайым for циклі:
• for i in range(10):

print(i)
а)

• Қабаттасқан for циклі:
• for i in range(5):

for j in range(3):
print("i is {} and j is {}". format(i, j))
б)

for циклінің мысалдары

for циклінің мысалдары

while циклі (бұл да қабаттасып жазыла береді)

• while операторы қасындағы өрнегі ақиқат болып тұрса, келесі блоктағы операторларды қайталап орындай береді:

• while :
• do something
• 1- мысал:

while i < 5:
print("i is %i" % i)
i += 1

while циклі

• 2- мысал:

a)
str1 = "+"
i = 0
while i < 10:
print (str1) i += 2

while циклі

• 3- мысал: Фибоначчи сандарын шығару:

while циклі

Практикалық жұмыс

• Фибоначчи сандарын шығаратын программа жазып, оны сандар тізбегінің бесінші мен жиырмасыншы нөмірлері арасындағыларын экранға шығаратын етіп өзгертіңіз.
• 0 мен 20 арасындағы жұп сандар тізбегін экранға шығаратын цикл жазыңыз. Сонан кейін -1 мен -21 арасындағы үшке бөлінетін сандар тізбегін шағаратын цикл құрыңыз.
• Программаға екі бүтін сан (a,b) солардың арасындағы 5-ке бөлі- нетін, бірақ 3-ке бөлінбейтін сандар тізбегін экранға шығарыңыз.
• for және while циклдерін пайдаланатын үш циклдік программа құрыңыз.

Глобальдік айнымалылар

• Глобальдік айнымалылар - функциялар, кластар ішіндегі опера- цияларда қолдануға болатын айнымалылар. Бұлар C# және Java тіліндегі осындай айнымалылар аналогы болып табылады

global a a = []
for i in ["red", "green", "blue", "black", "orange", "yellow", "white"]: a.append(i)

Break операторы

• break операторы цикл жұмысын аяқтатады
• for i in range(10):
• if i is 6:
• print("Now i is %d and we stop this loop" % i)
• break
• else:
• print("I is not 6 yet")

Циклдегі continue операторы

• Continue операторы циклдің келесі қадамына көшуді орындайды

while True: # infinite loop # True: шексіз цикл
user_input = input(" Сәлем деп жаз, оны істемесең қайталай беремін! \t") print("Сөз енгіз: ", user_input)
if user_input.lower() != "сәлем": continue
else:
print("Жақсы ұл/қыз екенсің! Сәлем деп жазарыңды білгенмін!")
break

Try – Except нұсқаулары

• Аластамалар (exception) қате кеткені жайлы мәлімет береді. Программадағы try нұсқауы аластамаларды көрсетеді немесе операторлар тобын өшіреді. Except нұсқауы бір немесе бірнеше аластамаларды өңдеу ісін атқарады.
• Егер try нұсқауында аластама болмаса, онда аластаманы өңдеу де жүзеге асырылмайды. Ал егер try нұсқауында аластама көрсетілетін болса, онда аластама өңдеуішін іздеу іске қосылады.

a = input("Бірдеңе енгізіңіз: ")
try:
a = int(a)
except ValueError: # ValueError – аластама аты
print("Бүтін санға түрлендірілмейтін мән енгізілді!")

• https://docs.python.org/3/reference/compound_stmts.html#the-for-statement

try except арқылы қатені анықтау

• raise операторы программалаушыға көрсетілген аластаманы мәжбүрлі түрде орындау мүмкіндігін береді. Мысалы:

try:
raise NameError('Сәлем дейік')
except NameError: ('Aластама жоғалды!') raise

• Негізінде сіз қатені кез келген сәтте кез келген орыннан алып тексере аласыз
• https://docs.python.org/3/tutorial/errors.html

Циклдердегі Else нұсқауы (бұл әзіл емес)

• Цикл нұсқауларында да else операторын қолдануға болады.

a=10
while a is not 0: print("a is %i" % a) a -=1
else:
print("a has become %d :(" % a)
for n in range(2, 10):
for x in range(2, n): if n % x == 0:
print(n, 'equals', x, '*', n//x)
break
else:
# loop fell through without finding a factor
print(n, 'is a prime number')

• https://docs.python.org/3/tutorial/controlflow.html