Дипломдық ЖҰмыс тақырыбы: «pisa бағдарламасының соңғы 6 жылдағы математикалық сауаттылық тапсырмаларына шолу»



Pdf көрінісі
бет2/5
Дата01.03.2022
өлшемі1,95 Mb.
#26714
түріДиплом
1   2   3   4   5
Тапсырма 

 

1. 



Дипломдық жұмыстың тақырыбы: «PISA бағдарламасының соңғы 

6 жылдағы математикалық сауаттылық  тапсырмаларына шолу» 2020ж. «22» 

желтоқсан айында №67 ректордың бұйрығымен бекітілген.   

2.  Студенттің  аяқталған  жұмысты  тапсыру  мерзімі  «8»  мамыр  

2021ж. 

3.  Жұмыстың  бастапқы  дерек  көздері:  Дипломдық  жұмысқа 

қатысты ақпараттар легін жинақтау. 

4. Дипломдық жұмыста қарастырылатын сұрақтар: 

a) PISA бағдарламасының өткізілу талаптарын анықтау; 

ә)  Жалпы  білім  беретін  мектеп  математика  курсында 

оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру . 

5.  Графикалық  материалдардың  тізімі  (сызбалар,  диаграммалар, 

т.с.с.): 17 сурет, 13 кесте.  

6.  Әдебиеттер  тізімін  жинақтау:  Қазақстандағы  PISA-2009 

халықаралық  зерттеуінің  қорытындысы  бойынша  ұлттық  есеп  / 



 

құрастырушылар:  Амреева  Т.М.,  Абдигапарова  у.  М.,  Азмагамбетова  ж.  Р. 

және т. б. - Астана: ҰБСБО, 2010.-155с. 

 

7.  Жұмыс  бойынша  берілген  кеңестер  (тиісті  бөлімдері 



көрсетілген) 

Бөлімі 


Ғылыми 

жетекші 


Тапсырма алу 

мерзімі 


Тапсырма 

бердім 


Тапсырма 

алдым 


PISA 

Халықаралық 

зерттеуі 

аясында 


математикадан 

тест 


тапсырмаларын 

жобалаудың теориялық 

негіздері  

Абуталипова  Ш.У. 

14.11.2020 

 

 



I – бөлім:  

PISA 


Халықаралық 

бағдарламасы бойынша 

мәліметтер жинақтау 

 

Абуталипова Ш.У. 



18.12.2020 

 

 



PISA 

Халықаралық 

зерттеулеріндегі  білім 

жетістіктерін  бағалау 

жүйесі. 

 

Абуталипова Ш.У. 



23.01.2021 

 

 



Математикалық есептерді 

пайдаланудың 

әдістемелік нұсқаулары 

 

Абуталипова Ш.У. 



12.02.2021 

 

 



PISA 

халықаралық 

бағдарламасы  аясында 

математикадан 

тест 

тапсырмаларын 



құрастыру әдістемесі 

Абуталипова Ш.У. 

13.03.2021 

 

 



2015,2018  жылдардағы 

PISA 


бағдарламасындағы 

математикалық 

сауаттылық есептерінің 

мазмұны 


Абуталипова Ш.У. 

26.03.2021 

 

 



 

 

PISA бағдарламасының 



тест 

тапсырмалары 

форматында 

ұсынылған 

5-9         

сыныптардың  мектеп 

бағдарламасын  сәйкес  

тапсырмалар. 

Абуталипова Ш.У. 

03.04.2021 

 

 

Финляндия елінің білім 



беру 

жүйесіндегі 

ерекшеліктері 

Абуталипова Ш.У. 

17.04.2021

 

 



 

8. Дипломдық жұмысты орындау кестесі: 

 

№  Жұмыстың кезеңдері 



Жұмыс  кезеңдерінің 

орындау мерзімі 

Ескертулер 

Дипломдық  жұмыстың  тақырыбын 



бекіту 

22.12.2020 

 



Дипломдық 



жұмысқа 

қажетті 


материалдар жинақтау 

қаңтар-ақпан, 

2021 

 



Дипломдық  жұмыстың  теориялық 

бөлімін дайындау 

ақпан, 2021 

 



Дипломдық 

жұмыстың 

аналитикалық бөлімін дайындау 

наурыз, 2021 

 



Дипломдық 



жұмыстың 

толық 


мәтінінің бастапқы  нұсқасын аяқтау 

сәуір, 2021 

 



Дипломдық  жұмысты  алдын-ала 



қорғауға ұсыну 

2021, мамыр 

айының бірінші 

декадасы 

 



Дипломдық  жұмысты  сараптамаға 



ұсыну 

2021, мамыр 

айының екінші 

декадасы 

 



Дипломдық 



жұмыстың 

соңғы 


нұсқасын  және  ғылыми  жетекшінің 

пікірін және сараптаманы тапсыру 

2021, маусым 

айының бірінші 

декадасы 

 



Дипломдық жұмысты қорғау 

2021, маусым 

 

 

Тапсырманың берілген уақыты: «11» қыркүйек 2020 ж.  




 

 

Ғылыми жетекшісі: 



ф.-м.ғ.к., доцент м.а.                                 

      Абуталипова Ш. У. 

 

Тапсырманы орындауға алдым:           



     Болат Қ. С.  

 



 

КІРІСПЕ 



 

Дипломдық  жұмыстың  өзектілігі:  Математикалық  сауаттылық  туралы 

сөз  болған  кезде,  біздің  ойымызға  бірінші  PISA  халықаралық  зерттеуінде 

кездесетін  тапсырмалар  еске  түседі.  Бұл  зерттеу  үш  жылда  бір  жүргізіледі 

және оның мақсаты әр елдің 15 жастағы оқушылары мектеп бағдарламасында 

алған  академиялық  білімдерін  өмір  жағдайында  кездесетін  проблемаларды 

шешуге  жарамдылығын  анықтайтыны  белгілі.  Сонымен  қатар  мектеп 

бағдарламасындағы пәндерден алған білімдерін тапсырма орындауда кіріктіре 

алуын бақылайды.  

Зерттеуге қатысып отыратын әр мемлекет өздерінің білім беру жүйесіне 

сырттай баға беріп, PISA халықаралық зерттеуінің нәтижесін талдап отырады. 

Бұл  білім  беру  жүйесіндегі  кейбір  өзгерістерге  де  себепкер  болатыны 

жасырын  емес.  Демек,  білім  беру  үдерісіндегі  зерттеулердің  ішінде  PISA 

халықаралық  зерттеуінің  салмағы  жоғары  деуге  толық  негіз  бар.    Өкінішке 

орай соңғы зерттеудің нәтижесі (2018 жылғы PISA халықаралық зерттеуінің 

нәтижесі  бойынша  80  мемлекеттің  ішінде  оқу  сауаттылығынан  53  орын, 

математикалық  сауаттылық  бойынша  42  орын,  жаратылыстану-ғылыми 

сауаттылық  бойынша  69  орын)  төмен  екенін  мойындауымыз  керек.  2019 

жылғы  Республикалық  Тамыз  кеңесінде  Білім  және  Ғылым  мимнистрінің 

баяндамасында  осы  зерттеудің  қорытындысы  сөз  болды.  Министр 

А.Аймағанбетовтың  пікірінше  зерттеу  нәтижесінің  төмен  болуына  бірнеше 

факторлар әсер еткен, соның ішінде балалардың АКТ құзыреттілігінің төмен 

болуы және балалардың креативті ойлауға берілген тапсырмаларды орындауға 

бейімделмеуінде.  Еске  сала  кетейік,  2018  жылы  PISA  халықаралық  зерттеуі 

біздің  елімізде  тұңғыш  рет  компьютер  арқылы  тапсырылды.  Компьютерде 

тест тапсыруға, ондағы мәтіндерді теру және понельді тақтада түрлі сызбалар 

салу,  суреттер  бейнелеу  секілді  әрекеттерді  орындауда  оқушылардың 

құзыреттіліктері  төмен  болғанын  атап  өтті.  Компьютер  форматында  тест 

тапсыруда  тағы  бір  кедергі  болғаны  балалар  тест  тапсырмасын  орындау 

барысында артқа қайтуға мүмкіндіктің болмауы. Оқушы келесі тапсырманы 

ашқан  сәтте,  автоматты  түрде  артқа  қайта  алмайды,  тек  тапсырманы  толық 

орындап  болған  соң  ғана  келесі  тапсырмаға  өту  керек  деген  ереже  де 

балалардың  төмен  балл  жинауына  себеп  болған.  Демек,  балаларды  пәндер 

бойынша білімдерін жетілдірумен қатар, АКТ (ақпараттық комуникациялық 

технологиялар) дағдыларын да жетілдіруге бағытталған іс-шаралар жүргізілу 

керек. 


Кейбір 

тапсырмалар  қазақ 

тілінде  дұрыс 

аударылмаған. 

Тапсырмалардың  өзгеше  берілуі  оқушылардың  оларды  орындау  барысында 

қиындықтар  туғызады.  Ең  басты  мәселе  функционалдық  сауаттылық 

форматындағы  тапсырмалардың  мектеп  қабырғасында  қарастырылмауы 

болып табылады. 

Зерттеу нысаны. PISA бағдарламасындағы математикалық сауаттылық 

тапсырмалары. 




 

Зерттеудің 



пәні. 

PISA 


бағдарламасындағы 

функционалдық 

сауаттылықты қалыптастыру әдістемесі. 

Дипломдық жұмыстың мақсаты. PISA бағдарламасының математикалық  

сауаттылық  тапсырмаларына  талдау  жасау,функционалдық  сауаттылық 

форматында есептер құрастыру. 

Міндеттері: 

- PISA бағдарламасындағы математикалық сауаттылық  тапсырмаларын 

құрастырудың теориялық негізін қарастыру

- Функционалдық сауаттылық ұғымын толыққанды зерттеу; 

-  Халықаралық  бағдарламаның  білім  жетістіктерін  бағалау  жүйесін 

анықтау; 

- Соңғы 6 жылдағы математикалық сауаттылық есептеріне талдау жасау. 

Ғылыми  –  зерттеу  жұмысының  болжамы:  Егер  функционалдық 

сауаттылық  тапсырмалары    мектеп  қабырғаларында  қарастырылса,  онда 

оқушылардың  білім  алуға  деген  қызығушылығы  артады.  Сосын  келешекте 

болатын PISA  Халықаралық  зерттеуінде  жоғары  нәтиже көрсетеді.  Берілген 

мәселеге  сыни  көзқараста  қарап,  өз  ойын  ашық  жеткізе  алады.  Егер 

бағдарламадағы  мәтін  талапқа  сай  аударылса,  онда  оқушының 

шығармашылық тұрғыдан ойлау деңгейі арттады. Стандартты емес есептерді 

әртүрлі жолдармен шеше алады. Өйткені ол мектепте алған білімін өмірмен 

байланыстырып, саралай алады.  

Диплом жұмысының зерттеу жаңалығы: 

1.  Соңғы  6  жылдағы  PISA  бағдарламасының  тапсырмаларынан  өрескел 

қателіктер табылды. 

2.  Функционалдық  сауаттылық  негізінде  жасалған  сабақтан  тыс  жұмыс 

ұсынылды. 

3.  Финляндия елінің білім беру жүйесі зерттелді. 

Диплом жұмысының құрылымы: Дипломдық жұмыс кіріспеден, негізгі 

бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. 

Оқушылардың  функционалдық  сауаттылығын  қалыптастырудың 

жоғары деңгейі қоғамда тиімді жұмыс істеу қабілетін, өзін-өзі анықтау, өзін-

өзі жетілдіру, өзін-өзі жүзеге асыру қабілетін болжайды. 

Қазақстанның  осы  халықаралық  зерттеуге  қатысуы  біздің  білім 

алушыларымыздың  және  әлемнің  басқа  елдерінің  білім  алушыларының 

дайындық деңгейін салыстырмалы бағалауға, ұлттық зерттеулер жүргізу, оқу 

жетістіктерін  бағалау  және  зерттеу  нәтижелерін  талдау  бойынша  әлемнің 

жетекші мамандары әзірлейтін білім беру сапасын бағалау саласындағы соңғы 

әлемдік  жетістіктерге  сәйкес  келетін  әдістемелерге  қол  жеткізуге  мүмкіндік 

береді. 


2019  жылы  ЭЫДҰ  жариялаған  PISA-2018  нәтижелері  бойынша 

қазақстандық қатысушылар әлемнің 78 елінің арасында математика бойынша 

54 - орынға ие болды. Бұл нәтиже PISA-2015 зерттеуінің нәтижелерінен төмен, 

cебебі,  оқушылардың  математикалық  сауаттылық  нәтижесі  460  баллды 

құрайды.  Салыстырмалы  халықаралық  зерттеулердің  төмен  нәтижелері 



 

қазақстандық мектептің алдына қойылған мақсат - негізгі мектеп түлектерін 



күнделікті өмірде математиканы еркін пайдалануға дайындау функционалдық 

математикалық  сауаттылықты  тексеретін  халықаралық  тестердің  талаптары 

деңгейінде  айтарлықтай  дәрежеде  қол  жеткізілмейтінін  көрсетті.  Бұл 

құбылыстың себептерінің бірі-мектептегі математика курсының академиялық 

бағыты, бұл негізгі мектепте оқыту мазмұнының практикалық компонентіне 

тиісті назар аудармауға әкелді. 

15  жастағы  білім  алушылардың  оқыту  сапасы  мен  PISA  халықаралық 

зерттеуінің  нәтижелері  арасындағы  қарама-қайшылықты  шешудің  бір  жолы 

іргелі математикалық білімге (пәндік білімге) негізделген және кейбір «мета-

дағдыларға», өзі үшін жаңа ақпаратты өз бетінше ала білуге, өзін-өзі дамытуға 

және  өздігінен  білім  алуға  ықпал  ететін  жаңа  қызмет  түрлерін  игеруге 

бағытталған  оқытудың  тиісті  әдістемелік  жүйесі  болып  табылады.  Демек, 

оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру бойынша қазіргі 

білім  беру  нәтижелерінің  құрылымына  мынадай  компоненттерді  ұсынуға 

болады: пәндік білім, іскерліктер мен дағдылар (ауқымды білім, осы білімнің 

практикалық бағыттылығының жеткіліксіздігі) + құзыреттілік (әмбебап оқу іс-

әрекетін жүзеге асыруға дайындық) + позиция, қатынастар (жеке). Әмбебап 

оқу  іс-әрекеттері  оқу  ақпаратын  қабылдау,  ұйымдастыру,  беру  және  қайта 

құру (кеңейту, жинақтау) арқылы жүзеге асырылады. 

Осы  оқыту  әдістемесі  бойынша  нәтижелерге  қол  жеткізудің  тиімді 

құралдарының бірі PISA  халықаралық  зерттеуі  аясында  математикадан  тест 

тапсырмаларын құрастыру және оқу процесіне енгізу болып табылады. 

Математикадан  тест  тапсырмаларын  құрастыру  үшін  теориялық  база 

қажет, оған мынадай негізгі сұрақтар кіреді: оқытудағы тест технологиялары; 

«15  жастағы  оқушылардың  оқу  жетістіктерін  бағалаудың  халықаралық 

бағдарламасы» педагогикалық жүйесінің ұғымдық аппараты. 

 

 

 



 

 

 



 

 

 



 


10 

 



PISA  халықаралық  зерттеуі  аясында  математикадан  тест 

тапсырмаларын жобалаудың теориялық негіздері 

 

 

1.1  PISA  халықаралық  зерттеуінің  «функционалдық  математикалық 



сауаттылық» саласындағы мақсаттары мен міндеттері 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет