Дипломдық ЖҰмыс 5В120100 «Ветеринариялық медицина»


Тұяқ аумағында қабыну анықталған ірі қара малдың клиникалық көрсеткіштері динамикасы



бет9/14
Дата06.01.2022
өлшемі3,36 Mb.
#11539
түріДиплом
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14
3.2 Тұяқ аумағында қабыну анықталған ірі қара малдың клиникалық көрсеткіштері динамикасы

Ірі қара малдан қанды күре тамырынан немесе құйрық асты тамырынан алып отырдық. Зерттеу жұмыстарын аудандық ветеринариялық зертханада жүргіздік. Жануарларды екі топқа бөлдік, бірінші тобы тек қана салдану байқалған жануарлар, екінші топ салдану салдарынан іріңді некротикалық өзгерістер тіркелген жануарлар.

Жүргізілген емдеу процесінің нәтижесі 2-4 кестеде көрсетілген.
2 – кесте. Бақылау тобы сиырларының клиникалық белгілерінің динамикасы (4 бас)


Зерттеу күндері

Дене қызуы (toC)


Тамыр соғу саны (с/мин)

Тыныс алу саны (с/мин)

Мал ақсауы (+ -)

1

2

3

4

5

1

41,2±0,2

82,3±2,4

24,3±0,8

+

3

41,37±0,7

79,5±0,9

28,6±0,8

+

7

39,92±0,2

76,66±2,4

23,4±0,6

+

2-ші кестенің жалғасы.

14

39,5±0,3

73±1,5

24,0±0,9

+

21

39,2±0,6

68,5±1,2

17,9±0,7

+

3-ші кестеде 3. 1 –ші тәжірибелік топ (Эндолимфатикалық әдіс) сиырларының клиникалық белгілерінің динамикасы (4 бас)




Зерттеу күндері

Дене қызуы (toC)


Тамыр соғу саны (с/мин)

Тыныс алу саны (с/мин)

Мал ақсауы (+ -)

1

2

3

4

5

1

41,0±0,2

83,4±2,2

26,4±0,6

+

3

41,0±0,25

78,4±1,9

27,2±0,5

+

7

39,87±0,2

75,9±2,4

23,4±0,6

+

14

38,8±0,5

772,4±1,2

24,0±0,9

+

21

38,6±0,3

67,3±1,2

18,2±0,7

+

4-кесте. 2 –ші тәжірибелік топ (АСД-2 фракциясы егілген) сиырларының клиникалық белгілерінің динамикасы (6 бас)




Зерттеу күндері

Дене қызуы (toC)

Тамыр соғу саны (с/мин)

Тыныс алу саны (с/мин)

Мал ақсауы (+ -)

1

41,15±0,2

81,3±2,2

25,9±0,6

+

3

41,2±0,25

78,5±1,9

24,1±0,5

+

7

39,7±0,2

77,0±2,4

21,4±0,6

+

14

38,60,5

72,5±1,2

21,1±0,9

+

21

38,5±0,3

69,5±1,2

17,8±0,5

+




Сурет-4. Дене қызуының динамикасы

Сурет -5. Тамыр соғу санының динамикасы





Сурет -6. Тыныс алу санының динамикасы
Аяқ арасындағы мүйізді капсуласын басып көргенде астынан жағымсыз иісті экссудат ағады. Іріңді экссудат жапырақша қабатты жәймен бұзып, бақай астындағы табан беткейіне өтеді. Мұндай жануарлар қозғалғанда ақсайды және ұзақ уақыт жазылмайды. Біздің бақылауымыз бойынша үш аптаға дейін, кейде аяғы қайтпайтын прогрессивті іріңді -өліеттенуге ұшырайды.

Барлық топтағы ірі қара малдың ауыр дәрежелі аяқ ауруын емдегеннен кейін 3 тәулікте жарадан ірің, өліеттенген ұлпалар бөлінеді, ақсау күшее түседі.

Бірінші тәжірибелік топтағы сиырларда ақсау айқын байқалды, осы топтағы жануарлардың дене температурасы осы мезгілде жоғары болды.

Екінші тәжірибелік топтағы сиырларда ақсау айқын байқалды, осы топтағы жануарлардың дене температурасы осы мезгілде жоғары болды.

Бақылау тобындағы сиырларда 7 тәулікте іріңді экссудатың бөлінуі күшейеді, ал осы уақытта тәжірибелік топта іріңнің бөліну мөлшері азаяды.

Бақылау тобында ақсау байқалды, бірінші тәжірибелік топтағы жануарларда ақсау айқын байқалды, себебі аяқ арасына инъекция жасалудың арқасында қабыну белгілері тез басылып ақсау мүлдем байқалмады.

Осы күндерде жеңіл дәрежелі жануарларда аса өзгерістер байқалған жоқ.

Зерттеудің оныншы тәулігінде клиникалық өзгерістер кішкене төмендеді, аяқ айналасындағы ісінулер қайтты, ақсау дәрежесі төмендеді.

Бақылау тобындағы, сонымен қатар тәжірибелік топтағы ірі қара малда ақсау белгісі жеңіл түрде сақталған, ал екінші тәжірибелік топтағы жануарларда ақсау мүлдем байқалған жоқ.

Бақылау тобындағы жануарларда ақсау тәжірибеміздің соңына дейін сақталды, тек ауыр дәрежелі аяқ ауруына шалдыққан сиырдың 1-і ғана аталған уақытта жазылды.


3.3 Емдеу барысындағы гематологиялық көрсеткіштердің динамикасы

Ірі қара малдан қанды күре тамырынан немесе құйрық асты тамырынан алып отырдық. Зерттеу жұмыстарын Акушерлік, хирургия және көбею биотехнологиясы кафедрасының және «Экви-Лаб» зертханасында жүргіздік.

Клиникалық белгілеріне сәйкес динамика қанның морфологиялық көрсеткіштерінің зерттеу барысында да анықталды. Қанның көрсеткіштерінің динамикасы 5-7 кестелерде келтірілген.

Эритроциттер саны алғашқы күнгі көрсеткіштерімен салыстырғанда 3 тәулікте қарай 5,12% артса, гемоглобиннің мөлшері керісінше 5,2% азайған.

Ал лейкоциттердің жалпы санының өзгерісінде кері динамика тіркелді, 3 тәулікке қарай лейкоциттердің жалпы саны 6,02% артқан. Лейкограммаға қарайтын болсақ қанның құрамындағы таяқша және жас нейтрофилдердің саны артқан, бұл ядроның солға қарай, яғни регенеративтік ығысуының белгісі болып табылады.

5 тәулікке қарай эритроциттердің жалпы саны 8,8%, ал гемоглобиннің мөлшері 1,8 % артқан, ал лейкоциттердің саны 3 тәулік көрсеткіштеріне қарағанда азайған, ал алғашқы деректерге қарағанда 0,49% артқан. Ал лейкограммаға қарайтын болсақ сиырлардың қанында ядроның солға қарай ығысуы күшейген, қан жұғындыларында таяқша ядролы және жас нейтрофилдердің мөлшері артқанын, ал сегментті ядролы жетілген нейтрофильдердің саны азайғанын көреміз.

Зерттеу барысында эритроциттер мен гемоглобин мөлшері эксперимент соңына дейін артқанын көреміз, ал лейкоциттердің саны 7 күннен бастап бірте-бірте азайып қалыпты деңгейге дейін 14 тәулікке қарай жеткен. Лейкограмманы қарайтын болсақ сегментті ядролы нейтрофильдердің ең төменгі көрсеткіші зерттеу мерзімінің 7 тәулігінде анықталды, осыған сәйкесінше таяқша ядролы және жас нейтрофилдердің ең көп мөлшері де осы кезеңде тіркелді.

Базофилдер, эозинофилдер және моноциттердің саны айтарлықтай өзгермеген, ал лимфоциттердің саны сегментті ядролы нейтрофильдер санына сәйкес өзгерген.




Сурет -7. Эритроциттердің мөлшерінің динамикасы

Сурет -8-10. Гемотологиялық зерттеу

5 - кесте. Жүйке салдануына шалдыққан бақылау сиырлардың емдеу барысындағы қанының морфологиялық көрсеткіштерінің динамикасы




Көрсеткіштер

Зерттеу күндері (тәулік)

1

3

7

14

21

Эритроциттер (х109)


5,85±0,5

5,82±0,82

5,9±0,5

6,24±0,2

6,1±0,7

Лейкоциттер (х106)


15,2±0,67

14,6±0,5

13,4±0,25

12,5±0,7

9,86±0,6

Гемоглобин (г/л)


89,7±2,63

87,7±2,5

85,8±2,4

88,5±2,75

88,8±2,58

6-кесте. Жүйке салдануына шалдыққан 1 –ші тәжирибелік топ сиырлардың емдеу барысындағы қанының морфологиялық көрсеткіштерінің динамикасы




Көрсеткіштер

Зерттеу күндері (тәулік)

1

3

7

14

21

Эритроциттер (х109)


5,82±0,55

5,98±0,82

6,29±0,15

6,39±0,35

6,41±0,25

Лейкоциттер (х106)


16,3±0,67

14,26±0,45

12,8±0,5

10,5±0,7

7,81±0,6

Гемоглобин (г/л)


88,6±2,63

86,57±2,25

99,8±2,4

100,5±2,75

99,87±2,50

7-кесте. Тұяқ ауруына шалдыққан 2 –ші тәжирибелік топ сиырлардың емдеу барысындағы қанының морфологиялық көрсеткіштерінің динамикасы




Көрсеткіштер

Топтар

Зерттеу күндері (тәулік)

1

3

7

14

21

Эритроциттер (х109)


1 топ

5,75±0,5

6,16±0,25

6,88±0,3

6,75±0,25

6,9±0,27

Лейкоциттер (х106)


1 топ

18,8±0,6

13,7±0,9

9,9±0,55

7,4±0,33

7,62±0,56

Гемоглобин (г/л)


1 топ

94,8±2,25

96,5±1,8

101,3±1,2

102,8±1,45

103,5±1,5

Сурет – 11. Лейкоциттер мөлшерінің динамикасы




Сурет -12. Гемоглобин мөлшерінің динамикасы



8-кесте. Тұяқ ауруына шалдыққан бақылау тобы сиырлардың емдеу барысындағы лейкоформула көрсеткіштерінің динамикасы


Көрсеткіштер (%)

Зерттеу күндері (тәулік)

1

3

7

14

21

Базофилдер

0,2

0,4

0,3

0,3

0,4

Эозинофилдер

7,1

7,0

6,8

5,4

4,8

Жас нейтрофилдер

2,0

2,1

1,9

1,6

1,5

Таяқша ядролы нейтрофилдер

7,1

7,7

7,1

5,5

4,8

Сегментті ядролы нейтрофилдер

28,7

28,8

29,4

28,4

29,7

Лимфоциттер

49,1

47,7

49,6

55,5

55,0

Моноциттер

5,8

6,5

5,8

4,1

3,8

9-кесте. Тұяқ ауруына шалдыққан 1 –ші тәжірибелік тобы сиырлардың емдеу барысындағы лейкоформула көрсеткіштерінің динамикасы


Көрсеткіштер (%)

Зерттеу күндері (тәулік)

1

3

7

14

21

Базофилдер

0,2

0,3

0,2

0,4

0,4

Эозинофилдер

6,1

7,1

6,9

5,3

4,4

Жас нейтрофилдер

3,0

2,2

1,8

1,5

1,3

Таяқша ядролы нейтрофилдер

6,1

7,6

7,2

5,6

4,4

Сегментті ядролы нейтрофилдер

29,7

28,5

32,4

32,8

32,7

лимфоциттер

48,1

48,0

46,4

51,3

52,0

Моноциттер

6,8

6,5

6,0

3,8

4,8

10-кесте. Тұяқ ауруына шалдыққан 2 –ші тәжірибелік тобы сиырлардың емдеу барысындағы лейкоформула көрсеткіштерінің динамикасы




Көрсеткіштер (%)

Зерттеу күндері (тәулік)

1

3

7

14

21

Базофилдер

0,3

0,3

0,2

0,4

0,3

Эозинофилдер

5,1

5,7

7,0

4,3

4,0

Жас нейтрофилдер

4,4

3,4

2,2

1,0

1,8

Таяқша ядролы нейтрофилдер

7,0

6,9

6,3

5,5

4,2

Сегментті ядролы нейтрофилдер

30,5

29,3

36,1

34,6

34,9

лимфоциттер

51,3

48,7

44,6

49,3

49,1

Моноциттер

6,9

5,8

4,8

3,9

5,7




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   14




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет