«дене шынықтыру және спорт менеджменті» ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені



Pdf көрінісі
бет21/33
Дата24.05.2023
өлшемі0,72 Mb.
#96544
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   33
Байланысты:
Дене шынықтыру және

Тікелей кесімді тӛлемде еңбек ақының мӛлшері тек 
шығарылған бұйымның саны мен ӛнім бірлігі үшін белгіленген 
бағалауға тәуелді болады. 
Кемісді – сыйақылық тӛлемде кесімді еңбек ақы сомасынан 
басқа, белгілі бір сандық және сапалық кӛрсеткіштерге қол 
жеткізгені үшін сыйақы есептейдә. 
Ілгерішіл – кесімді тӛлемде ӛндірілген ӛнімді белгіленген 
нормалар шегінде тікелей бағалаулар бойынша тӛлеу кӛзделген. 
Ал нормадан тыс бұйымдарды шығару кӛтермеленген бағалар 
бойынша (2 есе кесімді бағалаудан аспайтындай тӛленеді). 
Жанама - кесімді жҥйе жабдықтарға және жұмыс 
орындарына 
қызмет 
кӛрсетуші 
жұмыскерлердің 
еңбек 
ӛнімділігін ӛсіруге ынталандыру үшін қоланылады. Мұндай 
жұмыскерлердің еңбегі олар қызмет кӛрстетін негізгі 


54 
жұмысшылар ӛндіретін ӛнімнің есебінен жанама – кесімді 
бағалаулар тӛленеді. 
Аккордық жҥйеде орындалатын жұмыстың кӛлемі алдын 
ала белгіленіп, бағалау белгіленеді. Жұмыс орындалу мерзімін 
кӛрсету арқылы бағаланады. Жұмысты орындауға наряд 
жазылады да, онда табыстың жалпы сомасы, жұмысты аяқтау 
мерзімі, кӛрсеткіштер мен сыйақының мӛлшері кӛрсетіледі.
Кесімді, сондай - ақ мерзімді еңбек ақылар жеке түрде және 
ұжымдық (бригада) түрде жүзеге асырылуы мүмкін. 
Бригадалық нысан әдетте кәсіптерді қоса атқару және 
орындаушылар бірін бірі ауыстыруы қажет болғанда 
қолданылады. Бригада ұжымының еңбек ақыны және жұмыстың 
жалпы нәтижесіне бригаданың әрбір мүшесінің шынай үлесін 
есекере отырып сыйақыны анықтауға құқығы бар. Кәсіби 
шеберлігі мен кәсіптерді қоса атқарғаны үшін қосымша ақылар 
мен үстемелерді белгілеу жӛнініде айталық. Бригадалық 
табысты бӛлу КТУ ескерілген тариф бойынша жалақыға пара – 
пар жүргізіледі. Тарифтік ставкалар мерзімдік ақы алатындар 
үшін және бір сағат жұмыс үшін кесімді ақы алатын үшін 
қызметкерлер разряды бойынша белгіленген. Жұмысшылардың 
қызметіне ақы тӛлеу тарифтік ставкалардың негізінде, ал 
қызметкерлер 
үшін 
лауазымдық 
қызметақы 
негізінде 
жүргізіледі. Кесімді бағалаулар қолданыстағы уақыт нормалары 
мен шығарылым нормаларына негзделеді. Уақыт нормасы – бұл 
адам / сағат, адам / күн кӛрсеткіштерімен кӛрсетілген, жұмыс 
бірлігін орындауға қажетті уақыт. Шығарылым нормасы 
қызметкер уақыт бірлігінде жасауға тиіс жұмыс санымен 
анықталады. Кесімді бағалау (Б) былайша есептейді: 
1.Шығарылым нормасын қолданған кезде (Н шығ.) Б=Т/Н шығ. 
, мұндағы Т – тиісті разрядтың тарифтік ставкасы (Бірегей 
тарифтік кесте айлық балансына бӛлу жолымен анықтайды). 
2.Уақыт нормасын қоладнған кезде (Н уақ.) Б=Т*Н уақ.
Тӛлемнің мерзімдік нысаны қызметкерлердің барлық санатына 
қолданылады. Еңбек ақыны есептеу жұмыс уақытын 
пайдалануды есепке алу табелінің негізінде жүргізіледі. 
Мерзімдік ақы алатын жұмысшының еңбек ақы сомасы нақты 


55 
жұмыспен ӛтелген сағаттардың сағаттық тариф ставкасына 
кӛбейтіндісі ретінде анықталады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   33




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет