Өзін-өзі бақылауға арналған сұрақтар: 1.Мұғалімнің педагогикалық іс-әрекетіндегі ғылыми-зерттеу жұмысының рөлі анықтаныз
2. Ғылыми-зерттеу іс-әрекетінің негіздерін оқытудың тиімді формалары
3. Мұғалімдердің ғылыми зерттеу жұмысының сипаттамасы
Әдебиеттер: 1 Аубакирова Р.Ж. , Нурбекова М.А. Педагогикалық зерттеу әдістемесі: Оқу құралы.-Астана: Фолиант, 2011.-128б
2 Қалиева Э. И. Ғылыми зерттеу әдістемесі. Оқу-әдістемелік құрал. 2005-145б
3 Пошаев Д.К. Ғылыми-педагогикалық зерттеу негіздері. Оқу құралы. – Шымкент; М. Әуезов атындағы ОҚМУ, 2003ж. 111 б.
4 Брежнова Е.В., Краевский В.В. Основы учебно исследовательской деятельности студентов. М..,2005
5 Асқарова Е.С. Ғылыми зерттеулердің негізі.А..,-2005
6 Шкляр М.Ф. Основы научных исследований. М....,2009
Дәріс 4 Тақырып: Ғылыми танымның ерекшелігі Мақсат: Ғылыми танымның ерекшелігімен танысу Жоспар: 1. Ғылыми білім түсініктемесі
2. Ғылыми таным деңгейлері
1. Ғылыми білім түсініктемесі
Ғылым – бұл табиғат, қоғам және ойлау туралы жаңа білімдерді алуға бағытталған зерттеу ортасы.
Қазіргі таңда, ғылымның дамуы ғылыми еңбек бөлінуі және бірігуімен, ғылыми мекемелердің пайда болуымен, экспериментті және зертханалық құралдармен тығыз байланысты. Еңбектің қоғамдық бөлінуі әсерінен ой және дене еңбегінің арақатынасы анықталғаннан бері ғылым пайда болды. Кәсіпорындарда ірі машиналар пайда болғалы ғылым кәсіпорынның белсенді факторы бола бастады. Ғылыми-техникалық революция тұрғысында ғылым түсінігі өзгерді, яғни ғылым техника дамуынан кейін емес, керісінше материалдық өндірістің негізгі күші болып табылады.
Қоғамдық өндіріске белсенді әрекет ете отырып, ғылым қоғамдық өмірдің барлық саласын сипаттайды. Материалдық өндіріс, экономика, саясатта, басқару ғылымы мен білім алуда ғылым қарқынды түрде дамуы керек.
Бүгінгі қоғамда барлық элементі мен салаларында ғылым мен техниканың маңызы зор. Қазіргі таңда ғылым қоғамның дамушы күші болып табылады. Дене және ой еңбегінің түрлері: медицина, транспорт, байланыс, адамның күнделікті өмірінде ғылыми-техникалық прогресс ерекше орын алады.
Ғылыми білім - бұл өте күрделі құрылымы бар тұтас дамып келе жатқан жүйе. Білім - бұл оның динамикасы, яғни өсу, өзгеріс, даму және т.б. бұл идея, соншалықты жаңа емес, ежелгі философияда айтылған. Білімді дамыту-белгілі бір сапалы әр түрлі кезеңдерге ие күрделі диалектикалық процесс. Сонымен, бұл процесті қозғалыс ретінде қарастыруға болады: 1) аңыз>"алғашқы білім"-> классикалық ғылым->классикалық емес-> классикалықтан кейінгі 2) білім мұлде жоқ>толық емес білім -> терең білімді т. б.
Ғылыми білім-бұл күрделі дамып келе жатқан жүйе, онда эволюция барысында ұйымның жаңа деңгейлері пайда болады. Олар бұрын қалыптасқан білім деңгейіне кері әсер етеді және оларды өзгертеді.
Ғылыми пәндер біркелкі емес пайда болады және дамиды. Олар әртүрлі білім түрлерін қалыптастырады. Әр ғылым пәнінің ерекшелігі бір ғылымда басым білімнің белгілі бір түрлері екіншісінде бағынышты рөл атқара алатындығына әкелуі мүмкін.
2. Ғылыми таным деңгейлері
Ғылыми білімнің екі деңгейі бар - эмпирикалық және теориялық. Бұл деңгейлер эмпирикалық және теориялық зерттеулер деп те аталады.
Ғылыми білімнің эмпирикалық деңгейіне эксперимент кіреді. Бақылау және эксперимент нәтижелерін топтау, байқау, жіктеу және сипаттау, модельдеу.
Ғылыми білімнің теориялық деңгейі ғылыми гипотезалар мен теорияларды құруды, ұсынуды және дамытуды қамтиды.
Сондай-ақ, осы деңгейде заңдар тұжырымдалады, заңдылықтардан логикалық салдарлар шығарылады, әртүрлі гипотезалар мен теориялар салыстырылады, теориялық модельдеу, түсіндіру, болжау және жалпылау процедуралары жүзеге асырылады.
Эмпирикалық және теориялық деңгейлер тақырып бойынша ерекшеленеді. Бір объектіні екі деңгейде де зерттеуге болады, ал бұл объектінің" көрінісі", сондай-ақ оның бір немесе басқа деңгейдегі білімдегі көрінісі әр түрлі болады.
Жалпы, эмпирикалық зерттеу құбылыстар мен олардың арасындағы эмпирикалық тәуелділікті зерттейді. Бұл деңгейде маңызды, терең байланыстар таза түрде бөлінбейді: олар танымның эмпирикалық актісінде тіркелген құбылыстар арасындағы байланыс болып табылады.
Теориялық білім деңгейінде пәннің негізгі белгілері мен даму тенденцияларын анықтайтын маңызды байланыстар ажыратылады. Зерттелетін объектінің мәні біз тұжырымдайтын ашық және заңдардың белгілі бір жиынтығының өзара әрекеттесуі ретінде көрінеді.
Теория алдымен заңдардың жиынтығын бөлуге қызмет етеді, ал оларды жеке зерттегеннен кейін олардың өзара әрекеттесуін синтездеу арқылы қалпына келтіруге және сол арқылы зерттелетін пәннің мәнін ашуға көмектеседі.