Дипломдық ЖҰмыс тақырыбы: «pisa бағдарламасының соңғы 6 жылдағы математикалық сауаттылық тапсырмаларына шолу»
жүктеу/скачать 1,95 Mb. Pdf көрінісі
|
Болат Құралай диплом
| Тапсырма
1. Дипломдық жұмыстың тақырыбы: «PISA бағдарламасының соңғы 6 жылдағы математикалық сауаттылық тапсырмаларына шолу» 2020ж. «22» желтоқсан айында №67 ректордың бұйрығымен бекітілген. 2. Студенттің аяқталған жұмысты тапсыру мерзімі «8» мамыр 2021ж. 3. Жұмыстың бастапқы дерек көздері: Дипломдық жұмысқа қатысты ақпараттар легін жинақтау. 4. Дипломдық жұмыста қарастырылатын сұрақтар: a) PISA бағдарламасының өткізілу талаптарын анықтау; ә) Жалпы білім беретін мектеп математика курсында оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру . 5. Графикалық материалдардың тізімі (сызбалар, диаграммалар, т.с.с.): 17 сурет, 13 кесте. 6. Әдебиеттер тізімін жинақтау: Қазақстандағы PISA-2009 халықаралық зерттеуінің қорытындысы бойынша ұлттық есеп /
құрастырушылар: Амреева Т.М., Абдигапарова у. М., Азмагамбетова ж. Р. және т. б. - Астана: ҰБСБО, 2010.-155с.
7. Жұмыс бойынша берілген кеңестер (тиісті бөлімдері көрсетілген) Бөлімі
Ғылыми жетекші
Тапсырма алу мерзімі
Тапсырма бердім
Тапсырма алдым
PISA Халықаралық зерттеуі аясында
математикадан тест
тапсырмаларын жобалаудың теориялық негіздері Абуталипова Ш.У. 14.11.2020
I – бөлім: PISA
Халықаралық бағдарламасы бойынша мәліметтер жинақтау
Абуталипова Ш.У. 18.12.2020
PISA Халықаралық зерттеулеріндегі білім жетістіктерін бағалау жүйесі.
Абуталипова Ш.У. 23.01.2021
Математикалық есептерді пайдаланудың әдістемелік нұсқаулары
Абуталипова Ш.У. 12.02.2021
PISA халықаралық бағдарламасы аясында математикадан тест тапсырмаларын құрастыру әдістемесі Абуталипова Ш.У. 13.03.2021
2015,2018 жылдардағы PISA
бағдарламасындағы математикалық сауаттылық есептерінің мазмұны
Абуталипова Ш.У. 26.03.2021
PISA бағдарламасының тест тапсырмалары форматында ұсынылған 5-9 сыныптардың мектеп бағдарламасын сәйкес тапсырмалар. Абуталипова Ш.У. 03.04.2021
беру жүйесіндегі ерекшеліктері Абуталипова Ш.У. 17.04.2021
8. Дипломдық жұмысты орындау кестесі:
№ Жұмыстың кезеңдері Жұмыс кезеңдерінің орындау мерзімі Ескертулер 1 Дипломдық жұмыстың тақырыбын бекіту 22.12.2020
2
жұмысқа қажетті
материалдар жинақтау қаңтар-ақпан, 2021
Дипломдық жұмыстың теориялық бөлімін дайындау ақпан, 2021
4 Дипломдық жұмыстың аналитикалық бөлімін дайындау наурыз, 2021
5
жұмыстың толық
мәтінінің бастапқы нұсқасын аяқтау сәуір, 2021
6
қорғауға ұсыну 2021, мамыр айының бірінші декадасы
7
ұсыну 2021, мамыр айының екінші декадасы
8
жұмыстың соңғы
нұсқасын және ғылыми жетекшінің пікірін және сараптаманы тапсыру 2021, маусым айының бірінші декадасы
9 Дипломдық жұмысты қорғау 2021, маусым
Ғылыми жетекшісі: ф.-м.ғ.к., доцент м.а. Абуталипова Ш. У.
Тапсырманы орындауға алдым: Болат Қ. С.
7
КІРІСПЕ Дипломдық жұмыстың өзектілігі: Математикалық сауаттылық туралы сөз болған кезде, біздің ойымызға бірінші PISA халықаралық зерттеуінде кездесетін тапсырмалар еске түседі. Бұл зерттеу үш жылда бір жүргізіледі және оның мақсаты әр елдің 15 жастағы оқушылары мектеп бағдарламасында алған академиялық білімдерін өмір жағдайында кездесетін проблемаларды шешуге жарамдылығын анықтайтыны белгілі. Сонымен қатар мектеп бағдарламасындағы пәндерден алған білімдерін тапсырма орындауда кіріктіре алуын бақылайды. Зерттеуге қатысып отыратын әр мемлекет өздерінің білім беру жүйесіне сырттай баға беріп, PISA халықаралық зерттеуінің нәтижесін талдап отырады. Бұл білім беру жүйесіндегі кейбір өзгерістерге де себепкер болатыны жасырын емес. Демек, білім беру үдерісіндегі зерттеулердің ішінде PISA халықаралық зерттеуінің салмағы жоғары деуге толық негіз бар. Өкінішке орай соңғы зерттеудің нәтижесі (2018 жылғы PISA халықаралық зерттеуінің нәтижесі бойынша 80 мемлекеттің ішінде оқу сауаттылығынан 53 орын, математикалық сауаттылық бойынша 42 орын, жаратылыстану-ғылыми сауаттылық бойынша 69 орын) төмен екенін мойындауымыз керек. 2019 жылғы Республикалық Тамыз кеңесінде Білім және Ғылым мимнистрінің баяндамасында осы зерттеудің қорытындысы сөз болды. Министр А.Аймағанбетовтың пікірінше зерттеу нәтижесінің төмен болуына бірнеше факторлар әсер еткен, соның ішінде балалардың АКТ құзыреттілігінің төмен болуы және балалардың креативті ойлауға берілген тапсырмаларды орындауға бейімделмеуінде. Еске сала кетейік, 2018 жылы PISA халықаралық зерттеуі біздің елімізде тұңғыш рет компьютер арқылы тапсырылды. Компьютерде тест тапсыруға, ондағы мәтіндерді теру және понельді тақтада түрлі сызбалар салу, суреттер бейнелеу секілді әрекеттерді орындауда оқушылардың құзыреттіліктері төмен болғанын атап өтті. Компьютер форматында тест тапсыруда тағы бір кедергі болғаны балалар тест тапсырмасын орындау барысында артқа қайтуға мүмкіндіктің болмауы. Оқушы келесі тапсырманы ашқан сәтте, автоматты түрде артқа қайта алмайды, тек тапсырманы толық орындап болған соң ғана келесі тапсырмаға өту керек деген ереже де балалардың төмен балл жинауына себеп болған. Демек, балаларды пәндер бойынша білімдерін жетілдірумен қатар, АКТ (ақпараттық комуникациялық технологиялар) дағдыларын да жетілдіруге бағытталған іс-шаралар жүргізілу керек.
Кейбір тапсырмалар қазақ тілінде дұрыс аударылмаған. Тапсырмалардың өзгеше берілуі оқушылардың оларды орындау барысында қиындықтар туғызады. Ең басты мәселе функционалдық сауаттылық форматындағы тапсырмалардың мектеп қабырғасында қарастырылмауы болып табылады. Зерттеу нысаны. PISA бағдарламасындағы математикалық сауаттылық тапсырмалары. 8
Зерттеудің пәні. PISA
бағдарламасындағы функционалдық сауаттылықты қалыптастыру әдістемесі. Дипломдық жұмыстың мақсаты. PISA бағдарламасының математикалық сауаттылық тапсырмаларына талдау жасау,функционалдық сауаттылық форматында есептер құрастыру. Міндеттері: - PISA бағдарламасындағы математикалық сауаттылық тапсырмаларын құрастырудың теориялық негізін қарастыру ; - Функционалдық сауаттылық ұғымын толыққанды зерттеу; - Халықаралық бағдарламаның білім жетістіктерін бағалау жүйесін анықтау; - Соңғы 6 жылдағы математикалық сауаттылық есептеріне талдау жасау. Ғылыми – зерттеу жұмысының болжамы: Егер функционалдық сауаттылық тапсырмалары мектеп қабырғаларында қарастырылса, онда оқушылардың білім алуға деген қызығушылығы артады. Сосын келешекте болатын PISA Халықаралық зерттеуінде жоғары нәтиже көрсетеді. Берілген мәселеге сыни көзқараста қарап, өз ойын ашық жеткізе алады. Егер бағдарламадағы мәтін талапқа сай аударылса, онда оқушының шығармашылық тұрғыдан ойлау деңгейі арттады. Стандартты емес есептерді әртүрлі жолдармен шеше алады. Өйткені ол мектепте алған білімін өмірмен байланыстырып, саралай алады. Диплом жұмысының зерттеу жаңалығы: 1. Соңғы 6 жылдағы PISA бағдарламасының тапсырмаларынан өрескел қателіктер табылды. 2. Функционалдық сауаттылық негізінде жасалған сабақтан тыс жұмыс ұсынылды. 3. Финляндия елінің білім беру жүйесі зерттелді. Диплом жұмысының құрылымы: Дипломдық жұмыс кіріспеден, негізгі бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. Оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастырудың жоғары деңгейі қоғамда тиімді жұмыс істеу қабілетін, өзін-өзі анықтау, өзін- өзі жетілдіру, өзін-өзі жүзеге асыру қабілетін болжайды. Қазақстанның осы халықаралық зерттеуге қатысуы біздің білім алушыларымыздың және әлемнің басқа елдерінің білім алушыларының дайындық деңгейін салыстырмалы бағалауға, ұлттық зерттеулер жүргізу, оқу жетістіктерін бағалау және зерттеу нәтижелерін талдау бойынша әлемнің жетекші мамандары әзірлейтін білім беру сапасын бағалау саласындағы соңғы әлемдік жетістіктерге сәйкес келетін әдістемелерге қол жеткізуге мүмкіндік береді.
2019 жылы ЭЫДҰ жариялаған PISA-2018 нәтижелері бойынша қазақстандық қатысушылар әлемнің 78 елінің арасында математика бойынша 54 - орынға ие болды. Бұл нәтиже PISA-2015 зерттеуінің нәтижелерінен төмен, cебебі, оқушылардың математикалық сауаттылық нәтижесі 460 баллды құрайды. Салыстырмалы халықаралық зерттеулердің төмен нәтижелері
9
қазақстандық мектептің алдына қойылған мақсат - негізгі мектеп түлектерін күнделікті өмірде математиканы еркін пайдалануға дайындау функционалдық математикалық сауаттылықты тексеретін халықаралық тестердің талаптары деңгейінде айтарлықтай дәрежеде қол жеткізілмейтінін көрсетті. Бұл құбылыстың себептерінің бірі-мектептегі математика курсының академиялық бағыты, бұл негізгі мектепте оқыту мазмұнының практикалық компонентіне тиісті назар аудармауға әкелді. 15 жастағы білім алушылардың оқыту сапасы мен PISA халықаралық зерттеуінің нәтижелері арасындағы қарама-қайшылықты шешудің бір жолы іргелі математикалық білімге (пәндік білімге) негізделген және кейбір «мета- дағдыларға», өзі үшін жаңа ақпаратты өз бетінше ала білуге, өзін-өзі дамытуға және өздігінен білім алуға ықпал ететін жаңа қызмет түрлерін игеруге бағытталған оқытудың тиісті әдістемелік жүйесі болып табылады. Демек, оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру бойынша қазіргі білім беру нәтижелерінің құрылымына мынадай компоненттерді ұсынуға болады: пәндік білім, іскерліктер мен дағдылар (ауқымды білім, осы білімнің практикалық бағыттылығының жеткіліксіздігі) + құзыреттілік (әмбебап оқу іс- әрекетін жүзеге асыруға дайындық) + позиция, қатынастар (жеке). Әмбебап оқу іс-әрекеттері оқу ақпаратын қабылдау, ұйымдастыру, беру және қайта құру (кеңейту, жинақтау) арқылы жүзеге асырылады. Осы оқыту әдістемесі бойынша нәтижелерге қол жеткізудің тиімді құралдарының бірі PISA халықаралық зерттеуі аясында математикадан тест тапсырмаларын құрастыру және оқу процесіне енгізу болып табылады. Математикадан тест тапсырмаларын құрастыру үшін теориялық база қажет, оған мынадай негізгі сұрақтар кіреді: оқытудағы тест технологиялары; «15 жастағы оқушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың халықаралық бағдарламасы» педагогикалық жүйесінің ұғымдық аппараты.
10
1 PISA халықаралық зерттеуі аясында математикадан тест тапсырмаларын жобалаудың теориялық негіздері
сауаттылық» саласындағы мақсаттары мен міндеттері жүктеу/скачать 1,95 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|