Аммиак өндірісінің функциональды сызбанұсқасы

Аммиак өндірісінің функциональды сызбанұсқасы

Технологиялық сызбанұсқа

• Технологиялық сызбанұсқа жүйе элементтерін, олардың қосылу реттілігін және технологиялық операциялар реттілігін көрсетеді. Технологиялық сызбанұсқада әрбір элемент (агрегат, аппарат, машина) жалпы қабылданған бейнеге ие, олар оның сыртқы түріне сәйкес келеді. Байланыстар стрелкасы бар сызықтармен немесе құбырлар түрінде көрсетіледі. Аппаратардың орналасуы олардың цехтағы ретпен қойылуына сәйкес келеді.
• Төмендегі суретте аммиакты синтездеудің қысқаша технологиялық сызбанұсқасы көрсетілген.
• Технологиялық сызбанұсқа жаңа өндірісті іске қосқанда, сонымен бірге жобалағанда қолданады.

Аммиак синтезінің технологиялық сызбанұсқасы 1 - синтез колоннасы (реактор), 2 - сулы тоңазытқыш, 3 - жылуалмастырғыш, 4 - ауалы тоңазытқыш, 5 - сепаратор, 6 - аммиак жинағы, 7- циркуляциялық компрессор, 8 - конденсациялық колонна, 9 - буландырғыш.

Операторлық сызбанұсқа

• Арнайы сызбанұсқа ХТЖ анализінде және есептеулерінде арнайы математикалық аппараттар мен есептеуші әдістерді қолдана отырып пайдаланады. Мұндай сызбанұсқалардың бірі – операторлы. Егер құрылысты сызбанұсқада барлық элементтер белгісіз болса, операторлы сызбанұсқаларда әрбір элемент «технологиялық оператор» деп аталатын арнайы белгілермен көрсетілген.
• Мысалы, аммиак синтезінің операторлық сызбанұсқасы

Технологиялық операторлар:

а – химиялық өзгерістер, б - массаалмасу,

в –араластыру, г –бөлу, д–қыздыру - суыту,

е – қысу, кеңею, ж – агрегаттық күйін өзгеру.

Бекіту сұрақтары

• Химиялық-технологиялық жүйе дегеніміз не?
• Технологиялық сызба-нұсқаларды құрастырудың қандай әдістері бар?
• Фунционалды және технологиялық сызбанұсқалардыі айырмашылығы неде?

Әдебиет

• Тойбаев И.К. Жубанов Қ.А. т.б. Химиялық технологияның негіздері. Алматы- Изд. Қазақ университеті, 2011ж.
• Ж.К. Кайырбеков, Е.А. Әубәкиров. Жалпы химиялык технология: Оқу құралы. Алматы: Казак университеті