Дәріс жоспары: Тұқым қуалайтын ауруларды диагностикалау әдістері

Цитогенетикалық әдістер

• - Жасушалар культурасының митоздық индексі жоғары болады.
• Сондықтан жасушалар культурасын тері (фибробласттар), сүйек кемігі, эмбриональды ұлпалардан, хорионнан, амниондық сұйық жасушаларынан алуға болады.
• Ең ыңғайлы объект- қан лимфоциттері.

• кариотиптеу;
• дифференциальды бояу;
• флюоресценттік гибридизациялау (FISH әдісі).
• спектроскопиялық талдау
• экспресс әдістер;
• - Х жыныс хромотинін анықтау,
• - дабыл таяқшасын анықтау,
• - У хроматинді люминестенттік әдіспен зерттеу

Шеткі қан лимфоциттерінің дақылдарын алу жолымен цитогенетикалық препарат дайындау

Цитогенетикалық әдіс этаптары

• 1-талап.
• Бұл үшін 1-2 мл веноздық қанды алып, эритроциттерден бөліп алып, фитогемагглютинині (ФГА) бар қоректік ортаны қосып 3 күн (72 сағ) 37 С –та инкубациялайды (культивирование).

Цитогенетикалық әдіс сатылары

• 2-талап.
• Бөліну ұршығын бұзатын колхицинді (колцемид) қолданып, жасушалық бөлінуді метафаза сатысында тоқтату.
• Колхицинді инкубациялау аяқталуға 2-3 сағ қалғанда қосады, хромосомалар колхициннің әсерінен қысқарып, тығыздалып, бір бірінен жеңіл ажырайды.

Цитогенетикалық әдіс этаптары

• 3-талап.
• Жақсы метафазалық пластинкалар алу үшін жасушаларды Са хлориды не натрий цитратыын қолдану арқылы гипотонизация жүргізілдеді.
• Гипотоникалық ертіндіде жасушалар ісініп, ядролық қабығы бұзылады, хромосома аралық байланыстар бұзылып, хромосомалар цитоплазмада еркін жүзіп жүреді.

Цитогенетикалық әдіс сатылары

• Жасушалар суспензиясын метанол және сірке қышқылының (3:1) қоспасымен бекітеді(фиксация), ол суспензияны центрифугалап, фиксаторды қайта ауыстырады.
• Осы суспензияны заттық шыныға тамызғанда метафазалық пластинка жайылып, хромосомалар жеке жеке жатады. Фиксатор кепкенде жасушалар шыныға жақсы бекінеді.