Дәріс Психика психологияның зерттеу объектісі ретінде Тақырып бойынша қарастырылатын сұрақтар
жүктеу/скачать 24,69 Kb.
|
| 4. Адам психикасының құрылымы.
Психика өзінің көріністерінде күрделі және алуан түрлі. Әдетте психикалық құбылыстардың үш үлкен тобы бөлінеді, атап айтқанда: 1. Психикалық процестер - әр түрлі психикалық құбылыстардың әр түрлі формасындағы шындықтың динамикалық көрінісі. Психикалық процесс - бұл реакция түрінде көрінетін, басталуы, дамуы және соңы бар психикалық құбылыстың барысы. Психикалық процестің аяқталуы жаңа процестің басталуымен тығыз байланысты екенін есте ұстаған жөн. Демек, адамның ояу күйіндегі психикалық қызметтің үздіксіздігі. Олар сыртқы әсерлерден де, организмнің ішкі ортасынан келетін жүйке жүйесінің тітіркенулерінен де туындайды. Барлық психикалық процестер танымдық (ойлау, есте сақтау, қиял, қабылдау, зейін, түйсік, сөйлеу); эмоционалды - ерікті (эмоциялар, сезімдер, ерік-жігер) болып бөлінеді. 2. Психикалық күй - бұл белгілі бір уақытта анықталған психикалық белсенділіктің салыстырмалы тұрақты деңгейі, ол жеке тұлғалық белсенділіктің жоғарылауында немесе төмендеуінде көрінеді. Әр адам күнделікті әр түрлі психикалық күйді бастан кешіреді. Бір психикалық күйде ақыл-ой немесе физикалық жұмыс жеңіл және өнімді түрде жүреді, екіншісінде қиын және тиімсіз. Психикалық күйлер рефлекторлық сипатта болады: олар қоршаған ортаның, физиологиялық факторлардың, жұмыс барысының, уақыт пен ауызша әсерлердің әсерінен туындайды (мақтау, айыптау және т.б.). 3. Адамның психикалық қасиеттері - берілген адамға тән белгілі бір сапалық-сандық белсенділік пен мінез-құлықты қамтамасыз ететін тұрақты формациялар. Психикалық қасиеттерге мыналар жатады: жеке тұлғаның өмірлік позициясы (адамның белсенділігінің таңдаулылығы мен деңгейін анықтайтын қажеттіліктер, қызығушылықтар, сенімдер, идеалдар жүйесі); 2) темперамент (тұлғаның табиғи қасиеттерінің жүйесі - ұтқырлық, мінез -құлықтың балансы мен белсенділік тонусы - мінез -құлықтың динамикалық жағын сипаттайтын); 3) қабілеттер (адамның шығармашылық әлеуетін анықтайтын интеллектуалды-еріктік және эмоционалдық қасиеттер жүйесі) және, ақырында, 4) қарым-қатынас жүйесі мен мінез-құлық тәсілдері ретінде сипат. «Психикалық процестер, қасиеттер мен күйлер» ұғымдары психиканың функционалды-мазмұндық жағын сипаттайды. Психикалық белсенділіктің әр түрлі деңгейлері «сана мен бейсаналық» ұғымдарында көрінеді. жүктеу/скачать 24,69 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|