14-дәріс. Хакім Абайдың философиялық-педагогикалық прозасы және ақындық мектебі
Абайдың қарасөздері-элем өркениетіндегі ойшыл-хакімдердің (Сократ,Платон,Аристотель,Әбу Нәсір әл-Фараби,т.б.) шәкірттерімен, балаларымен болатын сұхбат-әңгіме үлгілерінің көрінісі. Абайдың қарасөздерін тақырыптық жанрлық жақтарынан былайша жүйелейміз:- Халықтың тарихына,қоғамдық-құрылысқа, елді басқаруға байланысты ойлар (3,8,22,38,41,42,46 сөздер)-Оқу-ағарту, ғылым, өнер-білім, тәлім-тәрбие мәселелері (2,8,10,17,18,25,32, 33,38,43-сөздер)- Еңбек, шаруашылық, тұрмыс туралы ойлар (29,33,42-сөздер) -Адамгершілік тәрбиесі,мінез-құлық мәселелері (4,14,15,17,18,21,22,28,34, 42,44-сөздер)-Дін, имандылық,өмірдің күрделі сырлары туралы (12,13,15,17,31,35,36-сөздер)Жанрлық түрлері -Тарихи мақала-очерк 46-сөз. («Біраз сөз қазақтың түбі қайдан шыққаны туралы»).- Мысал-өсиет әңгіме 27-сөз. Афоризм 37-сөз.-Дидактикалық насихат-кеңес 4,5,8,9,10,12,16,18,20,25,27,31,32,40-сөздер. - Көркем сөзді памфлет 6,11,14,22,39,41-сөздер. -Мемуарлық мақала 1-сөз.
|
|
15
|
15-дәріс. Шәңгерей Сейіткерейұлы Бөкеев әдеби мұрасы және жаңашыл әдеби бағыт.
Лирикалық өлеңдеріндегі көңіл-күй философиясы («Өмірдің өтуі», «Жалғаншы жарық дүние», «Таудағы тас ұядан», «Ол күндерді тапсырдым», «Бұл күнде жас көңілім судай тастың», «Сұңқардай шалықтағаң тас ұяның», «Аллаяр жаздым, аға, Көлборсыдан», т.б.), махаббат («Қатшекейге», «Жігіттің болса жақсы алған жыры»), табиғат («Қайран жерім», «Көлторғай», «Нарын туралы», т.б.), оқу, білім, ғылым («Ғылым», «Эдисон»).
«Сардар Сегіз» тарихи дастаны. Дастанның композициялық құрылысы. Сегіз Сері бейнесін сомдаудағы тарихи шындық пен көркемдік жинақтау мәселелері.
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |