Д. Серікбаев атындағы
Эндогендік және экзогендік геологиялық процесстер
жүктеу/скачать 0,65 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Экзогендік процестер
| 5.Эндогендік және экзогендік геологиялық процесстер
Эндогендік процесстер - қатты Жердің ішкі бөлігінде пайда болатын энергиямен байланысты геологиялық процесстер. Эндогендік процестерге тектоникалық процесстер, магматизм, метаморфизм және сейсмикалық белсенділік жатады. Тектоникалық процестер - жарықтар мен қатпарлардың пайда болуы. Магматизм - бүктелген және платформалық аймақтарды дамытудағы эффузивтік (вулканизм) және интрузивтік (плутонизм) процестерді біріктіретін термин. Магматизм деп қозғаушы күш магма және оның туындылары болатын барлық геологиялық процестердің жиынтығы түсініледі. Магматизм - Жердің терең белсенділігінің көрінісі; бұл оның дамуымен, жылу тарихымен және тектоникалық эволюциямен тығыз байланысты. Қазіргі геологиялық дәуірде магматизм әсіресе Тынық мұхиты геосинклинальды белдеуінде, орта мұхиттық жоталарда, Африка мен Жерорта теңізіндегі риф зоналарында және т.с.с. дамыған. Әр түрлі пайдалы қазбалар кен орындарының көп мөлшерде қалыптасуы магматизммен байланысты. Сейсмикалық белсенділік - бұл белгілі бір бақылау уақытында қарастырылып отырған аумақта пайда болатын энергияның белгілі бір ауқымындағы жер сілкінісі ошақтарының орташа санымен анықталатын сейсмикалық режимнің сандық өлшемі. Экзогендік процестер - Жердің беткі қабатында және жер қыртысының ең жоғарғы бөліктерінде пайда болатын геологиялық процестер (ауа райының бұзылуы, эрозия, мұздықтардың белсенділігі және т.б.); негізінен күн сәулесінің энергиясына, ауырлық күшіне және организмдердің тіршілік әрекетіне байланысты. Эрозия дегеніміз - тау жыныстары мен топырақты жер үсті ағындары мен желдің бұзуы, соның ішінде қоқыстарды бөліп алып тастау және оларды тұндыру. Даму қарқыны бойынша эрозия қалыпты және жеделдетілген болып бөлінеді. Қалыпты әрдайым кез-келген айқын ағынның қатысуымен жүреді, топырақ түзілуіне қарағанда баяу жүреді және жер бетінің деңгейі мен формасының айтарлықтай өзгеруіне әкелмейді. Үдетілген топырақ түзілуге \u200b\u200bқарағанда тезірек жүреді, топырақтың деградациясына алып келеді және рельефтің айқын өзгеруімен жүреді. Себептер бойынша табиғи және антропогендік эрозия ажыратылады. жүктеу/скачать 0,65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|