Дәріс тақырыбы: «Сауықтыру дене жаттығуларының физиологиялық негіздері» Құрастырушы: Р. Б. Лесбекова Дәрістің мақсаты



бет3/3
Дата02.11.2023
өлшемі81,95 Kb.
#121429
1   2   3
Сауықтыратын жүгіру – жаппай дене жаттығуына жатады. Жүгіруді сауықтыратын құрал ретінде дүние жүзінің 100 млн-нан астам орта және егде жастағы адамдар қолданады. Сауықтыратын жүгірудің ағзаға төмендегідей оң тиімді әсерлері бар: 1) иммунитетті арттыра отырып, ЖСЖ төмендетеді; 2) PWC170 тесті бойынша ағзаның аэробты мүмкіндіктерін арттырады; 3) ОМҚ тесті бойынша ағзаның аэробтя мүмкіндіктерін арттырады; 4) қандағы өолестериннің деңгейін төмендетіп, атеросклероздың дамуына кедергі келтіреді; 5) жоғары артериялық қан қысымының қалыпқа келуіне ықпал етеді; 6) май алмасуын белсендіре отырып, жүгіру дене саламғының қалыпқа келтірудің тиімді құралы болып табылады.
Ойындар (теннис, бадминтон, асық ату,тоғыз құмалақ, көкпар, қыз қуу, бес тас, арқан тарту) адамның дене белсенділігін арттыра отырып, тұрғындардың жалпы сауығуын қамтамасыз етеді, адамның назар салуын, экстрапляцияны, мидың творчечтволық мүмкіндіктерін арттырады. Ересек адамдардың арасында ойындар белсенді тынығу және психикалық-эмоциялы күйді жақсарту құралы ретінде кеңінен таралған.
Туризм. Туризмнің сауықтырулы тиімділігі үш маңызды факторлардың әсерімен байланысты. Оларға – қоршаған орта, ауа-райы жағдайлары (көктемде, жазда, қыста, күзде) және адамның қимыл-әрекетнің түрі (жаяу жүру, шаңғы теьу, суда жүзу) жатады. Туризмнің адамдардың денсаулығына әсері күшті, жүйкенің қызметін жетілдірудегі және тәрбиелік-білім берудегі маңызы үлкен. Туризм жаңа қимыл дағдыларын қалыптастыруда, ақыл-ой қабілетін дамытуда, қоршаған орта туралы дүние танымын арттыруда үлкен маңызға ие.
Қолайлы (оптималді) қимыл тәртібі.
Жоғары сауқтыру тиімділігін алу үшін және жұмысқа қабілеттілікті арттыру үшін әртүрлі жастаға адамдарға арналған қолайлы қимыл тәртібін сақтау қажет.
4.1.Бір апта ішіндегі сағат саны бойынша дене жүктемесінің ересек адамдарға арналған қолайлы көлемі 6-8 жастағыларға – 13-14 сағат, 9-12 жастағыларға – 12-13 сағат, 13-15 жастағыларға – 11-12 сағат, 16-20 жастағыларға – 8-9 сағат, 24-30 жастағыларға- 7-8 сағат, 30-60 жастағыларға – 5-6 сағат, егде жастағыларға – 8-10 сағат (Солодков А.С.,Сологуб Е.Б.,2005). Шынықтыру сабақтарының жиілігі- аптасына 3-5 сағат.
4.2. Ағзаның функционалді күйін арттыратын дене жүктемелерінің қолайлы қарқыны. Бұл қарқынды макисмальды 220 соғу/мин-қа тең ЖСЖ-нен адамның жасын алып тастау арқылы анықтауға болады. Қолайлы дене жүктемесі ЖСЖ-і макисмальды ЖСЖ-ң 65-85%-ын немесе ОМҚ-нан 50-85%-ын құраған кезде орындалады.
Ересек адамның қолайлы қимыл белсенділігін анықтау үшін адамның бір тәулікте жасаған қадамдар санын алуға болады: тәулігіне 10 000 қадам жасау қуат жұмсалуының орташа деңгейін құрайды – ол 2200-2400 ккал/тәулігіне (1700 ккал – негізгі алмасу және 500-700 ккал – бұлшық ет жұмысына жұмсалады).

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет