Химиялық-технологиялық жүйенің моделі Зертханалық эксперименттен өнеркәсіптік масштабты көлеміне ауысу кезінде өндірісті жобалау үшін модельдеу қолданады.
Модельдеу: модельдерді жасау, зерттеу, зерттеу нәтижелерін түпнұсқа масштабты түріне ауыстыру сияқты сатылардан тұрады.
Химиялық өндірістегі түпнұсқа көптеген элементтердің өзара байланысқан өндірістік химиялық-технологиялық процесс болып табылады
Химиялық-технологиялық жүйенің моделін екі топқа бөледі:
жазу (формула, теңдеулер түрінде)
графикалық (сызба-нұсқа және басқа графикалық бейнелеулер түрінде)
Химиялық сызбанұсқа шикізаттың өнімге өңделуін қамтамасыз ететін негізгі реакциялармен көрсетіледі. Химиялық сызбанұсқа ғылыми зерттеудің нәтижесінде шикізат пен алынған өнімнің, сонымен қатар негізгі және жанама реакциялардың қасиеттерін ескере отырып, жасалады. Химиялық сызбанұсқаны біржолата таңдау химиялық реакцияның өндірісте іске асуына байланысты.
3Н2 + N2 ↔ 2NH3
Табиғи газдан өндіру бірнеше химиялық реакциялардың жүруіне негізделген:
CH4 + H2O = CO + 3H2 – су буымен метанды конверсиялау