°дебиет теориясынан кјп нЅсєалы тест дайындау ѕшiн берiлетiн тапсырмалар
Футуризм (латын. Futurum - болашақ) –
жүктеу/скачать 1,27 Mb. Pdf көрінісі
|
| Футуризм (латын. Futurum - болашақ) – жанды әңгiменiң орнына,
тоникалық ӛлеңдерге фонетикалық ырғақтарға ден қоятын, дара диалектикалық бейнелi сӛздер жасауға ұмтылатын, ӛлең графикасының ӛзiне эксперимент жасаумен айналысатын ағым. XX ғасырдың басында еуропалық елдерде, әсiресе Италия мен Ресейде кең тараған авангардистiк ағымдардың бiрi болып саналады. Ерекшелiгi: әдеби творчествоны табиғатқа жалаң елiктеу емес, керiсiнше сол табиғаттың жалғасы, сонда табиғаттың ӛзi адамның ерiк күшiнiң арқасында болашақтағы мүлде жаңа “темiр дүниенi” тудыратынын сезiну деп санайды. Сондай-ақ шығарма-лары күрделi семантикалық және композициялық ”ауытқуларымен” ерекшеленетiн, трагедиялық және комедиялық лиризмнiң ӛзара контрас-тары кӛзге ұрып тұратын ағым болып саналады. Ӛкiлдерi: орыс ақындары Маяковский, Хлебников, Крученых, Лившин, Северянин, Пастернак. Әдеби әдiстер Романтизм (роман деген сӛзден шыққан) – әдебиеттегi ӛмiрдiң жарқын, жағымды жақтарын кӛбiрек алып, кӛтере суреттейтiн кӛркемдiк әдiс. Оның негiзiнде қиялшылдық, ерекше кӛңiл аударарлық оқиғалар, сирек кездесетiн арманшыл кейiпкер, кӛтерiңкi леп сарын т.б. жатады. Романтизмдi ӛз кезiндегi қоғамдық тәртiптi қабылдамау, оған наразылық бiлдiру, сын кӛзiмен қарау ниетiнен туып, ӛз заманының ең озат идеялары жарқын кӛрiнiс табатын әдеби ағым мен әдiс десек те болады. М.Жұмабаевтың “Батыр Баян” дастанына негiз болған да осы әдiс. Реализм (латын. Realis - заттылық, шындылық) – әдебиет пен ӛнерде кең қанат жайған, ӛмiр құбылыстарын бар қалпында нақтылық сипат белгiлерiн сақтай отырып, жинақтап, тұжырымдап, шыншылдықпен бейнелеудi мақсат ететiн кӛркемдiк әдiс. Реализм деп детальдар шыншылдығы мен …типтiк жағдайда типтiк характер жасауды айтамыз. Ол ӛмiр құбылыстарын, маңызды қоғамдық мәселелердi, тұрмыстағы сан алуан жайларды мейлiнше кең қамтып, әлеуметтiк ӛмiр қайшылықтарын терең ашып кӛрсетедi. Сондықтан мұнда ӛмiрде болатын, үнемi кездесетiн нақтылы жай-жағдайлар, адамның iс-әрекеттерiн бейнелеу басты мiндет болып 80 табылады. Әдiстiң бұл түрi ӛмiрдегi типтiк жағдайларды кеңiнен қамтып, қай құбылыстың болсын даралық белгiлерiн де, жинақталған кӛптеген құбылыстарға ортақ сипаттарын да нанымды суреттеп, нағыз типтiк дәрежедегi кӛркем образдар, бейне-тұлғалар жасайды. Орыс әдебиетiнде Пушкин творчествосы арқылы биiк дәрежеге кӛтерiлген, оның “Евгений Онегин”, ”Капитан қызы” романдары, кӛптеген лирикалық ӛлеңдерi осы әдiстi орнықтырған, онан әрi И.А. Гончаров, И.С. Тургенев, Л. Толстой, А.П. Чехов шығармаларындағы кең ӛрiс алған. Қазақ әдебиетiнде Абай поэзиясы арқылы жоғары сатыға кӛтерiлген, оған жалғас қазақ әдебиетiнiң iрi ӛкiлдерi Ш. Құдайбердиев, М.Дулатов т.б. шығармашылығында ӛркендеп, дами түскен. жүктеу/скачать 1,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|