Дәлелді медицина анықтамасы. Дәлелді медицинаның даму тарихы. Клиникалық эпидемиология: анықтамасы, даму тарихы, негізгі принциптері және зерттеу әдістері
Дәлелді медицина анықтамасы. Дәлелді медицинаның даму тарихы.
«…кез келген білім ақыл ой таразысында тартылмаса дәлелді бола алмайды, сондықтан ақиқат білім бола алмайды»
«…кез келген білім ақыл ой таразысында тартылмаса дәлелді бола алмайды, сондықтан ақиқат білім бола алмайды»
Абу Али Ибн Сина,
«Даниш – намэ» («Книга знания»)
Біз білімде жоғалтқан даналық қайда, ақпаратта жоғалтқан білім қайда?
Т.С.Элиота
Қазіргі кезде ауруды алдын алу, емдеу, диагностикалаудың жаңа әдісін мемлекеттік және популяциялық деңгейде тәжірибеге енгізілуі үшін, сол әдістің тиімділігін тексеру кезінде қол жеткізген ғылыми фактілердің шынайылығын талдау нәтижелеріне жүгіну қажеттілігі айдан анық.
Қазіргі кезде ауруды алдын алу, емдеу, диагностикалаудың жаңа әдісін мемлекеттік және популяциялық деңгейде тәжірибеге енгізілуі үшін, сол әдістің тиімділігін тексеру кезінде қол жеткізген ғылыми фактілердің шынайылығын талдау нәтижелеріне жүгіну қажеттілігі айдан анық.
Мемлекет тарапынан тиімділігі тек сенімді зерттеулерде дәлелденген - алдын алу, емдеу және диагностика әдістері қаржыландырылуы қажет.
ХХ ғасырдың 90 жылдары дәлелді медицинаның негізгі талдау әдістері болып табылатын жүйелік шолулар мен мета-анализді жүргізу методологиясы пайда болды.
Медициналық зерттеулерде ғылыми принциптер маңыздылығының жоғарлауы ХХ ғасырдың 80-90 жылдары дәлелге негізделген медицина (evidence-based medicine) немесе дәлелді медицина деп аталатын бағыттың пайда болуына әкелді.
Қазіргі кезде белгілі бір клиникалық мәселені шешу үшін, ғылыми ақпаратты жинау, талдау және бағалау концепциясы бар. Бұл концепция дәлелді медицина деп аталады.
Дәлелді медицина
дегеніміз бұл нақты науқасты емдеу үшін жақсы клиникалық зерттеулерді дәл және шын жүректен қолдану.
Ғылыми ақпараттарды жинаудың жаңа технологиясы, критикалық талдауы, интерпретациясы.