Дәріс тақырыбы: «Бұлшық ет қызметіне бейімделу. Ағзаның функционалды қорлары»


Ағзаның физиологиялық қорлары және олардың дене белсенділігі кезінде қосылуы



бет3/3
Дата17.02.2023
өлшемі111,53 Kb.
#68743
1   2   3
5. Ағзаның физиологиялық қорлары және олардың дене белсенділігі кезінде қосылуы.
Ағзаның физиологиялық қорлары – мүшелердің, мүшелер жүйесінің және бүтін ағзаның салыстырмалы түрде тыныштық күйдегімен салыстырғанда өзінің жұмысқа қабілеттілігін арттыра алу қабілеті.
Тыныс алу және қан айналым жүйелерінің кейбір физиологиялық көрсеткіштері кестеде келтірілген.
Физологиялық қорлардың қосылуы 3 сатыдан тұрады. Бірінші саты тыныштық күйден күнделікті тіршілікке көшкен кезде жүзеге асады, бұл кезде қимыл бірліктерінің (ағзаның абсолютті мүмкіндіктерінің) 35% қосылады. Бұл процестің механизмін– шартты және шартсыз рефлекстер құрайды. Екінші саты қарқынды жұмыс кезінде (шынығу, жарыс кездерінде), бұл кезде қимыл бірліктерінің 35-50% қатысады. Қорлардың қосылуы нейрогуморалді әсерлерге байланысты және ерікті күштенулермен, эмоциямен жүзеге асады. Үшінші саты тіршілік үшін күрес кезінде, тіпті естен танып қалғаннан кейін байқалады. Қорлардың қосылуы шартсыз рефлекторлы жолмен және кері гуморалді байланыспен қамтамасыз етіледі.
Физиологиялық қорлардың шегін шынығумен, дәрі-дәрмектерді қолданумен арттыруға болады.

Көрсеткіштер

Тыныштық күйде

Максималды қуатты жұмыс кезінде

Қор, есе

ЖСЖ

60

180-240

3-4 есе

АҚ, пульстік

40мм.с.сб

140-160

4

СҚК, мл

80

240-320

3-4

МҚК, л

5

20-35

4-7

ТК, л

0,5

5-6

10-12

V02 л/мин

0,25

4-6

12

Vсо2 л/ мин

0,2

4-5

20-25

ТМК л/мин

6

120-200

20-30

Кесте №1
Адамның тыныс алу және қанайналым жүйелерінің физиологиялық қор көрсеткіштері
.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет