Дәріс №9 Тақырыбы: Катиондар мен аниондардың топырақпен сіңірілуі. Жоспар
жүктеу/скачать 1,29 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- БИОЛОГИЯЛЫҚ СІҢІРУ ҚАБІЛЕТІ.
- ФИЗИКО-ХИМИЯЛЫҚ, НЕМЕСЕ АЛМАСУ СІҢІРУ ҚАБІЛЕТІ.
| ХИМИЯЛЫҚ СІҢІРУ ҚАБІЛЕТІ.
Химиялық сіңіру қабілеті – топырақтың суда немесе топырақ ерітіндісінде ерімейтін, таза химиялық реакциялар нәтижесінде түзілетін қосылыстарды жинақтау қабілеті. Na3PО4 сияқты еритін фосфор тыңайтқыштарын СаСО3 бар топыраққа енгізгенде келесі реакция жүреді: 2Na3PО4 + 3СаСО3 -> Са3(РО4)2 + 3Na2CО3. Бұл жағдайда түзілген Ca3(PO4)2 тұзы суда ерімейді және тұнбаға түседі, яғни химиялық жолмен сіңіріледі. Осыған ұқсас құбылыс фосфордың суда еритін формаларының темірмен және алюминиймен әрекеттесуінде байқалады. Химиялық сіңірудің арқасында фосфаттар топырақта жинақталады, олар физикалық-химиялық жолмен іс жүзінде сіңірілмейді. Бұл фосфаттар өсімдіктерге қоршаған ортаның реакциясы өзгергенде ғана қол жетімді болады, әйтпесе олар "өлі балласт" болып табылады. Сондықтан химиялық сіңіру теріс рөлді де атқарады. БИОЛОГИЯЛЫҚ СІҢІРУ ҚАБІЛЕТІ. Өсімдіктер мен микроорганизмдердің тіршілік әрекеті нәтижесінде топырақтың күл элементтері мен азотты жинақтау қабілетін биологиялық сіңіру қабілеті деп атайды. Биологиялық сіңіру селективті: өсімдіктер мен микроорганизмдер элементтерді олардың топырақтағы мөлшеріне сәйкес емес, физиологиялық қажеттіліктерге сәйкес сіңіреді. Биологиялық сіңіру кезінде топыраққа басқа жолмен сіңірілмейтін және нашар сіңетін қоректік заттар профильдің жоғарғы бөлігінде сақталады және жинақталады. Биологиялық жолмен өсімдіктердің немесе микроорганизмдердің қоректенуіне қажетті барлық элементтер белгілі бір дәрежеде сіңіріледі — К, Р,S , Са және т. б. Бірақ биологиялық сіңіру қабілетінің топырақта химиялық немесе басқа жолмен ұсталып қалмайтын нитраттарды сіңірудегі рөлі ерекше маңызды. ФИЗИКО-ХИМИЯЛЫҚ, НЕМЕСЕ АЛМАСУ СІҢІРУ ҚАБІЛЕТІ. жүктеу/скачать 1,29 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|