Қан тобы
|
Генотип
|
Эритроциттегіантиген
|
Қан
сарысуындағы антиденелер (қан
сарысуындағыантигендер)
|
Акцепторғаарналған
| |
Донорғаарналған
| | |
І(О)
|
ОО
|
-
|
αβ
(Анти–А+анти-В)
|
тек0
|
Барлық
топтар
|
ІІ
(А)
|
АА;АО
|
А
|
β(анти–В)
|
Анемесе 0
|
Анемесе
АВ
|
ІІІ
(В)
|
ВВ;ВО
|
В
|
α(анти–А)
|
Внемесе 0
|
Внемесе
АВ
|
IY
(АВ)
|
АВ
|
А+В
|
-
|
Барлық
топтар
|
ТекАВ
|
Резусжүйесі (Rh) бірінші хромосоманың қысқа иығының гомологтық локусында және екітығызтіркескенDиС(Е)генменанықталады.
ЕкіншілокустыңальтернативтісплайсингтіңнәтижесіндеекіСжәнеЕантигендерітүзіледі. Медициналық көз қарас бойыншаД локусы маңызды, өйткені ол нәрестеніңгемолитикалық ауруын тудыратынана мен ұрықтың арасындағы резус сәйкессіздіккежауапбереді.
DDжәнеDdгенотиптідаралардыңэритроциттіңбеткейіндеRh–антигенібар.Бұладамдар резус-оң адамдар.dd генотиптерінің эритроциттің беткейінде Rh – антиген жоқ.Бұладамдартеріс-резусты.Резусоң(Rh+)дараларғатерісрезусты (Rh-) –адамныңқанын құюға болады,алрезус-теріс адамдарға (Rh –, dd) оң резусты(Rh +)қанды құюға болмайды, өйткені иммундық рекакция немесе резус қайшылық (конфликт)болады.
Резус оң(Rh+) қанды резусы(Rh-) теріс адамдарға құйғаннан кейінде немесеұрығыныңрезусы-оң(Rh+)алрезусытерісжүктіәйелгеқанқұйылсаRhқақарсыантиденелертүзілуімүмкін.
Теріс резусты әйелдің бірінші жүктілік кезіндегі әйелдің құрсағындағы оң резустыұрық пен ана арасында кайшылықтар болмайды сондықтанда ұрықта асқыну болмайды.Босану барысындабаланыңэритроциттеріндегі Rh антигені анаағзасынатүсетіндіктендеананыңқанындаRh– антигенінеқарсы антиденетүзіліпұзақуақыт сақталады.
Оң резусты ұрықпен қайта жүкті болған әйелдің Rh – антигеніне қарсы антидене ұрыққаөтіпэритроциттерінбұзадыда ұрықтыңанемиясына алыпкеледі.
Ал ұрықтың анемиясы нәрестенің өлі туылуына немесе спонтанды түсікке алып келеді.БолмасаRhқақарсыантиденеэритроциттердіңгеолизінтуғызады,нәтижесінденәрестенің сарғаюы байқалады. Резус теріс қан тобынагемотарансфузиясы жасау (қаналмастыру)қажет.Егер оныжүргізбейтінболсанәрестелердіңшетінеуін,ақылесініңкемістігініңдамуын,церебральдысалауруын(церебральдыпаралич),кереңдікпайдаболады..
Ана мен бала арасындағы резус сәйкессіздіктің алдын-алу бұл резус теріс әйелгежүктіліккезіндежәнебосанғаннанкейінRhқақарсыантиденеRh иммуноглобулинді ендіруболыптабылады.
Олар ұрықтың эритроциттерін бұзады да ұрықтың өзінде ананың антиденелерін түзілуінқамтамасызетеді.
Бірдейжәнеәртүрліхромосомалардыңәртүрлілокусындаорналасқангендераллельді емес гендердеп аталады.Аллельді емес гендердің өзара әрекеттесуіналлельаралықәрекеттесудепқарастыруғаболады.Оныңнегізгітиптері:комплементарлық,эпистаз,полимерия.
Достарыңызбен бөлісу: |