2. Порттар номерлері мен сокеттер
ТСР қолоданылатын қосымшасы (процесс) номер порты – санымен анықталады. Бұрыннан әйгілі желі қызметтерінің порттар номерлері 1 кестеде көрсетілген.
1 – кесте. Internet желісінің кеңінен қолданылатын порттар номерлері.
Порт номері
|
Желі қызметі
|
Сипаттау
|
0
|
|
Резервтелген
|
7
|
echo
|
Келген хабарламаға жауап - эхо
|
9
|
discard
|
Бүкіл келген хабарламалар лақтыру (жою)
|
11
|
users
|
Белсенді қолданушылар
|
13
|
daytime
|
Күннің уақытын туралы мәліметтерОтклик
|
19
|
chargen
|
Символдар генераторы
|
20
|
ftp data
|
FTP хаттамалары арқылы мәліметтерді жіберу
|
21
|
ftp
|
FTP хаттамасы арқылы басқарушы командаларын жіберу
|
23
|
telnet
|
TELNET хаттамасы арқылы портты қосу
|
25
|
smtp
|
SMTP почталық хабарламалаырн жіберу хаттамалары
|
37
|
time
|
Уақытты қамтитын отклик
|
42
|
name
|
Аттар сервері
|
43
|
whois
|
Бұл кім
|
53
|
domain
|
Домендер аттары серверлері
|
67
|
boots
|
Жоғалған серверді енгізу хаттамасы
|
68
|
bootc
|
Жоғалған клиентті енгізу хаттамасы
|
69
|
tftp
|
TFTP файлдарын жіберудің жеңілдетілген хаттамасы
|
79
|
finger
|
FINGER қолданушылары туралы мәліметтер алу хаттамасы
|
80
|
http
|
HTTP гипертекстін жіберу хаттамасы
|
109
|
pop2
|
POP2 почталық жәшігінің хаттамасы
|
110
|
pop3
|
POP3 почталық жәшігінің хаттамасы
|
111
|
rpc
|
RPC жоғалған процедуралар хаттамасы
|
156
|
sqlserv
|
SQL қызметі
|
161
|
snmp
|
SNMP басқарушы хаттамасы
|
TCP хаттамасының хабарландыру форматындағы порт номері астына 16 бит апарылады, сондықтан порттың максималды мүмкіндікті номері 65535 болып табылады. 0 – ден 255 – ке дейінгі порттардың номерлері жүйелік қажеттіліктерге қатаң резервтеген, оларды қолданбалы бағдарламаларда пайдалануға рұқсат етілмейді. 256 – дан 1023 – ке дейінгі аралықта көптеген порттарда желілік қызметтермен пайдаланылады, сондықтан оларды да қолданбалы қажеттіліктерге пайдалануға рұқсат етілмейді. Ереже бойынша TCP/IP негізіндегі бөтен көптеген қолданбалы қосалқы анықтауыштар порт номерлерін 1024 - тен 5000 – ға дейінгі диапазонында пайдаланады. 3000 – нан 5000 – ға дейінгі номерлерді пайдалану ұсынылады, 5000 – нан жоғары номерлері көбінесе қысқа мерзімдік қолданулар үшін пайдаланылады.
TCP – дегі кез – келген байланыс каналдары екі санмен анықталынады – бұл косбинация сокет деп аталады. Осылайша сокет ЭЕМ – де IP-адресімен және TCP – дегі бағдарламалық қамсыздандыру арқылы порт номерімен анықталады. Қосылу кезінде кез – келген машина бір мағынады IP-адресімен анықталады, ал әрбір процесс – портпен анықталады, сондықтан екі процестер арасындағы қосылыстар бір мағынада сокетпен анықталынады. Желідегі үш ЭЕМ арасындағы TCP хаттамасы бойынша қосылыстардың орналасу схемасы.
Өзара әрекеттесуші ЭЕМ барлық активті порттардың жіберушілерінің және алушыларының кестелерін жүргізеді. Егер екі машиналар аракестелерін жүргізеді. Егер екі машиналар арасында мәліметтер алмасуы жүрсе, онда олардың бірінің порты жіберуші, екіншісі алушы немесе керісінше болып келеді. Егер жіберуші машина бірнеше қосылуларды сұраса, онда олардың әрбірінің өздерінің жіберуші порты болады, ал алушының порты жалпы болуы мүмкін. Бірнеше машина бір уақытта бір алу – порты пайдалануы мүмкін, бұл мультипликсерлеу деп аталады. 6 – суретте екі қосылулардың мультипликсерленуі ЭЕМ3 – те 23 номер порты бойынша орындалады.
Қашанда бірнеше қосылулар орнатылса, онда бірдей порт көздері және алушылары көрсетілген қосылуларға бірнеше машиналар сұраныс жібереді.
Достарыңызбен бөлісу: |